نقد و بررسی کتاب چگونگی رشد و فروپاشی اقتصاد
درباره کتاب چگونگی رشد و فروپاشی اقتصادی اثر پیتر شف و اندرو شف
چگونگی رشد و فروپاشی اقتصادی با عنوان اصلی « How an Economy Grows and Why It Crashes» اولین بار سال 2010 منتشر شد کتاب چگونگی رشد و فروپاشی اقتصادی یک کتاب مصور است که سعی کرده است مباحث اقتصادی و نظام پولی و مالی مانند تورم، بانکداری، تورم بینالمللی، حباب مسکن، کسری هزینهها و فروپاشی اقتصاد را در قالب یک داستان ساده بیان کند. این کتاب با آفریدن چند شخصیت و روابط اقتصادی بین آنها توانسته است مفاهیم پیچیدهی اقتصادی را به شکل مباحثی قابلفهم برای هرکسی که سواد خواندن دارد، درآورد. این کتاب سه نکتهی مهم اقتصادی را متذکر شده است: دلیل اصلی رشد اقتصادی، تولید است نه مصرف. وقتی اوضاع رو به وخامت است، باید صرفهجویی را بهجای مصرف در دستور کار قرارداد. اقتصاد برای رونق احتیاج به تورم ندارد، به افت قیمت نیاز دارد.
مروری بر فصلهای کتاب چگونگی رشد و فروپاشی اقتصادی
کتاب با مقدمهی مفصل مترجم آغازشده است، دکتر حمیدرضا ارباب در این مقدمه توضیحات کاملی دربارهی محتوای کتاب و مفاهیم بهکاررفته در آن داده است که برای مطالعهی کتاب بسیار کارآمد است. پس از مقدمهی مترجم یادداشت نویسندگان قرار دارد که در آن به این نکته که این داستانی خیالی و بدون جزئیات از تاریخ اقتصاد آمریکاست اشارهشده است. پسازاین یادداشت کوتاه مقدمهی اصلی کتاب آمده است که در آن دربارهی بحران اقتصادی در سال 2007 علل و راههای برونرفت از آن توضیحات کاملی دادهشده است. همچنین نویسنده در این مقدمه سرگذشت پدرش آروین شف را آورده است و نظریات و دیدگاههای اقتصادی او را مطرح کرده است
فصلهای این کتاب هرکدام با یک مقدمهی کوتاه آغازشده است و موقعیت سه کاراکتر اصلی یعنی، ایبل، بیکر و چارلی در آن شرح دادهشده است. در ادامه روابط بین آنها در قالب نظریات اقتصادی توضیح داده میشود.
در پایان کتاب نیز بخشی بهعنوان کلام پایانی آمده است که در آن نویسنده درواقع انتقاد خود را از شیوهی اقتصادیای که دولتمردان آمریکا مانند اهالی جزیرهای که آنها در کتاب از آن حرف میزدند، بیان کرده است و معتقد است این اشتباهی است که موجب فروپاشی اقتصاد میشود. نویسنده در این بخش توضیحات کاملی دربارهی دیدگاه خود آورده و گفته است: «حال زمان آن فرارسیدهاست که قبل از برخورد و تصادف با صخره و کوه از حرکت قطار جلوگیری کنیم. ما به رهبرانی نیاز داریم که شجاعت رفتار صادقانه با رأیدهندگان را داشته باشند و به شهروندان ورای دهندگانی نیاز داریم که توان پذیرش کارهای سخت برای احیای اقتصادی را داشته باشند.»
در بخشی از کتاب چگونگی رشد و فروپاشی اقتصادی میخوانیم:
همانطور که دیدیم سرانجام Able تصمیم گرفت تا برای ساخت تور ماهیگیری به Baker و charlie ماهی قرض دهد. وامهای تجاری نیز مانند همین قرض دادن و قرض گرفتن ماهی بهترین روش استفاده از سرمایههای پسانداز شده است؛ زیرا باعث افزایش تولید خواهند شد. البته قرض دادن پول یا در این داستان قرض دادن ماهی، در آغاز کسبوکار تضمینکننده موفقیت در معامله وکاهش ریسک نیست. وامگیرنده ممکن است قادر به اجرای تصمیم اولیه خود نباشد. اگر Charlie و Baker موفق به ساخت تور نشوند همین اتفاق رخ میدهد.
بهعبارتدیگر ممکن است فعالیت تجاری به دلیل فکر اولیه اشتباه با شکست روبهرو شود. مثلاً فرض کنید Baker و Charlie بهجای درخواست وام برای ساخت تور به دنبال دریافت وام برای ابداع روش هیپنوتیزم ماهیها باشند. اگر به این روش ماهیها به دام نیفتند. دریافت این وام هیچ نفعی برای وامگیرندگان (Baker و Charlie) و احتمالاً برای وامدهنده (یعنی Able) نخواهد داشت. نهایتاً پرداخت وامهای تجاری ناموفق باعث اتلاف منابع پسانداز جامعه و کاهش ظرفیت تولید میشود درنتیجه ممکن است وامدهنده در پس گرفتن اصل سرمایهاش نیز دچار مشکل شود. چه برسد به گرفتن سود. البته برنامهها و تصمیمگیریهای درست و موفق میتوانند جبرانکننده برنامههای ناموفق باشند.