تعادل تولید
مختار بخشیان از تحقق عینی جهش تولید در سال جاری می‌گوید
امسال، سال جهش تولید نامگذاری شده و به‌طور قطع برای تحقق اهداف مرتبط با آن، تولیدکنندگان نیاز به یکسری پیش‌شرط‌هایی دارند تا بتوانند تولید را جهش‌وار حرکت داده و اهداف این سال را محقق کنند. چه ابزارهایی باید فراهم شده و در کنار هم قرار گیرند تا بتوان شاهد جهش تولید در بخش صنایع معدنی کشور به ویژه حوزه فولاد بود؟
همان‌طور که اشاره کردید، تحقق اهداف سال جهش تولید نیاز به تامین یکسری شرایطی دارد تا بتوان زمینه را برای تحقق اهداف فراهم کرد. اولین موضوع، تامین مواد اولیه است که برای تولیدکنندگان بسیار حائز اهمیت به‌شمار می‌رود؛ به این معنا که اگر تولیدکنندگان چشم‌انداز روشنی از وضعیت تامین مواد اولیه مورد نیاز خود داشته باشند، به‌طور قطع برنامه‌ریزی دقیق‌تری را برای تولید صورت خواهند داد. نکته دیگر، حذف مقررات دست‌و‌پاگیر گمرکی است که پیش پای تولیدکنندگان در حوزه تامین قطعات و تجهیزات یدکی وارداتی قرار گرفته است که باید خطوط تولید را تغذیه کند. در این میان دشواری‌های انتقال ارز را هم نمی‌توان نادیده گرفت؛ اگرچه دولت در آن، خیلی مقصر نیست. نکته دیگر، مسائل تامین مالی و بانکی است؛ این در شرایطی است که تحریم‌ها معضلی است که باید راه‌هایی را پیدا کرد که بتوان اثر آنها را کم کرد. یکی از مواردی که انتظار حمایت از آن برای تحقق اهداف جهش تولید وجود دارد، پروژه نورد گرم ۲ است که به عنوان یک پروژه ملی باید مورد حمایت همه ارکان کشور باشد، این در حالی است که بازار سیاه و سهمیه‌بندی در بورس نیز با اجرای این‌چنین پروژه‌هایی برداشته می‌شود؛ چراکه اگر این پروژه اجرایی شود، به راحتی فولاد مبارکه می‌تواند نیاز بخش‌های مختلف کشور را تامین کند.
آیا جهش تولید در فولاد مبارکه، نمود عینی دیگری به جز پروژه نورد گرم۲ دارد؟
بله پروژه گاززدایی در فولاد مبارکه که تا پایان امسال نیز به بهره‌برداری خواهد رسید و در گریدهای ویژه می‌تواند پتانسیل و ظرفیت تولید را بالا برد. اکنون در گریدهای ویژه، ظرفیت تولید ما ۷۰۰ هزار تن است که با آمدن این پروژه در مدار، به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن در سال افزایش خواهد یافت؛ یعنی تقریباً ۷۰ درصد افزایش.
بر این اساس این ۷۰۰ هزار تن که به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن می‌رسد، اسلب است؟
بله اسلب است؛ البته بخشی از آن را به ورق تبدیل می‌کنیم ولی بخشی را هم نمی‌توانیم؛ چراکه امکان تولید درخط نورد فعلی وجود ندارد و نیاز به یک همت والا دارد که بتوان این مرحله از ایجاد ارزش افزوده را نیز سپری کرد. ولی قابلیت صادرات فراهم خواهد شد. ایستگاه گاززدایی پروژه بزرگی است ولی نورد گرم ۲ ابرپروژه ملی است و در منطقه، پروژه‌ای به این بزرگی نداریم؛ پس نیاز به حمایت همه‌جانبه کشوری دارد و همه ارکان کشور باید کمک کنند که این پروژه به سرانجام برسد؛ چراکه نیاز کشور را به صورت کامل پاسخ می‌دهد و پس از اجرای آن، عرضه خیلی بیشتر از تقاضا خواهد بود.
برخی بر این باورند که جهش تولید در شرایط امروز اقتصاد ایران به خاطر تحریم و کرونا مفهوم ندارد و قابل تحقق نیست. آیا شما هم به این اعتقاد دارید؟
واقعیت آن است که تولید فولاد در مقطع چهارماه ابتدای امسال، خلاف این را ثابت کرده است؛ چراکه ما تکنولوژی فولاد و دانش تولید فولاد را در کشور داریم و زیرساخت‌های آن وجود دارد و آنچه مشکل داریم، مرتبط با خارج نیست و با داخل ارتباط دارد. البته موضوع تامین مواد اولیه، سیاست‌های ارزی و نوسانات در سیاست‌های دولتی است که ممکن است تاثیرات منفی بر روی اجرای پروژه‌های ما بگذارد. به هر حال، عملکرد ما در چهار ماه اول سال خلاف این بوده که جهش تولید امکان‌پذیر نیست.
پس فولاد مبارکه می‌تواند حتی در شرایط تحریم کنونی نیز به کار خود ادامه دهد؟
بله کاملاً.
چه حمایت‌هایی لازم است که موانع برطرف شود؟
مهم‌ترین نکته در حمایت از تحقق اهداف جهش تولید، تامین مواد اولیه گروه فولاد مبارکه است که باید انجام شود یعنی سنگ‌آهن و گندله مورد نیاز اگر تامین شود، می‌توانیم کار را پیش ببریم. یکسری بحث‌های دیگر نیز وجود دارد. ما قبلاً شش‌ماه شش‌ماه دپو داشتیم و الان نداریم و مساله مواد اولیه برای مجموعه مهم است. از سوی دیگر، در زاویه تولید نیز، مهم‌ترین مساله، تامین مواد اولیه است که باید سیاستگذاران کمک کنند که مواد نیز تامین شود.
تا چه اندازه رویکرد تکمیل زنجیره تامین می‌تواند در تحقق اهداف تولید موثر باشد؟
به‌طور قطع زنجیره تامین نقش کلیدی و محوری در ثبات و تداوم تولید دارد. در حال حاضر، فولاد مبارکه بخشی از زنجیره تامین خود را تکمیل کرده است؛ البته تامین مواد اولیه به دلیل سیاستگذاری دولتی، فولاد مبارکه را با مشکل مواجه کرده بود، چراکه این مجموعه خیلی در بخش معدن تمرکزی نداشت ولی معدنی‌ها فولادساز شدند و ما اینجا ضعفی که داریم به خاطر این بود که در تامین مواد اولیه خود مستقیماً وارد نشده بودیم، البته قرار هم بر این نبود و فولاد مبارکه درست حرکت کرد. قرار بود گروهی در حوزه معدن، کشف و استخراج کنند و عده‌ای نیز فولاد و محصول را پیش ببرند. همه جای دنیا هم همین است. تعادل در سال‌های اخیر به هم خورده است و تاثیر خود را در زنجیره تامین گذاشته است.
