فرونشست زمین در تالاب گاوخونی اصفهان پنج برابر شده است

احمد جلالیان  در نشست « نیازهای زیست محیطی تالاب گاوخونی و رودخانه زاینده رود و چالش های عدم تامین آن» در اصفهان افزود: نرخ فرونشست زمین در سال ۹۶ در تالاب گاوخونی ۴۶ تُن در کیلومتر مربع بود که اکنون به ۲۲۴ رسیده و نزدیک به پنج برابر شده است که زنگ خطری برای ما به‌شمار می آید.

این استاد دانشگاه به سه مرحله پایش تالاب گاوخونی از سال ۹۲ اشاره و اضافه کرد: در این مطالعات مواردی مانند بررسی خاک از نظر فلزهای سنگین، کانی شناسی، منشاء گرد و غبار و سرعت و جهش وزش باد بررسی شده است.

وی به سرعت بالای باد در مناطقی مانند ورزنه در اطراف تالاب اشاره و تصریح کرد: مطالعات روی گرد و غبار این منطقه نیز نشان می دهد که به فلزهای سنگین هشت‌گانه مانند کادمیم، روی و سرب آلوده است.

وی همچنین تاکید کرد: مطالعات نشان می دهد که تالاب گاوخونی ظرفیت بالایی برای تولید گرد و غبار دارد و اگر چشمه های ریزگرد در آن ایجاد شود سبب تجمع فلزهای سنگین می شود و می تواند مناطق گسترده ای حتی بالاتر از رشت و کشورهای همسایه را تحت تاثیر قرار دارد.

به گفته وی، تالاب گاوخونی هنوز به‌عنوان چشمه گرد و غبار خیلی فعال نشده است اما اگر فعال شود ریزگردهای آن می توانند تا ۶ هزار کیلومتر منتقل شوند.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: همچنین نباید احتمال سونامی کلرید سدیم (نمک) در تالاب گاوخونی را نادیده بگیریم که بسیار خطرناک است.

استاد گروه خاک شناسی دانشگاه آزاداسلامی اصفهان با بیان اینکه جریان ۱۵ متر مکعب بر ثانیه در بستر زاینده رود از گسترش فرونشست در اصفهان جلوگیری می کند، تصریح کرد: حکمرانی آب در حوضه آبریز زاینده رود اگر به‌صورت کامل علمی بود بسیاری از مشکلات حل می شد.

استاد دانشگاه صنعتی اصفهان نیز در این نشست گفت: در سال ۱۳۷۳ تالاب گاوخونی اصفهان پر از آب بود اما اکنون به‌طور کامل خشک شده است.

سعید سلطانی افزود: در سال های اخیر تالاب گاوخونی از یادها رفته و نخستین جایی که تصمیم گرفته شد آب به آن تخصیص نیابد، همین تالاب بوده است.

گاوخونی یکی از تالاب‌های بین المللی ایران است که در کنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۵ به ثبت رسید. این تالاب با وسعتی حدود ۴۷۶ کیلومتر مربع در انتهای مسیر رودخانه زاینده رود و در فاصله ۱۴۰ کیلومتری جنوب شرقی اصفهان قرار دارد. حداقل نیاز آبی محیط زیستی سالانه گاوخونی ۱۷۶ میلیون مترمکعب محاسبه و تعیین شده است. به دلیل محقق نشدن این حقابه، گاوخونی خشکیده و کارشناسان نسبت به فعال شدن کانون گردوغبار آن هشدار داده‌اند.