بازگشایی زاینده‌رود در کانون توجه شهروندان
در گذشته برنامه‌هایی در قالب برنامه سازگاری با کم آبی استان در راستای مدیریت مصارف و تقاضا آماده شد که این برنامه در چند سال گذشته به خوبی انجام شده و اهداف خود را تا حدود زیادی محقق کرده است. به عنوان مثال در یکی از برنامه‌های سازگاری با کم آبی استان اصفهان بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب اصلاح و تعدیل پروانه بهره‌برداری چاه‌ها انجام شده؛ اما میزان کمبود منابع آب در حوضه آبریز زاینده‌رود آنقدر زیاد است که صرفاً از طریق مدیریت تقاضا و کاهش مصارف نمی‌توان آن را جبران کرد و به احیای زاینده‌رود پرداخت؛ چون حجم بارگذاری‌هایی که در بالادست برای کشاورزی انجام شده و همزمان، حجم بارگذاری‌هایی که برای انتقال آب به سایر حوضه‌های آبریز و همچنین مصرف شرب حوضه زاینده‌رود انجام شده، آنچنان زیاد بوده که نمی‌توان صرفاً با کاهش مصارف و مدیریت تقاضا زاینده‌رود را احیا کرد؛ بنابراین در گام نخست نیاز بود با انتقال آب از دریا که تا حد مطلوبی پیش رفته است، بارگذاری‌های صنعتی از حوضه زاینده‌رود حذف شود.
طرح انتقال آب دریا در گام نخست قرار است نیاز صنایع فعلی و موجود را تأمین کند تا دیگر نیازی به استفاده این صنایع از آب زاینده‌رود نباشد. در گام بعدی، با تکمیل آب شیرین کن‌ها و کل‌ایستگاه‌های پمپاژ می‌توان علاوه بر نیاز صنایع بزرگ به آب، نیاز سایر صنایع (که البته به مقدار کم) در حال استفاده از آب‌های زیرزمینی هستند، تأمین کرد. طبق سند آمایش استان اصفهان توسعه صنعت در محدوده ۵۰ کیلومتری شهر اصفهان ممنوع است؛ بنابراین قطعاً انتقال آب دریا منجر به توسعه صنایع در این محدوده نخواهد شد.
البته پس از تکمیل فاز دوم انتقال آب دریا، آب دریا می‌تواند صنایعی که خارج از حوضه زاینده‌رود قرار دارند یا قرار است خارج از این حوضه آبریز توسعه پیدا کنند را تأمین کند. ذکر این نکته درباره پروژه انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان ضروری است که در دو فاز انجام شده؛ یک فاز از اصفهان تا کرمان که پیشرفت بیش از ۹۰ درصدی دارد و با توجه به منابع آب مازاد موجود کاملاً آماده آبگیری است. فاز دوم این طرح نیز از کرمان تا دریای عمان پیش‌بینی شده که ایجاد آبگیر و احداث آب شیرین کن‌های آن در دست انجام است و همزمان، آزادسازی مسیر و اجرای خط لوله آن پیگیری می‌شود. با تکمیل این پروژه، آب به طور مستقیم از دریای عمان به اصفهان می‌رسد.
همچنین پروژه انتقال آب «ماندگان» قرار است کمبود آب شرب اصفهان را جبران کند و ۲۸۰ میلیون مترمکعب تخصیص آب دارد که ۳۰ میلیون مترمکعب آن به آب شرب شهر‌های شهرضا، دهاقان و سمیرم و مابقی به آب شرب اصفهان بزرگ تخصیص خواهد یافت.
اواسط مهرماه سال‌جاری بود که معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: «وزارت نیرو باید اجرای سد «ماندگان پادنا» را به دلیل نداشتن مجوز زیست‌محیطی متوقف کند؛ چرا که هر طرحی بدون ارزیابی زیست‌محیطی و مجوز سازمان حفاظت محیط زیست غیرقانونی است.» احداث سد «ماندگان» بر رودخانه «ماربُر»، در شهرستان سمیرم - استان اصفهان، در دامنه شمالی دنا نگرانی‌ها را برای تکه‌پاره شدن منطقه حفاظت‌شده «دنا» بیشتر می‌کند. سدی که تا سال گذشته نامی از آن مطرح نبوده و در اواخر سال ۱۴۰۲، مقامات استان اصفهان بر نوید پیشروی آن تحت عنوان طرح آبرسانی جنوب استان اصفهان تأکید داشتند. تصویب احداث این سد در دولت سیزدهم، انجام شده است.
با وجود مخالفت‌های گسترده با احداث سد ماندگان و شکل‌گیری تجمعات اعتراضی گسترده‌ای در استان کهگیلویه و بویراحمد، به نظر می‌رسد این اقدام از دست ساخت خارج نشده و کماکان در حال اجراست.
محمد درویش، کنشگر محیط زیست، در خصوص عوارض ناشی از اجرای این پروژه، پیش‌تر گفته بود: «تغییر مسیر رودخانه‌ها یکی از عوارض اصلی احداث سد‌ها است که با وارد کردن یک شوک به جریان اصلی یک رودخانه، به ایجاد تنش‌های آبی دامن می‌زند. تدوام این اقدامات در حوزه منابع آب طبیعی، حتی به مرور سبب افت کیفیت اکوسیستم خلیج فارس هم خواهد شد.»
همچنین فرمانده سپاه فتح کهگیلویه و بویراحمد نیز در این‌باره هشدار داده بود: «طبق بررسی‌های کارشناسان و متولیان امر، در صورت احداث سد ماندگان، ۱۰ هزار درخت قطع می‌شود.»
چندی پیش بود که یکی از مسوولان انتقال آب به اصفهان گفت: «سید فرهاد قادریان در جمع کارکنان شرکت تامین آب اصفهان با تبریک حلول ماه مبارک رمضان ماه بهار قرآن و همچنین فرا رسیدن بهار طبیعت، اظهار کرد: مهم ترین و اصلی ترین هدف شرکت تامین آب صفه اصفهان تامین آب پایدار در حوزه درون و برون سرزمینی برای استان اصفهان است.
وی با بیان اینکه هم اکنون نزدیک ۳ هزار نیروی انسانی به صورت مستقیم در پروژه های آب رسانی به استان اصفهان فعالیت دارند، افزود:
با اجرای انتقال آب دریای عمان، برداشت آب از زاینده‌رود توسط صنایع قطع خواهد شد هر چند طول مسیر طرح انتقال آب از دریای عمان به اصفهان ۹۸۰ کیلومتر است.
مدیر پروژه انتقال آب به اصفهان تصریح کرد: برای افتتاح فاز اول انتقال آب از دریای عمان به اصفهان در سال ۱۴۰۲ نزدیک به ۵۲۰ کیلومتر لوله گذاری ۲ هزار اینچی صورت گرفته است.
وی با بیان اینکه تا پایان فرودین ماه ۱۴۰۳ فاز اول انتقال آب دریای عمان به اصفهان به اتمام خواهد رسید، افزود: هم اکنون مشغول فعالیت در اجرای فاز دوم ابر پروژه انتقال آب دریای عمان به اصفهان هستیم.
قادریان با بیان اینکه برای افتتاح فاز اول انتقال آب دریای عمان به اصفهان تاکنون نزدیک به ۱۸ هزار میلیارد تومان اعتبار هزینه شده است، خاطرنشان ساخت: برای انتقال نزدیک به ۷۰ میلیون مترمکعب آب به اصفهان در طول مسیر حدودا ۳۰ کیلومتر آزمایش های هیدرولیک استاتیک تحت فشار داشته ایم.
وی تاکید کرد: پیش می کنیم با توجه به حمایت ها و تلاش های شبانه روزی دولت همچنین مجموعه مدیریت و نمایندگان استان اصفهان در مجلس شورای اسلامی جهت تامین مالی این پروژه در سال ۱۴۰۳ جشن دسترسی اصفهان به منابع پایدار آب هم در حوزه صنعتی و هم تامین آب شرب و شیرین را بگیریم.
وی با بیان اینکه هم اکنون اصفهان در حوزه مصارف خانگی نزدیک به ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب نیاز دارد که تاکنون ۲۰۰ میلیون مترمکعب آن تامین شده است، بیان کرد: برای جبران این کسری امسال پروژه ماندگان که قرار هست
۲۵۰ میلیون مترمکعب آب شیرین استان اصفهان را تامین نمایید با پیش بینی اعتباری بالغ بر ۳۰ هزار میلیارد تومان در جنوب استان اصفهان و از شهرستان سمیرم استارت زدیم که در تلاش هستیم تا پایان سال ۱۴۰۳ آن را به پایان برسانیم.
