پروتکل‌های ایمنی در اسکن اشعه ایکس
ایمنی کاربر و راننده در استفاده از دستگاه ایکس ری
در سال‌های اخیر، اتکای فزاینده به فناوری، به‌ویژه دستگاه‌های اشعه ایکس، در رویه‌های گمرکی، نگرانی‌هایی را در مورد خطرات بالقوه سلامتی برای افرادی که مستقیما درگیر هستند، مانند رانندگان کامیون و نیز اپراتورهای دستگاه ایجاد کرده است. نگاه به این موضوع با تاکید بر یافته‌های مطالعاتی است که به طور مداوم حداکثر ایمنی دستگاه‌های اشعه ایکس و سطوح ناچیز تشعشع مرتبط با استفاده از آنها را نشان داده‌اند، در نتیجه می‌توان هرگونه نگرانی در مورد خطرات احتمالی که برای رانندگان و اپراتورها ایجاد می‌شود را از زاویه مطالعات علمی‌مورد بررسی قرار داد.
پیش از پرداختن به نگرانی‌های خاص در مورد رانندگان کامیون، درک تحقیقات گسترده و استانداردهای ایمنی تعیین شده حاکم بر استفاده از ماشین‌های اشعه ایکس بسیار مهم است. مطالعات متعددی که توسط سازمان‌های معتبری مانند آژانس بین‌المللی انرژی اتمی(IAEA) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) انجام شده است، به طور مداوم ایمنی دستگاه‌های اشعه ایکس را در صورت کارکرد با پارامترهای مشخص تایید کرده‌اند.
دستگاه‌های اشعه ایکس مورد استفاده در تاسیسات گمرکی مشمول مقررات و دستورالعمل‌های سختگیرانه‌ای هستند که اطمینان حاصل می‌کنند که دوزهای تشعشعات ساطع شده بسیار کمتر از محدودیت‌های ایمنی تعیین شده است. این دستورالعمل‌ها سلامت و رفاه پرسنل گمرک و افراد از جمله رانندگان کامیون را که ممکن است در طی فرآیند بازرسی در معرض خطر قرار گیرند، در اولویت قرار می‌دهد. پایبندی به این استانداردهای بین‌المللی برای تضمین ایمنی همه افراد درگیر در رویه‌های گمرکی بسیار مهم است.
در ایران سازمان انرژی اتمی پس از طی مراحل بسیار مجوز استفاده از دستگاه را صادر کرده و به طور دوره‌ای بر فعالیت آن نظارت می‌کند.
خطر ناچیز برای رانندگان کامیون
گفته می‌شود برخی از رانندگان کامیون به عنوان جزء جدایی ناپذیر زنجیره تامین بین‌المللی، در مورد خطرات سلامتی بالقوه مرتبط با قرار گرفتن مکرر در معرض دستگاه‌های اشعه ایکس در طول بازرسی‌های گمرکی ابراز نگرانی کرده‌اند. با این حال، مطالعات به طور مداوم نشان می‌دهد که سطح تشعشعات منتشر شده از این دستگاه‌ها در حداقل ممکن است و هیچ خطر قابل توجهی برای افراد نزدیک از جمله رانندگان کامیون ایجاد نمی‌کند. تحقیقات انجام شده توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان‌های مشابه تاکید می‌کند که دوز تشعشع مرتبط با دستگاه‌های اشعه ایکس بسیار کمتر از حد تعیین‌شده برای قرار گرفتن در معرض شغلی است. مدت زمان قرار گرفتن در معرض در طول بازرسی‌های گمرکی کوتاه است و این فناوری به گونه‌ای طراحی شده است که تشعشعات را روی محموله بازرسی شده متمرکز کند و هرگونه پراکندگی احتمالی یا قرار گرفتن در معرض ثانویه را برای افراد مجاور به حداقل برساند.
علاوه بر این، طراحی و عملکرد ماشین‌های اشعه ایکس مدرن دارای ویژگی‌های ایمنی است تا اطمینان حاصل شود که قرار گرفتن در معرض تشعشع به هدف مورد نظر محدود می‌شود. این رویکرد هدفمند نه تنها اثربخشی بازرسی محموله را افزایش می‌دهد، بلکه به ایمنی کلی افراد حاضر در طول فرآیند نیز کمک می‌کند.
اهمیت آموزش در کاهش نگرانی‌ها
در حالی که شواهد علمی‌به طور قاطع بر ایمنی دستگاه‌های اشعه ایکس در گمرک صحه می‌گذارد، رسیدگی به نگرانی‌های رانندگان کامیون نیازمند ارتباطات و آموزش موثر است. آژانس‌های گمرکی و مقامات مربوطه باید اقدامات پیشگیرانه‌ای را برای اطلاع رانندگان کامیون در مورد استانداردهای ایمنی دقیق موجود و خطرات ناچیز مربوط به بازرسی اشعه ایکس انجام دهند.
در عین حال برنامه‌های آموزشی برای پرسنل گمرک باید شامل اجزایی باشد که بر اهمیت به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض غیر ضروری و اطمینان از عملکرد دستگاه‌های اشعه ایکس مطابق با دستورالعمل‌های تعیین شده تأکید می‌کند. ارتباط شفاف و همکاری با انجمن‌های حمل و نقل می‌تواند به ایجاد اعتماد و کاهش نگرانی‌ها در صنعت کمک کند.
در نتیجه، استفاده از دستگاه‌های اشعه ایکس در گمرک نه تنها هیچ خطری برای رانندگان کامیون ایجاد نمی‌کند بلکه باید بر این نکته تاکید کردکه پروتکل‌های ایمنی موجود از سلامت و رفاه افراد، از جمله رانندگان کامیون در برابر سطوح ناچیز تشعشعات منتشر شده در طول فرآیند بازرسی نیز محافظت می‌کند.
در نتیجه برای رفع نگرانی‌های صنعت حمل و نقل، تلاش‌های پیشگیرانه در آموزش و ارتباطات ضروری است. با تقویت درک جامع از اقدامات ایمنی موجود، آژانس‌های گمرکی می‌توانند اعتماد رانندگان کامیون را در استفاده از دستگاه‌های اشعه ایکس تقویت کنند و در نهایت به جریان روان کالا در سراسر مرزها کمک کنند و در عین حال سلامت و ایمنی همه طرف‌های درگیر نیز در اولویت قرار بگیرد.
