بازگشت روسیه به خاورمیانه
این کتاب توسط نویسندگانی بنام و حرفهای و دارای سوابق طولانی در زمینه تحلیلهای استراتژیک و عملیاتیِ مربوط به منطقه تدوینشده است. هر یک از این نویسندگان دارای مدارج عالیه از دانشگاههای معتبــر جهــاننــد و با مراکــز علمــی و دانشگاهی و مطبوعاتــی معتبــر در سراسر جهان از نزدیک همکاری میکنند.
قریب به دو دهه پس از فروپاشی شوروی و خاصه بعد از ماجراهای خفتبار حضور نیروهای شوروی در خاک افغانستان، آنهم زمانی که دیگر رمقی برای ارتش سرخ نمانده بود، روسیهی پساشوروی یک دهه است که با تکیهبر پوتینیسم، تبدیل به مهمترین کشور منطقه شده است. بهار عربی جرقهی ابتدایی حضور روسها را زد و مبارزه با داعش جاپایشان را سفت کرد و کار بهجایی کشید که امروز به هر نقطهی خاورمیانه که نگاه کنیم، آمریکا ازنظر وسعت نفوذ در جایگاهی پس از روسیه قرار دارد. کتاب «بازگشت روسیه به خاورمیانه» نوشتهی «نیکو پوپسکو» و «استانیسلاو سکریرو» شرح چگونگی و چرایی بازگشت روسها به این منطقهی پرآشوب، فرم سیاست ورزی و نظامیگری آنها و چگونگی همراه کردن جامعهی جهانی با این شکل از حضور بهشدت پررنگشان از خاورمیانه تا شرق اروپا و تمام شمال آفریقاست. نویسندگان این کتاب رجعت روسها به خاورمیانه را در دل بازگشت آنها به مناسبات اصلی قدرت در جهاندیدهاند و این مهم را با تحلیلهای دقیقی همراه کردهاند که عمق قدرت استراتژیک، نظامی و اقتصادی روسها را نمایان میکند. بازگشت روسیه به خاورمیانه، توضیحی است بر بازگشت روسها به سید یک قدرت در جهان و گذر کردن از خمودگی سالهای ابتدایی دوران پساشوروی.
گفتنی است کتاب مذکور توسط نیکو پوپسکو - استانیسلاو سکریرو نوشته شه و ترجمۀ آن را محمدحسین فاضل زرندی را بر عهده دارد که توسط نشر ثالث منتشر شده است.
قحطی سرخ
جغرافیایی که بیش از سه هزار سال سابقه یکجانشینی دارد و مردم امروزیاش قریب به دو هزار سال است که تحت لوای حاکمیتهای مختلف روزگار میگذرانند، به دلیل وسعت، حاصلخیزی و اهمیت استراتژیکش، تاریخی سراسر مناقشه داشته است. از قرونوسطی تا انقلاب اکتبر، مغولها، عثمانیها، روسها، مجارها و ... همواره به آن یورش برده و همه یا بخشی از آن را تصاحب کرده و مردم و سرزمین اوکراین را به بند کشیده، کشتار و تجاوز کردهاند. پس از انقلاب اکتبر 1917بود که جمهوری سوسیالیستی اوکراین در مقام یکی از پانزده جمهوری کشور شوروی تشکیل شد و این مهم خود آغاز فاجعهی انسانی دیگری بود که نزدیک به دو دهه در این سرزمین جریان داشت. کتاب «قحطی سرخ: جنگ استالین در اوکراین» به وقایع حدفاصل 1917 تا 1934 و حضور نیروهای شوروی استالینی در این کشور و مجموعهی اقداماتی که جان هزاران هزار نفر را گرفت، میپردازد. آن اپلباوم، نویسنده، پژوهشگر و مورخ آمریکایی با جستوجو در اسناد و شواهد بهجامانده از آن بازهی زمانی عجیب و به خاصه سالهای ابتدایی دههی 1930، ریشههای وضعیت دهههای پسین اوکراین و ملیگرایی قوامیافتهی این کشور را شناسایی و هویدا میکند. قحطی سرخ، روایت سرکوب و خفقانی است که از دل تمامیتخواهی استالینی بیرون آمد و بسیاری از مردم ممالک زیر پرچم شوروی را از هستی ساقط کرد و البته اوکراین به دلیل وسعت و جمعیت بیشترش، بسیار بیش از دیگران آسیب دید.
تمرکز اصلی کتاب روی این مسائل است: بین سالهای ۱۹۱۷ تا ۱۹۳۴ واقعاً چه بر سر اوکراین آمده است؟ بهطور خاص چه اتفاقی در پاییز، زمستان و بهار ۱۹۳۲ و ۱۹۳۳ روی داد؟ چه تفکر و سلسله رویدادهایی منجر به قحطی فراگیر در این منطقه شد؟ چه کسی مسوول آن است؟ و درنهایت این واقعه وحشتناک چه جایگاهی در تاریخ اوکراین و جنبش ملی این کشور دارد؟ همچنین بسیار مهم است که بدانیم بعدازآن چه شد. شوروی سازی اوکراین نه با قحطی آغاز شد و نه با آن پایان یافت. دستگیری روشنفکران و رهبران اوکراینی تا سالهای پایانی دهه ۱۹۳۰ ادامه داشت. بیش از نیمقرن پسازآن، رهبران شوروی یکی پس از دیگری همچنان به خشونت علیه ملیگرایی اوکراینی، در هر شکلی که رخ نشان میداد (چه به شکل شورش در دوران پس از جنگ و چه به شکل مخالفتهای سیاسی در دهۀ ۱۹۸۰) ادامه دادند. در طول این دوران که غالباً شوروی سازی بدل به روسی سازی شده بود، زبان اوکراینی تنزل یافت و تلاش بسیار شد تا آموزش تاریخ اوکراین متوقف شود.
آن اپلباوم که نویسنده کتاب قحطی سرخ (Anne Applebaum)۲۵ ژوئیه ۱۹۶۴) ستون نویس، تاریخنگار، نویسنده، نویسنده غیرداستانی، و روزنامهنگار اهل ایالاتمتحده آمریکا بود.او از دانشآموختگان کالج سنت آنتونی، آکسفورد است.او در The Economist و The Spectator کارکرده است و عضو هیات تحریریه روزنامه واشنگتنپست (2002-2006) بوده است. اپل باوم در آوریل 2004 برنده جایزه پولیتزر برای فیلم Gulag: A History شد که سال قبل منتشر شد. او نویسنده ستادی برای The Atlantic و یک عضو ارشد در موسسه Agora است. این کتاب را محمود قلی پور ترجمه کرده است.