جایزه بین‌المللی ۲۰۱۸ بنیاد شهرداران به چه کسی رسید؟
درس مدیریتی از شهردار برتر جهان
شهردار ۶۳ ساله ایتالیایی «قول اغراقآمیز» نداد!
از کارهای بنیاد شهرداران که در سال ۲۰۰۳ تاسیس شده است، می‌توان به انجام تحقیقات و انتشار نتایج آنها، ارائه خدمات رایگان و ارائه دستورالعمل‌هایی برای رسیدن به یک شهرداری با اخلاق، باز و صادق اشاره کرد. از ویژگی‌های قابل توجه این نهاد آن است که هیچگونه وابستگی به هیچ شهر یا سازمانی ندارد و با کمک‌های بشردوستانه اداره می‌شود. کمک‌های اسپانسری، تبلیغات، حق عضویت، هدایا و کسب هرگونه درآمد دیگری از اهداف این نهاد نیست و در صورت پیشنهاد، رد خواهد شد.
مولفه اخلاق
بنیاد شهرداران و پروژه شهردار جهان از سال ۲۰۰۳ ترویج، تشویق و تسهیل اداره خوب شهرها را آغاز کرد. با هدف تقویت هر چه بیشتر شهرداری‌ها، مولفه اخلاق برای مدیران شهری تعریف شد تا آنانی که دوست دارند وظایف خود را ورای همه سرزنش‌ها، به خوبی انجام دهند از این مسیر حرکت کنند. همه شهردارانی که می‌خواهند برای برنده شدن جایزه شهرداران جهان عملکردشان مورد بررسی قرار گیرد، باید با مولفه اخلاق مطابقت داشته باشند.
جایزه شهردار جهان و پروژه بین‌المللی شهردار جهان از سال ۲۰۰۴ به شهردارانی تعلق گرفته است که از دیدگاه، اشتیاق و مهارت لازم برای تبدیل شدن شهرهایشان به مکان‌هایی باورنکردنی برای زندگی، کار و حتی سفر برخوردار بوده‌اند. هدف از اعطای این جوایز آن است که نشان داده شود شهرداران فوق‌العاده می‌توانند در سطح ملی و حتی بین‌المللی دستاوردهای خود را مطرح کنند و آن را ارتقا دهند. بر این اساس، در سال ۲۰۰۸ ، شهردار وقت تهران موفق شده بود در جایگاه هشتمین شهردار برتر دنیا قرار گیرد.
فهرست برترین شهرداران ۲۰۱۸
گرچه طی سال‌های گذشته شهرداران زن جهان توانسته بودند در جایگاه‌های خوبی از فهرست برترین شهردارهای جهان قرار گیرند و در سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۸ موفق به کسب جوایز شده بودند، اما پروژه سال ۲۰۱۸ این بنیاد به کل به شهرداران زن موفق جهان اختصاص یافت. این نهاد ابراز امیدواری کرده است که در آینده شاهد موفقیت‌های بیشتر زنان در عرصه شهرداری‌ها در سطح جهان باشیم. از برندگان جوایز امسال به عنوان زنانی یاد شده است که توانسته‌اند برای دختران و حتی مردان الگوهایی از موفقیت باشند.
معیارهای انتخاب بهترین شهرداران ۲۰۱۸:پایگاه داده‌های بنیاد شهرداران جهان معیارهای انتخاب برترین شهرداران سال ۲۰۱۸ را که از میان شهرداران زن جهان انتخاب شدند به شرح زیر اعلام کرده است: شایستگی در مدیریت امور روزانه شهرهایشان، فراست در امور مالی، تجاری و اقتصادی، صداقت و درستی در اتخاذ تصمیمات، استفاده نکردن از مقام شهرداری در جهت منافع شخصی، برخورداری از انصاف در زمینه نیازها و نگرانی‌های گوناگون شهروندان، توانایی و داشتن انگیزه برای خدمت رسانی به همه شهروندان، بدون در نظر گرفتن عقاید فرهنگی، قومی یا پیش‌زمینه‌های اجتماعی و عقاید سیاسی آنها، اشتیاق برای ایجاد و توسعه فرهنگ بردباری و رفاقت در بین اجتماعات مختلف، باور داشتن به کار مشترک با دیگر شهرها، در سطح ملی و بین‌المللی، برخورداری از دیدگاه ایجاد شهری که به نسل‌های آینده شهروندان سعادت، ایمنی و شادی را هدیه دهد، قبول این موضوع که حمایت و تقویت محیط زیست تصمیمی اختیاری نیست بلکه یک صرفا یک باید است، حامی گروه‌های محروم شهروندی و مطابقت با مولفه اخلاق بنیاد شهرداران جهان.
بر اساس اعلام پروژه شهرداران جهان ۲۰۱۸، خانم والریا مانسینلی، شهردار شهر آنکنا از کشور ایتالیا به عنوان برترین شهردار این سال انتخاب شد. کارشناسان بر این باورند که انتخاب وی بر اساس معیارهای فوق‌الذکر انتخابی شایسته بوده است. او از جنبه‌های مختلف توانسته است الگویی مناسب برای دیگر شهرداران جهان و جوانان باشد. بنیاد شهرداران جهان بر اساس سنتی دیرینه هرساله از فینالیست‌های این رتبه‌بندی می‌خواهد طی مقاله‌ای دلایل موفقیت و تجربیاتشان به عنوان یک شهردار موفق را بیان کنند. خانم مانسینلی که از سال ۲۰۱۳ تا کنون شهردار شهرش هست در مقاله‌اش با اشاره به اینکه عقاید ضد نازیسم خانواده‌اش در شکل‌گیری اعتقاد وی به دموکراسی، آزادی و اتحاد مردم نقش مهمی داشته، نوشته است: «این‌ها ارزش‌هایی هستند که دیدگاه من به عنوان یک شهردار را شکل داده است.» او همچنین خود را مدیون دو مادربزرگ خود می‌داند که یکی از آنها به عنوان عضو انجمن صنفی برای حقوق زنان مبارزه می‌کرد و دیگری به حمایت از همسرش برخاست وقتی که شوهرش به دلیل امتناع از پیوستن به حزب فاشیست موسلینی از شغل خود در راه آهن اخراج شد.
این شهردار ۶۳ ساله ایتالیایی یک وکیل است که طبق قوانین کشورش پس از گزینش در سال ۲۰۱۳ در یک انتخابات دولتی نیز رای آورد. البته این نخستین تجربه اجرایی او نبود بلکه او از ابتدای جوانی در حوزه‌های سیاسی فعال بود و در سن ۲۸ سالگی به عنوان مشاور محیط زیست و سیاست‌های اجتماعی با دولت همکاری می‌کرد و به تدریج با کسب تجربه طی زمان به سمت‌های بالاتر ارتقا یافت. پس از اشتغال در سمت مشاور، وی تصمیم گرفت فعالیت‌های اجرایی را برای مدتی کنار گذارد و به عنوان وکیل تجربیات و دانش خود در زمینه قوانین اجرایی را بسط و توسعه دهد. او در مقاله خود بر این نکته تاکید کرده است که اگر دوباره به دوران جوانی باز‌گردد، قطعا همین تصمیم را خواهد گرفت. او درباره دلایل خود چنین می‌گوید: «من بر این باورم که استقلال اقتصادی از سیاست و مناصب مرتبط با آن شرط اساسی برای داشتن آزادی و تعادل است. ارائه خدمتی به جامعه و نه تلاش برای کسب منفعت شخصی از آن، موضوعی است که اگر به آن اهمیت داده نشود، با گذشت زمان وابستگی می‌آورد. این خطری است که نمی‌توان از آن گریخت و این توصیه‌ای است که من برای جوانانی که می‌خواهند به نفع جامعه فعالانه تلاش کنند، دارم.» این‌ها اصولی است که باید الهام‌بخش همه نیروهای سیاسی باشد. متاسفانه با گذشت زمان قداست چنین ارزش‌هایی با رفتارهای نادرست و تدافعی از میان رفت، رفتارهایی که ناشی از جنگ قدرت، عوامل بتدریج شکل‌دهنده حزب‌ها و انتخاب مسوولانی ناآشنا به نیازها و مشکلات مردم است. در پشت صحنه این قطع ارتباط بین سیاست و واقعیت، بی‌‌انگیزگی جهان احزاب و گاهی توسعه عوامل پوپولیستی حضور دارد. این پدیده‌ها نه تنها در سطح ملی بلکه در سطح محلی نیز مشاهده می‌شوند.
مانسینلی در ادامه تجربیات خود می‌‌افزاید: وقتی در سال ۲۰۱۳ به عنوان شهردار آنکنا انتخاب شدم، وضعیتی که بیش از هر چیز دیگر می‌خواستم تغییر دهم، سایه نادرستی و باتلاقی بود که سیاست در آن گرفتار شده بود، نوعی نمایش مهره‌های سیاسی که ربطی به منافع شهروندان و حل و فصل مشکلات آنان نداشت. طی این سال‌ها ارتباطی صادقانه را با جامعه‌ام برقرار کرده‌ام: به روشی شفاف و مستقیم گزارش کارهایم را به مردم می‌دهم از کارهایی که انجام شده می‌گویم و اینکه چه کارهایی باید برای تحقق هر پروژ‌ه‌ای انجام شود. مشکلات به وجود آمده را توضیح می‌دهم و از هدفی که می‌خواهیم به آن برسیم می‌گویم. تلاش می‌کنم با صداقت رفتار کنم و گاهی این صداقت با تندی سوءتعبیر می‌شود، اما همه واقعیت‌ها را مطرح می کنم. این چیزی است که من از خودم توقع دارم و در نهایت شهروندان آن را پسندیده‌اند. من بر این باورم که موضوع اشتغال ، موضوعی است حساس. چون کار فقط یک حق یا راه اساسی درآمدزایی برای زندگی نیست. کار و اشتغال با شان افراد در رابطه است و یکی از بهترین روش‌هایی است که هر فرد می‌توان خود را از طریق ان ابراز کند. وجود داشتن کار برای جامعه به معنای شرایط رفاهی است و یک جامعه ثروتمندتر، ایمن‌تر است و از شکنندگی کمتری برخوردار است. بنابراین اشتغال باید اولویت یک شهردار هم باشد. هر چند یک شهردار از اهرم‌های مستقیم برای ایجاد اشتغال برخوردار نیست، اما می‌تواند شرایطی را ایجاد کند که اشتغالزایی محقق شود. در سال ۲۰۱۳ وقتی من به عنوان شهردار مشغول به کار شدم، بحران اقتصادی‌ای که در سال ۲۰۰۸ آغاز شد، حتی در منطقه اصلی تولیدی شهر که بندر شهر است، هزاران شغل را از بین برده بود. بحرانی غیرقابل برگشت هم در بخش ساخت و ساز بندر ایجاد شده بود. این منطقه شهر یک بازمانده عظیم از توسعه و کار در کل منطقه به شمار می‌رود. ما با افراد، نهادها و کارکنان بخش‌های دولتی و خصوصی همکاری کردیم تا موفق شویم کل سیستم را دوباره احیا کنیم. حالا به جایی رسیده‌ایم که امروز احیای این بخش تولیدی کاملا مشهود است و در آن قایق‌های زیبایی برای سرتاسر جهان ساخته می‌شوند. بخش ساخت و ساز و تولید با تمام سرعت در حال کار است، برنامه‌ریزی می‌کند و سرمایه‌گذاری‌های جدید انجام می‌دهد.
یکی از ویژگی‌های یک شهردار موفق مشارکت در انجام امور است. از میان دلایل انتخاب نامزدهای بهترین شهرداران جهان، یکی از ویژگی‌ها، مشارکت داشتن در توسعه شهر است. در این رابطه نیروهای اجرایی و شهردار می‌توانند به طور مستقیم وارد عمل شوند یا با نهادهای دیگر در حوزه حفظ، آموزش، افزایش جاذبه و رشد شهر همکاری کنند. هیچ اتفاقی اما رخ نخواهد داد اگر کل شهر بپا نخیزد و با هم گام بر ندارد.
مانسینلی در ادامه می‌گوید: آنچه من به آن افتخار می‌کنم این است که حس تعلق و عشق به شهر طی سال‌های اخیر در شهر من تقویت شده است چون شهروندان حس می‌کنند که تغییراتی در حال شکل‌گیری است و هر فردی در فضای خودش در توسعه شهر مشارکت می کند. این اتفاق در جامعه شهر من در حال وقوع است و من بابت آن شاکرم.
در پایگاه داده‌های شهردار جهان در باب انتخاب این خانم به عنوان بهترین شهردار جهان در سال ۲۰۱۸ آمده است: والریا مانسینلی شهردار آنکنا از کشور ایتالیا جایزه بهترین شهردار جهان در سال ۲۰۱۸ را به خود اختصاص داد. با رهبری او آنکنا، پایتخت منطقه مارچ در ساحل آدریاتیک شاهد رشد اقتصادی قدرتمندی شد. وقتی او در سال ۲۰۱۳ به عنوان شهردار انتخاب شد، بخش کشتی‌سازی این شهر که شاهرگ حیاتی اقتصاد آن است، با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو بود که به شدت بر کسب و کارهای کوچک بسیاری در این شهر اثر منفی گذاشته بود. شهردار تازه انتخاب شده تصمیم گرفت این صنعت را دوباره احیا کند، صنعتی که سابقه تاریخی آن به دوران امپراطوری روم باز می‌گردد. شهردار جدید مشارکتی درون‌شهری را بین بخش‌های خصوصی و دولتی شهر به راه انداخت و همکاری مردم را نیز در آن دخیل کرد. او مردم را از نتایج تلاش‌ها، چالش‌های پیش‌رو و اهدافش، موفقیت های بدست آمده و مشکلات موجود کاملا مطلع می‌ساخت.
یکی از دلایل مهم دیگر در انتخاب والریا مانسینلی به عنوان بهترین شهردار جهان این است که او هیچ قول اغراق‌آمیزی نداد. بلکه در مقابل با برداشتن گام‌های کوچک، یک احیای اقتصادی تمام عیار را رقم زد. طی دوره اول شهرداری او سطح همه جاده‌های شهر اصلاح شدند، پارک‌ها و فضاهای سبز تمیز شدند و چندین جاذبه گردشگری شهر از جمله سواحل معروف آن که زمانی گفته می‌شد در حال از بین رفتن هستند، احیا شدند. هر یک از این گام ها شهر آنکنا را کمی قابل سکونت‌تر کرد. هر یک از این گام‌ها بر اعتماد مردم به آینده شهر افزود.
