فرصتسازی برای توسعه صنعتی ایران
کیفیت و قیمت، دو پارامتر موثر در فروش پذیری کالاها به شمار میروند. این دو پارامتر، هم در بازارهای داخلی و هم در بازارهای صادراتی، تاثیر بسیار زیادی در چگونگی تصمیمگیری مشتریان دارند. بر همین اساس است که مجموعههای تولیدی، افزایش درجه کیفیت کالا و درعینحال، کاهش بهای تمامشده را در اولویتهای خود قرار دادهاند. در اجرای این سیاست مهم که همان افزایش کیفیت و کاهش قیمت کالاهای تولیدی است، باید عناصر مهمی را در نظر گرفت. ازجمله این عناصر، مواد اولیه، نیروی کار حرفهای و متخصص و ماشینآلات مدرن، آزمون پس داده و بهروز هستند که تجمیع هر چه مطلوبتر این سه عنصر، ضمن افزایش کیفیت کالا با استفاده از افزایش بهرهوری و کاهش ضایعات، کاهش بهای تمامشده را به دنبال دارد. در کشور ما و بهویژه در حوزه نساجی، همواره نیروی انسانی متخصص و کارآمد حضورداشته و نقش تاثیرگذاری در پیشرفت این صنعت ایفا کرده است. البته در سالهای اخیر شاهد خروج نیروهای متخصص از کشور بودهایم که سبب شده مشکلاتی برای مجموعههای صنعتی بهویژه در حوزه نساجی ایجاد شود. در کنار این موضوع، مواد اولیه باکیفیت نیز همواره در دسترس فعالان صنعت نساجی قرار داشته و سبب شده محصولات باکیفیتی در این حوزه به مرحله تولید برسد. از سوی دیگر، کهنگی و فرسودگی شدید ماشینآلات و تجهیزات تولید نیز یکی از مشکلات بزرگی است که صنعت نساجی را با چالشهای جدی روبرو میکند.
استفاده از ماشینآلات و تجهیزات قدیمی تولید، نهتنها باعث کاهش کیفیت محصولات میشود بلکه به کاهش راندمان و خروجی محصول و همچنین افزایش بهای تمامشده محصولات هم منتج شده است. بر همین اساس است که سازمانها و نهادهای اجرایی باید سیاستگذاری ویژهای برای بازسازی و نوسازی صنایع انجام دهند تا رونق تولید محصولات باکیفیت به صنایع بازگردد. پرداخت تسهیلات با پایینترین سود ممکن، ارائه یارانههای مناسب و ایجاد راهکارهای عملیاتی بهموقع و ارزان بهمنظور واردات قطعات یدکی صنعتی ازجمله اقداماتی است که توجه به آنها بخش خصوصی را یاری میکند علاوه بر توسعه مطلوب در حوزه زیرساختها، در حوزههای مرتبط با تولید محصول نیز پیشرفت فراوانی داشته باشند و متعاقب آن، حضور موفقی در بازارهای داخلی و خارجی از خود بر جای بگذارند. در کنار این موارد، هم مجموعههای صنعتی و هم مجموعههای سیاستگذار، باید آموزش نیروهای متخصص را با اولویت بالاتر و همچنین با برنامهریزیهای جدیتری دنبال کنند. ارتباط تنگاتنگ صنعت و دانشگاه بهصورت دائمی و عملیاتی، و نه بهصورت صوری باعث تربیت، پرورش، افزایش تخصص و درنهایت حضور نیروهای کارآزموده در صنایع میشود که از ارکان اصلی افزایش کیفیت و کاهش قیمت تمامشده تولید محصول به شمار میروند و طبیعی است که قدرت چانهزنی بنگاههای تولیدی را در سطح بازار افزایش میدهند. متاسفانه، فاصله ایجادشده بین صنعت و دانشگاه و بیاهمیت انگاشتن ارتباط این دو بخش از سوی برخی از سیاستگذاران دولتی، اقتصاد، صنعت و تولید کشور را با مشکلات بسیار زیادی روبرو کرده که البته رفع این مشکل، بسیار سادهتر از آن است که تصور میشود اما برای تغییر شرایط نیاز است که زاویه نگاه مسئولان نیز تغییر کند. فعالان حوزه صنعتی و بهویژه صنعت نساجی همواره پیگیریهای بسیاری برای جذب دانشجویان رشتههای تخصصی این حوزه در مجموعهها و واحدهای تولیدی انجام دادهاند.
این دیدگاه باید در ذهن متولیان دولتی نیز شکل بگیرد تا شاهد بهبود وضعیت نیروی انسانی در مجموعههای صنعتی باشیم. یکی از اصلیترین دغدغههای انجمن صنایع نساجی ایران نیز بهبود شرایط برای حداکثر کردن ظرفیت تولیدی و همچنین افزایش بهرهوری مجموعههای فعال در صنعت نساجی بوده که خوشبختانه به نتایج مطلوبی نیز دستیافته است. تقویت کمیته علمی و تخصصی سازمان فنیوحرفهای نیز در میانمدت به این حوزه کمک بسیار زیادی خواهد کرد و شاهد پیشرفت صنعت نساجی خواهیم بود. تجربه نشان داده است که هر زمان دولت و بخش خصوصی بهعنوان دو بال، یاریگر هم بودهاند، نتایج مطلوبی برای کشور ایجادشده است. استفاده درست از تجارب بخش خصوصی و صنعتگران بزرگی که تعدادشان در کشور کم نیست، میتواند به ایجاد راهکارهای تخصصی زودبازده بهمنظور رفع موانع تولید، ایجاد بهرهوری، افزایش کیفیت محصولات تولیدی و... منتج شود. بهبود این شرایط سبب میشود فاصله کشورمان از اهداف و برنامههای کلان پیشبینیشده کاهش یابد؛ کما اینکه بر اساس سند چشمانداز 1404، صنعت نساجی ایران باید در جایگاه سوم منطقه و پنجاهم جهان قرار داشته باشد.