توسعه روز افزون صادرات غیر نفتی با کمک صنایع فرو آلیاژ ایران
ابتدا کمی درباره تاریخچه و زمینه فعالیت‌های شرکت توضیح بفرمایید.
در سال ۱۳۶۵ طرح اولیه احداث این کارخانه مطرح و سال ۱۳۷۲ به بهره برداری رسید. به دلیل نزدیکی منابع مورد نیاز تولید فروسیلیسیم(سنگ سیلیس)، کارخانه اصلی شرکت در شهرستان ازنا قرار دارد. در ابتدا تمامی مجموعه صنایع فرو آلیاژ ایران به بانک صنعت و معدن تعلق داشت. در سال ۱۳۸۱ بانک در مزایده‌ای اقدام به واگذاری این مجموعه کرد و علی اصغر حاجی بابا توانست در آن مزایده پیروز شود. در همان سال‌ها چند سالی مسئولیت اداره این شرکت بر عهده بنده بود. برای تولید فروسیلیسیم، سنگ سیلیس در فرآیندی با افزودن مواد کربنی مختلف مانند ذغال سنگ، کک، ذغال چوب، کک متالورژی و ... در کوره‌های قوس الکتریکی، قرار می‌گیرد. این ماده یک ماده اولیه اکسیژن زدا برای صنایع ذوب کشور و تولید فلز است که همه شرکت‌های فولادی و ذوب برای تولید محصول به آن نیاز دارند. شرکت صنایع فرو آلیاژ ایران هم اکنون با بیش از ۹۱ درصد از توان اسمی و تولید ۶۰ هزار تن فروسیلیسیم در سال، بزرگترین تولید کننده این محصول در منطقه خاورمیانه است.
گویا محصول دیگری به اسم میکروسیلیکا هم تولید می‌کنید. درباره این محصول کمی توضیح بفرمایید.
بله؛ البته میکروسیلیکا تولید محسوب نمی‌شود. این محصول در واقع غبار حاصل از تولید فروسیلیسیم است که بیشترین کاربرد را در تولید سیمان و بتن‌های با موارد مصرف خاص دارد.
در حال حاضر چه میزان از حجم تولیدات شرکت به چه کشورهایی صادر می‌شود؟
حدود ۶۰ درصد از تولیدات مجموعه صنایع فرو آلیاژ ایران در بازارهای داخلی عرضه و ۴۰ درصد دیگر به ۲۵ کشور از جمله ترکیه، آلمان، امارات، ایتالیا، پاکستان، صربستان، اتریش، جمهوری مقدونیه، بلژیک و ... صادر می‌شود.
آیا در بازار داخلی رقیب دیگری دارید؟
بله، از سال ۱۳۹۳ مجموعه‌های دیگری وارد این عرصه (تولید فروسیلیسیم) شدند. در حال حاضر نیاز بازار ایران به فروسیلیسیم، ۱۰۰ هزار تن در سال است که ما با تامین ۸۵ هزار تن از این میزان، بزرگترین سهم بازار را در اختیار داریم. درحالیکه مجموع تولید داخل بالغ بر ۱۵۴ هزارتن است.
مجموعه صنایع فرو آلیاژ ایران در زمینه اشتغال زایی نقش موثری داشته است. کمی در این مورد توضیح بفرمایید.
هم اکنون در کل مجموعه صنایع فرو آلیاژ ایران، حدود ۷۰۰ نفر به صورت مستقیم مشغول به کار هستند. این مجموعه همچنین برای صدها نفر به صورت غیرمستقیم اشتغال زایی ایجاد کرده است.
یکی از مهم ترین و شاید اصلی ترین چالش صنعتگران ایرانی پس از خروج آمریکا از برجام، جابه جایی پول و حمل و نقل کالا است. آیا برای رویارویی با این مشکل راهکاری دارید؟
بله؛ متاسفانه موردی که به آن اشاره کردید هم اکنون به یکی از اصلی ترین دغدغه‌های مدیران تبدیل شده است. برای مورد نخست، راهکارهایی را پیش بینی کرده‌ایم. به عنوان مثال ایجاد دفتر در کشورهای ثالث یا کار با بانک‌هایی که اهمیتی به تحریم‌های آمریکا نمی‌دهند، ۲ راهکار اساسی برای مقابله با تحریم‌های پولی و بانکی است. در خصوص مورد بعدی یعنی بحث حمل و نقل نیز، با توجه به عدم حضور شرکت‌های کشتیرانی بزرگ در ایران پس از تحریم‌های آمریکا، بخش بزرگی از صادرات ما از راه‌های زمینی ادامه خواهد داشت. با وجود این پیش بینی‌ها، همواره تصمیم گیری برای آینده در وضعیت فعلی بسیار دشوار است. امیدواریم دیپلماسی اقتصادی بتواند راه چاره‌ای برای خروج از این بحران بیابد.
بجز این موارد مشکل دیگری که منحصر به حوزه کاری شما باشد چیست؟
اگر بخواهیم به طور ویژه در زمینه مشکلات مربوط به بحث صادرات صحبت کنیم، بجز موارد یاد شده، سواستفاده مشتریان خارجی از وضعیت اقتصادی و بین المللی جمهوری اسلامی ایران نیز یکی دیگر از موارد چالش برانگیز در صنعت ما است. همان طور که می‌دانید قیمت محصولاتی مانند فروسیلیسیم، جهانی است و کسی نمی‌تواند به دلخواه خود برای اینگونه محصولات نرخی تعیین کند. اما همان طور که گفتم، برخی از بازارهای هدف ما در صادرات، به دلیل اطلاع از وضعیت حساس ایران در جامعه بین الملل و تحریم‌های آمریکا علیه اقتصاد کشور، محصولات را با قیمت پایین تر از نرخ مصوب از ما خریداری می‌کنند. این مشکل تنها به اینجا ختم نمی‌شود. در سال‌های اخیر بروز این حاشیه باعث شده بازرگانان غیرحرفه‌ای و غیرواقعی نظم بازار را برهم بزنند. به این صورت که شرکت‌های کاغذی محصول را در بازار داخلی به قیمت ارزان تهیه کرده و سپس بدون اینکه تعهدی در بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور داشته باشند، محصول را به کشورهای دیگر صادر می‌کنند.
هم اکنون چند درصد از مواد اولیه را طریق واردات تامین می‌کنید؟
حدود ۳۰ درصد از مواد اولیه ما که بیشتر کک و خمیر الکترود است، از طریق واردات تامین می‌شود.
در ساختارهای داخلی با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
مشکلات تولید به دلیل وسعت آن دراین مجال نمی‌گنجد ولی برای بهبود ساختار تولید، قانون پیشرفته بهبود فضای کسب و کار تصویب و ابلاغ شد. هرچندمشکلاتی داشت ولی همین قانون نیز بصورت کامل اجرا نمی‌شود. مثلا طبق قانون «بهبود فضای کسب و کار» تشکل‌های موازی نباید تشکیل شود. اما متاسفانه نه تنها این مورد، بلکه بسیاری از مواردی که در این قانون آمده رعایت نمی‌شود. به نظرم وجود این تشکل‌های موازی تنها موجب تضعیف قدرت بخش خصوصی شده و هیچ فایده دیگری ندارد. البته امروز در جلسه‌ای که در اتاق بازرگانی داشتیم، گویا تصمیماتی مبنی بر تدوین رسالت انجمن‌ها ادغام آن‌ها با یکدیگر اتخاذ شده که امیدواریم نتیجه بخش باشد.
به طور کلی چشم انداز این صنعت را چطور ارزیابی می‌کنید؟
همان طور که می‌دانید بیشترین کاربرد فروسیلیسیم در فولاد سازی است. به طور طبیعی هنگامی که صنعت ساختمان دچار رکود باشد، صنعت فولاد و به دنبال آن فروش فروسیلیسیم نیز نمی‌توانند در بازارهای داخلی رونق داشته باشد بنابراین در چنین وضعیتی ما ناگزیر به صادرات محصول هستیم. در حال حاضر وضعیت تولید کنندگان فولاد به لحاظ ارزآوری و سود دهی وضعیت مناسبی است؛ زیرا صنعت فولاد یک صنعت صادرات محور است و تا زمانی که فعالیت آن ادامه دارد، وضعیت ما هم به لحاظ سودآوری مطلوب است.
طبق سند چشم انداز «ایران در افق ۱۴۰۴»، ظرفیت تولید فولاد در ایران در آن سال باید به ۵۵ میلیون تن برسد. به نظرتان این مهم تا چه میزان محقق خواهد شد؟ با توجه به اینکه هم اکنون تولید فولاد در ایران حدود ۲۲ میلیون تن در سال است، آیا می‌توانیم در کمتر از هفت سال به ظرفیت ۵۵ میلیون تن در سال دست پیدا کنیم؟
بدیهی است که خیر؛ به گمانم در بهترین حالت ایران در سال ۱۴۰۴ بتواند حداکثر به تولید ۳۵ میلیون تن فولاد در سال تولید کند.
آیا در سال ۹۷ افزایش تولید هم داشته‌اید؟
بله؛ تولید ما در شش ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۰ درصد رشد داشته است.
چه برنامه‌هایی به منظور توسعه فعالیت‌های شرکت در زمینه‌های تولید، فروش و صادرات در دستور کار دارید؟
نخستین اقدام ما به منظور توسعه کسب و کار، افزایش میزان بهره وری است. البته در سال‌های اخیر در زمینه‌های تولید محصولات و کارخانه‌های جدید هم فعالیت داشته‌ایم که در ادامه به آن می‌پردازم. در بحث افزایش بهره وری، با مطالعه و تحقیق بر روی استانداردهای جهانی، اقدامات خوبی به منظور کاهش مصرف انرژی و مواد مصرفی انجام شده است. این موضوع ضمن افزایش کیفیت محصول، موجب رقابت پذیر شدن محصولات ما در دنیا شد. از طرح‌های دیگر توسعه شرکت صنایع فروآلیاژ ایران، ایجاد کارخانه تولید شمش منیزیم در استان لرستان است. در صورت راه اندازی این کارخانه که چند روز پیش در شهر ازنا کلنگ خورد، جمهوری اسلامی ایران برای نخستین بار صاحب کارخانه تولید شمش منیزیم می‌شود که رخدادی بزرگ و ارزشمند است.
طبق محاسبات انجام شده، این کارخانه که در زمینی به مساحت ۱۰ هکتار در جوار کارخانه فعلی شرکت صنایع فرو آلیاژ ایران قرار دارد، ظرفیت تولید بیش از ۱۲ هزار تن شمش منیزیم فعال در سال را دارد. دلیل انتخاب این محصول برای تولید، دسترسی راحت و فراوانی مواد اولیه، خروج شرکت از تولید تک محصول و ارزش افزوده بالای این محصول است. شمش منیزیم به دلیل قابلیت و انعطاف پذیری بالا، قابلیت تبدیل شدن به یک تولید ارزآور برای کشور را دارد. لازم به توضیح است که ماده اصلی تولید شمش منیزیم، محصول تولیدی شرکت یعنی همان فرو سیلیسیم است. تولید انواع فروسیلیسیم با درجات مختلف، خرید معدن ذغال سنگ و ایجاد کارخانه شست و شوی ذغال سنگ در شمال ایران، از دیگر برنامه‌های توسعه‌ای شرکت در این سال‌ها بوده که به منظور تکمیل زنجیره مواد بالادستی اجرایی شده است. آخرین موردی که لازم می‌دانم در این بخش به آن اشاره کنم، مطالعه و تحقیق برای تولید خمیر الکترود در داخل کشور است که در صورت به نتیجه رسیدن این مطالعات، یک اتفاق بزرگ دیگر در ایران رقم می‌خورد و زنجیره مواد اولیه به طور تقریبی تکمیل خواهد شد.
برای احداث کارخانه تولید شمش منیزیم در استان لرستان از تسهیلات بانکی هم استفاده کردید؟
بله؛ این پروژه با کمک و همکاری بانک توسعه صادرات و بانک صنعت و معدن انجام می‌شود. معتقدم برای انجام چنین طرح‌هایی صندوق توسعه ملی و بانک‌ها باید نهایت همکاری را با بخش خصوصی داشته باشند؛ زیرا این طرح‌ها موجب آبادانی و توسعه اقتصادی پایدار و اشتغال زایی حداکثری است.
ارسال نظر