رزم خاتم
قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا (ص) چگونه بنیان گذاشته شد؟
در روزهای اول جنگ، مهندسی رزم سپاه به اقداماتی از قبیل احداث خاکریز و کانال، ایجاد موانع مختلف، عملیات تخریب، نصب سنگرهای پیش‌ساخته و احداث جاده‌های دسترسی محدود می‌شد، اما به تدریج دامنه این فعالیت‌ها با تهیه و ساخت انواع پل‌های ثابت و شناور، ساخت انواع پناهگاه، ساخت اسکله، ساخت تاسیسات حفاظتی، آماده‌سازی ساحل و حتی نقشه‌برداری و هواشناسی توسعه یافت و ابعاد و اشکال مختلفی به خود گرفت.
با پایان جنگ هشت‌ساله، کشور با انبوهی از خرابی‌ها و ویرانی‌ها در شهرهای مختلف روبهرو بود و از سوی دیگر تعداد زیادی ماشین‌آلات، تجهیزات و امکانات عمرانی در حوزه مهندسی رزم سپاه در اختیار بود که می‌توانست التیام‌بخش این زخم عمیق باشد. بی‌توجهی به این مهم، می‌توانست برای کشور خسارت‌های فراوانی به دنبال داشته باشد. تا اینکه در ۲۳ آذرماه سال ۱۳۶۸ بنا به تدبیر و موافقت فرمانده معظم کل قوا و درخواست دولت وقت و بر اساس اصل ۱۴۷ قانون اساسی مبنی بر مشارکت در امر بازسازی کشور، بخشی از توان مهندسی سپاه تحت عنوان قرارگاه بازسازی خاتم‌الانبیاء(ص) و با به‌کارگیری رده‌های پنج‌گانه سپاه وارد عرصه سازندگی کشور شد تا سپاه بار دیگر و در میدانی جدید به رسالت اصلی خود که حفظ دستاوردهای نظام و انقلاب بود جامه عمل بپوشاند.
استفاده از این امکانات و بهره‌گیری از تجربیات هشت سال دفاع مقدس، این فرصت را فراهم می‌ساخت تا علاوه بر بازسازی و عمران کشور، ماشین‌آلات و تجهیزات موجود نیز به‌روز و نوسازی شود و از طرفی باعث امیدآفرینی در جامعه و ایجاد روحیه تحرک و پویایی در کشور گردد.
قرارگاه در ابتدای فعالیت خود به بازسازی کشور به‌ویژه بازسازی مناطق جنگی و اجرای پروژههای کوچک و متوسط روی آورد و در دهه دوم حیات خود به حوزه سازندگی و اجرای پروژههای عمومی در گرایش‌های مختلف عمرانی و صنعتی وارد شد. ساماندهی تشکیلات ستادی و صف و انتزاع واحدهای اجرایی و موسسات مربوط از نیروهای پنج‌گانه و تمرکز در ذیل ساختار فرماندهی قرب از ویژگی‌های این دهه است.
این در شرایطی بود که استکبار جهانی نیز در فکر تغییر جبهه تقابلی خود با ایران بود و با ناامیدی از جنگ مستقیم برای براندازی نظام سعی داشت با دستاویز قراردادن بهانه‌های مختلف و اعمال تحریم‌های گوناگون، جنگ اقتصادی تمام‌عیاری را علیه ملت و کشور آغاز نماید و در یک فرآیند کوتاه‌مدت، تمام شرکت‌ها و پیمانکاران خارجی را وادار به ترک اجرای پروژههای زیربنایی می‌کرد تا با این روش مسیر پیشرفت و توسعه ایران اسلامی را مسدود کرده، ایران را به یک کشور عقب‌مانده، فقیر و ناتوان تبدیل کند و با ایجاد نارضایتی‌های داخلی اهداف خود را دنبال نماید.
از این رو، قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) با درک این مهم سعی کرد در سومین دهه فعالیت خود با گذر از پروژههای عمومی که پیمانکاران زیادی در کشور قادر به انجام آن بودند به سمت ابرپروژه‌هایی که پیش از این توسط شرکت‌های خارجی انجام می‌شد حرکت کند و با نگاه به توان درون‌زای کشور و با همت مضاعف و مدیریت جهادی، قدم در مسیر اعتلای نام ایران گذارد و شانه خود را زیر بار سنگین اجرای این پروژه‌ها قرار دهد.
رصد گلوگاه‌های اقتصادی و کسب شایستگی‌های حرفه‌ای از ویژگی‌های دهه سوم فعالیت قرارگاه به شمار می‌رود؛ تا جایی که امروز این قرارگاه در راستای «اقتصاد مقاومتی» توانسته است در امر سازندگی کشور، کمک بزرگی به دولت و ملت شریف ایران بنماید و در راستای چشمانداز ۲۰ساله کشور و رسیدن به افق ایران ۱۴۰۴، ضمن به‌کارگیری صدها پیمانکار دیگر و تربیت مدیران لایق برای میهن اسلامی به رقیب سرسختی برای پیمانکاران خارجی تبدیل شود و شعار «ما میتوانیم» را به شایستهترین صورت، محقق سازد.
اجرای فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی به عنوان اولین پالایشگاه با مهندسی تمام‌ایرانی، احداث پالایشگاه ستاره خلیج فارس با هدف خودکفایی کشور در تولید بنزین، اجرای فاز ۱۳ و فازهای ۲۲، ۲۳ و ۲۴ پارس جنوبی، ساخت مجتمع‌های پتروشیمی، اجرای طرح عظیم گرمسیری، احداث سدهای بزرگی همچون کرخه و گتوند، اجرای خطوط انتقال آب، نفت و گاز در نقاط مختلف کشور، احداث تونل‌های طویل انتقال آب،
بنادر و سازه‌های دریایی، احداث کارخانه مس سونگون، احداث آزادراه‌ها، بزرگراه‌ها و راه‌های اصلی در نقاط مختلف کشور، احداث خطوط مترو با تجهیزات پیشرفته، اجرای شبکه سراسری فیبر نوری به طول ۲۳ هزار کیلومتر و نیروگاه سیکل ترکیبی سبلان تنها بخش کوچکی از این ابرپروژه‌هاست که توسط این قرارگاه و در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی اجرا شده است.
حضور در عرصه سازندگی کشور از مصادیق حضور موفقیت‌آمیز سپاه در صحنه پاسداری از انقلاب اسلامی به شمار می‌آید. در واقع قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) با نگاهی بالاتر از نگاه صرفاً مأموریتی و بر اساس نگاه رسالت‌محور و تکلیف‌مدار و بر اساس سند راهبرد سازندگی در عرصه آبادانی کشور فعالیت دارد.
بر اساس این سند، مجموعه سازندگی در سپاه، دارای هویت اسلامی، انقلابی، سپاهی، رسالت‌محور، نظام‌مند، چندمنظوره، منحصربه‌فرد، و ممتاز در عرصه فعالیت‌های سازندگی، با فرهنگ پاسداری و بسیجی، برخوردار از پشتوانه منابع سازمانی سپاه و بسیج مردمی، با قابلیت کمک به توسعه و تعمیق انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن در داخل و خارج از کشور می‌باشد.
ابتکارات نوین و گرانبها در زمینه تامین کالا، ساخت، مهندسی و راه‌اندازی و ثبت رکوردهای مختلف در عرصه اجرای پروژههای مختلف و در بستر تحریم‌های غرب، نشان از ثبات قدم این قرارگاه برای تحقق اقتصاد مقاومتی و مدیریت جهادی است؛ به گونه‌ای که امروز بسیاری از قطعات، تجهیزات و لوازم مورد نیاز پروژههای مختلف در داخل کشور تامین می‌شود و بدین صورت علاوه بر رونق تولید در کشور، باعث ایجاد بارقه امید در دل صنعتگران، مبتکران و مخترعان این حوزه شده است. قرارگاه در ارتباط تنگاتنگ با دانشگاه‌ها و مراکز علمی سعی کرده است بستر مناسبی برای جذب فارغ‌التحصیلان، نخبگان و آموزش نیروهای متخصص، متعهد و باتجربه فراهم نماید؛ به گونه‌ای که در حال حاضر در حدود ۲۰۰ هزار نفر در پروژههای این قرارگاه مشغول به فعالیت هستند که از این تعداد ۵۵ هزار نفر دارای مدرک مهندسی، کارشناسی ارشد و دکترا می‌باشند.
چشمانداز حضور قرارگاه در عرصه اقتصادی، کمک و مشارکت با دولت و بخش‌های غیردولتی در توسعه همه‌جانبه مناطق مستعد و مناطق کمتر توسعه‌یافته داخلی با استفاده از امکانات، تجهیزات جدید و منحصر به فرد و نیز منابع نیروهای مسلح، بخش‌های دولتی، عمومی و خصوصی در زمان صلح و بحران از طریق طراحی، اجرا و راهبری پروژههای زیرساختی، عمرانی، صنعتی، دفاعی، امنیتی و محرومیت‌زدایی با حفظ آمادگی رزم، با رویکرد جهادی و در راستای عمق‌بخشی و پیش‌برندگی انقلاب اسلامی است.
قرارگاه در طول سه دهه، با وجود تحریم‌های ظالمانه مستکبران، دستاوردها و رکوردهای بزرگی را در عرصه آبادانی، استقلال، خودکفایی و سرافرازی میهن اسلامی به دست آورد و ضمن تربیت نیروهای متخصص و متعهد برای جامعه مهندسی کشور، پروژههای مهم، تأثیرگذار و نقش‌آفرین در زمینه‌های مختلف عمرانی و صنعتی در حوزه‌های نفت، گاز و پتروشیمی، آب، نیروگاه، بنادر و سازه‌های ساحلی و فراساحلی، حمل‌ونقل، معدن و صنایع معدنی، ابنیه خاص، ارتباطات و فناوری اطلاعات، کشاورزی و خدمات مشاوره، مطالعات و مهندسی را با موفقیت به اتمام رسانده است.
اهم حوزه‌های کاری قرارگاه عبارتند از:
- نفت، گاز و پتروشیمی
- آب
- نیروگاه
- بنادر و سازه‌های ساحلی و فراساحلی
- حمل و نقل
- معدن و صنایع معدنی
- ابنیه خاص
- ارتباطات و فناوری اطلاعات
- خدمات مشاوره، مطالعات و مهندسی
- کشاورزی
- محرومیت‌زدایی
- ویژگی‌ها و دستاوردهای حضور قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) در عرصه سازندگی
- رسالت‌محوری در ماموریت سازندگی با رویکرد دفاع از انقلاب اسلامی
- کمک به حفظ و توسعه جایگاه استراتژیک کشور در منطقه
- حضور مقتدرانه در اجرای پروژههای مناطق مرزی، امنیتی و خاص جغرافیایی کشور
- ایجاد توانمندی برای رفع نیازهای مهندسی رزمی سپاه پاسداران در ارتقای آمادگی رزمی
- انحصارشکنی از شرکت‌های بزرگ خارجی در طراحی و اجرای پروژههای بزرگ
- به‌کارگیری دانش، مهارت‌های کسب‌شده و تجهیزات در انجام سریع پروژههای دفاعی و پدافند غیرعامل در نقاط مختلف کشور
- بهره‌گیری از نیروهای مومن و انقلابی به منظور قطع وابستگی به بیگانگان در دانش فنی و اجرای پروژه‌ها
- اقدام سریع در اجرای پروژههای بحرانی و ضروری زیرساختی کشور
- مقابله با تهدیدات و تحریم‌های ظالمانه و جلوگیری از توقف طرح‌ها و پروژههای ملی کشور
- طراحی و اجرای ابرپروژه‌ها به منظور اخذ جایگاه برتر و منحصربه‌فرد در منطقه
- بهره‌گیری حداکثری از توانمندی‌ها و تولیدات داخلی در طراحی و اجرا
- ارتباط علمی با اساتید و مراکز علمی دانشگاه‌ها و تحقیقات کاربردی در راستای خودکفایی
- حضور سریع و موثر در کمک‌رسانی به مردم در هنگام بروز حوادث طبیعی در نقاط مختلف کشور
- کمک به مناطق محروم و انجام امور محرومیت‌زدایی در شعاع 70 کیلومتری پروژه‌ها در نقاط مختلف کشور
- تربیت و حفظ نیروهای نخبه و کارآمد برای مدیریت‌های کلیدی کشور
