برنامه‌‌ریزی مدون شاه‌‌کلید توسعه صنعت

 در مورد تاریخچه‌ شرکت، فعالیت آن و افتخاراتی که تاکنون کسب کردید، توضیح دهید.

شرکت لوازم خانگی پارس در سال ۱۳۵۴ با دیدگاه تولید و اشتغال‌زایی تاسیس و راه‌اندازی شده است. در حال حاضر، شرکت لوازم خانگی پارس یکی از شرکت‌های تولیدی سازمان تامین اجتماعی بوده که توسط «شستا» اداره می‌شود. این شرکت، در تمام زمینه‌های لوازم خانگی بزرگ مانند یخچال‌ها؛ گروه یخچال، فریزرها؛ گروه فریزر، انواع جاروبرقی‌، ماشین لباسشویی و کولر تولید دارد. محصولات شرکت لوازم خانگی پارس از گذشته کیفیت مناسبی داشته به‌طوری‌که هر خانواده‌ای با محصولات پارس آشنایی دارد.

 وضعیت صنعت لوازم خانگی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

مشکلات صنعت را باید از دو دیدگاه بررسی کرد؛ ارزیابی صنعت در کشور و به‌طور اختصاصی صنعت لوازم خانگی. یکی از مشکلات، نبود استراتژی خاص و مدون در هر زمینه‌ای از صنعت است. در صنعت لوازم خانگی نیز استراتژی متناسب با این صنعت وجود ندارد و در حقیقت صنایع نقشه‌ راه ندارند. باید توجه داشت هر اقدامی در زمینه مستلزم تولید قوی است اما برای تحقق این هدف حتی یک استراتژی‌ در دست نداریم. در صنعت لوازم خانگی نیز استراتژی مدون درخصوص نحوه و چگونگی تولید لوازم خانگی وجود ندارد اما دو اتفاق در صنعت لوازم خانگی افتاد که در گذشته تهدید بود و اکنون به فرصت تبدیل شده است؛ بحث جلوگیری از واردات بی‌رویه لوازم خانگی و واردات قانونی .در گذشته، واردات لوازم خانگی بی‌کیفیت و ارزان به‌طور قانونی انجام می‌شد؛ این نوع واردات از راه قانونی و قاچاق‌ یک تهدید برای لوازم خانگی بود. قاچاق لوازم خانگی در بازار بیداد می‌کرد و محصولات شیک و زیبا اما بی‌کیفیت در بازار با قیمتی ارزان عرضه ‌می‌شد و مردم نیز با توجه به مشکلات اقتصادی جنس ارزان را خریداری می‌کردند. قاچاق، ضربه‌ سنگینی را به صنعت لوازم خانگی زد. از ابتدای سال با مطرح شدن بحث حمایت از تولید، این تهدیدها به فرصت تبدیل شد و در نتیجه از واردات لوازم خانگی و قاچاق جلوگیری کردند و بازار برای عرضه لوازم خانگی تشنه شد. یکی از مشکلاتی که در تولید داخل داریم این است که همه قطعات لوازم خانگی تولید داخل نیست؛ مثلا کمپرسور یخچال از خارج وارد می‌شود.

 آیا امکان تولید در ایران وجود ندارد؟

وجود دارد و این یکی از کارهایی است که بنده وارد آن شدم.  قریب به ۴ میلیون تقاضا برای انواع لوازم خانگی در ایران وجود دارد اما به دلیل اینکه حاشیه سود قابل‌توجهی برای تولیدکنندگان داخلی وجود نداشته و برعکس سود خوبی برای واردکنندگان وجود دارد، سرمایه‌گذارها همیشه ترجیحشان بر واردات بوده و در تولید سرمایه‌گذاری نمی‌کنند. به همین منظور، نامه‌ای را به تمام روسای دانشگاه‌های صنعتی کشور (به دانشگاه‌های بزرگ مثل دانشگاه امیرکبیر، صنعتی‌شریف و علم و صنعت) نوشتم که استقبال خوبی شده است. در حال حاضر، قریب به ۱۷-۱۸ گروه در این خصوص مشغول به فعالیت هستند و در شرکت پارس، در نظر داریم کمپرسور را در داخل تولید کنیم که خدمت بزرگی در عرصه تولید است و اگر این قطعه تولید شود، تقریبا ۸۵-۹۰ درصد یک یخچال در داخل تولید می‌شود.

 در راستای رسیدن به قطع وابستگی و خودکفایی در زمینه تولید به غیر از تولید کمپرسور، چه اقداماتی دیگری انجام دادید؟

در صورت تولید به‌موقع و افزایش سطح کیفیت در تولیدات، نسبت به قطع وابستگی بزرگ‌ترین خدمت را انجام می‌دهیم و باید محصولاتمان قابلیت رقابت با محصولات خارجی را داشته باشند. هر اندازه به سمت کیفی‌سازی محصولات برویم، این کیفی کردن محصولات، بزرگ‌ترین خدمت و کمک برای قطع وابستگی می‌شود، زیرا مصرف کننده تمایل بیشتری برای خرید تولیدات ایرانی از خود نشان می‌دهد. به‌روز شدن، تقویت کیفیت و قدرت رقابت پیدا کردن با محصولات مشابه خارجی جزو برنامه‌های آتی ما است.

 آیا تولیدات داخلی در زمینه صادرات موفق عمل کرده است؟ به ‌نظر شما صادرات به چه عواملی بستگی دارد؟

صادرات ارزآور بوده و توسعه صادرات راه پیشرفت کشور است. مانند کشور چین که رویکرد کشورش را بر توسعه صادرات گذاشت و بازار دنیا را از لحاظ اقتصادی در دستان خود دارد. زیرساخت‌های توسعه صادرات، تولید است و باید این زیرساخت‌ها در کشور فراهم شود. برای دستیابی به این مهم، باید موانع تولید رفع شده و استراتژی تولید و استراتژی صادرات، همسان با همدیگر پیش روند. اگر چین را به‌عنوان یک الگو درنظر بگیریم، علت موفقیتش فقط نوشتن استراتژی صادرات است. در مورد صنعت لوازم خانگی نیز، برخی از کشورهای اطرافمان، تشنه لوازم خانگی ایرانی هستند اما  به‌دلیل نداشتن استراتژی در کشور از آنها غافل شدیم. همه کشورهای آسیای میانه و کشورهای عربی مانند سوریه و عراق و ... که با ما رابطه خوبی دارند، بستر مناسبی برای سرمایه‌گذاری ایرانی‌ها در آنجا محسوب می‌شوند.

 لوازم خانگی از نظر کیفیت و میزان استاندارد در چه سطحی قرار دارد؟ آیا با محصولات خارجی رقابت می‌کند؟

خوشبختانه، سازمان استاندارد ایران، کیفیت محصولاتمان را درجه یک محسوب کرد. بنابراین، در داخل طی سال‌های اخیر با وجود همه مشکلات، نه تنها کیفیت لوازم خانگی شرکت کاهش نیافته بلکه افزایش نیز یافته است. در سطح بین‌الملل نیز برنامه تولیدی‌های ایران به سمت رقابت با محصولات خارجی است. محصولات لوازم خانگی پارس در دو حوزه ارائه محصول و خدمات پس از فروش بی‌نظیر بوده و اگر حمایت از تولید در کشور و استراتژی نگهداری محصولات داخلی ادامه یابد، در آینده نزدیک با برندهای خوب خارجی همگام خواهیم شد.

 چالش‌های پیش‌روی صنعت لوازم خانگی چیست؟ برای رفع این چالش‌ها و مشکلات چه راه‌حل‌هایی را پیشنهاد می‌کنید؟

یکی از مشکلات ما مثل سایر صنایع، مساله سرمایه در گردش (چالش نقدینگی) است. در صنعت، از لحاظ تامین مواد اولیه مانند ABS از پتروشیمی و فولاد نیز مشکل داریم. شرکت تولیدکننده فولاد به اندازه ظرفیت اسمی خود فولاد تولید نمی‌کند و با این حال باید به کل کشور مواد اولیه ارائه کند که کار مشکلی برای این شرکت است؛ اگر دولت (با توجه به اینکه فولاد و پتروشیمی‌ها به‌نوعی زیرمجموعه دولت و حاکمیت محسوب می‌شوند) این مواد را روان‌تر و سهل‌تر در اختیار تولیدکننده‌ها قرار دهد، مشکلی در تامین سایر مواد دیگر نخواهیم داشت.

 چه راهکارهایی را برای حل مشکل کمبود نقدینگی پیشنهاد می‌کنید؟

اولین راهکار، سرمایه‌گذاری و مشارکت‌ بانک‌ها در زمینه تولید است. بانک‌ها اموالی دارند که در صورت تغییر رویکرد از خدماتی به تولیدی می‌توانند تامین نقدینگی خوبی برای تولید شوند. دولت، قدرت برتر برای رفع مشکلات نقدینگی واحدهای تولیدی است.

 با توجه به شرایط تحریم، چه مشکلاتی در صنعت لوازم خانگی ایران به‌وجود آمده است؟

در واردات مواد اولیه مانند کمپرسور و گشایش اعتبار با مشکل مواجه هستیم. همچنین، بعضی از بانک‌ها اعلام قطع همکاری با ایران کرده‌اند، بنابراین از نظر سوئیفت مالی‌ در دنیا دچار مشکل شده‌ایم. از آنجا‌ که صنعت لوازم خانگی بخش مهمی از صنعت کشور است و از طرفی نمی‌توان به راحتی مواد اولیه وارد کرد، باید در سوئیفت مالی نیز مانند ارز، بازار ثانویه ایجاد شود.