بلاغت دیجیتال؛ نظریه، روش، کاربرد
داگلاس اِیمِن، نویسنده این کتاب که یکی از شاخصترین پژوهشگران حوزه بلاغت دیجیتال برشمرده میشود و به نحوی نام او با اصطلاح بلاغت دیجیتال عجین شده ضمن ارائه پیشینه تاریخی مفهوم بلاغت، روند شکلگیری و تحولات بلاغت دیجیتال را که با گذر زندگی وی همراه شده به تصویر کشیده است؛ تجارب و تلاشهای نویسنده در تبیین این مفهوم و البته ارزیابی و نقد دیدگاههای همتایان وی در این عرصه به جامعیت و جذابیت اثر افزوده است.
ازجمله پرسشهایی که با ظهور فناوریهای دیجیتال در عرصه ارتباطات، ذهن شماری از علاقهمندان این حوزه را به خود جلب کرده آن است که آیا تعاریف رایج برای مفاهیمی چون «متن» کماکان معتبر است و اصول و روشهای بلاغت سنتی میتوانند در فضای دیجیتال کارایی داشته باشند یا نیازمند خلق روشهایی جدید متناسب با این فضا هستیم. نگارنده این کتاب، ضمن درک این ضرورت بر آن بوده تا با معرفی حوزه جدید «بلاغت دیجیتال» به این دسته از پرسشها پاسخ دهد.
با توجه به اهمیت موضوع و ارتباط آن با حوزههایی چون ادبیات زبانشناسی، مطالعات رسانه، علوم رایانه، علوم ارتباطات و غیره از یکسو و مطرح نشدن این مفهوم و ابعاد نظری و کاربردی آن در جامعه ایران از دیگر سو، مترجمان بر آن بودهاند تا با ترجمه این اثر زمینه طرح علمی آن را در جامعه ایران فراهم آورند. مترجمان بر این نکته بهخوبی واقفاند که طرح مفهومی نوظهور که ماهیتی چند رشتهای دارد میتواند با دشواریهایی برای خوانندگان همراه باشد ازاینرو پیشنهاد میشود در مطالعه این کتاب سیر منطقی متن از آغاز تا پایان دنبال شود و از پراکنده خوانی پرهیز شود.
فصل نخست تعریفی از «بلاغت دیجیتال» ارائه میدهد که آن را از حوزه تعمیمیافته بلاغت و از حوزههای مربوط به آن یعنی عمدتا سواد دیجیتال و رسانههای نوین متمایز میکند. این بخش پس از طرح تعاریفی کاربردپذیر برای کتاب، استدلالی برای دیدگاه بلاغت دیجیتال بهعنوان یک حوزه علمی مشخص ارایه میدهد.
بلاغت دیجیتال بهعنوان یک حوزه میانرشتهای با چندین حوزه دیگر همچون بلاغت و نوشتن، نگارش، ارتباطات فنی، مطالعات بازیهای رایانهای، سواد پژوهی، مطالعات رسانه (و رسانههای نوین)، تعامل انسان و رایانه و سایر حوزههای میانرشتهای مانند اینترنت پژوهی ارتباط نزدیکی پیداکرده است.
فصل دوم، نظریههای بلاغت دیجیتال و روابط آنها با نظریه بلاغت کلاسیک و نوین را بررسی میکند.
فصل سوم به روشهای پژوهش برای بلاغت دیجیتال، بررسی روشهای کنونی مطالعات بلاغی و نوشتاری، روشهای سایر حوزهها که ممکن است در پژوهش بلاغت دیجیتال کاربرد داشته باشند و ضرورت توسعه روشهای پژوهشی جدید «ذاتاً دیجیتال تولیدشده» میپردازد.
فصل چهارم مجموعهای از مطالعات موردی و نمونههایی ارائه میدهد که بر بلاغت دیجیتال بهعنوان کاربردهای آن از منظر آموزش، پژوهش و اجرا تمرکز دارند.