یک فعال صنعت سنگ با اشاره به راه برون‌رفت از رکود صنعت سنگ مطرح کرد:
خودباوری راه‌حل اقتصاد ایران است
ماشین‌آلات و تکنولوژی‌ای که درحال‌حاضر در ایران وجود دارد، چقدر با ماشین‌آلات خارجی فرق دارد؟ آیا آن تکنولوژی‌ای که خارج از ایران هست در معادن ایران هم دیده می‌شود؟
من، فکر می‌کنم ما بیشتر مشکل مدیریت داریم تا مشکل ماشین‌آلات. کارخانه‌ای در کرمان دایر بود و جدیدترین دستگاه‌های ایتالیا را آورده بود. سنگ تولید کرده بودند با مثبت و منفی یک سانت خطای برش که به شوخی به آنها گفتم شما اگر خود این تولیدکننده این دستگاه را از ایتالیا دعوت کنید و بگویید که بیایند و ببینند شما چه خطایی توانسته‌اید با این دستگاه تمام اتوماتیک تولید بکنید، یا یک جایزه به شما می‌دهند یا فکری به حال دستگاه‌هایشان می‌کنند. ما در حال حاضر دستگاه‌های بسیار خوبی داریم. شما می‌دانید ما چند کارخانه بسیار عالی داریم که شاید کمتر نظیرش در دنیا باشد ولی این کارخانه‌ها خوابیده و دست از تولید کشیده و تعطیل شده اند؟! الان می‌دانم که کارخانه‌های خیلی خوبی در خود اصفهان، شهرکرد و شیراز هست و می‌دانم که دستگاه‌های ما به نسبت پیشرفته و جدید هستند. اما مشکل این است که مدیریت نداریم؛ یعنی اصلا فکر نمی‌کنیم که قرار است چه کار کنیم ، و به همین دلیل، ما اصلا مشکل ماشین‌آلات نداریم.
به‌رغم صحبت شما گفته می‌شود که آنقدر قدرت فراوری سنگ در ایران ضعیف است که ۸۰ درصد سنگ ما به چین صادر می‌شود و سنگ فراوری‌شده بار دیگر به ایران بازمی‌گردد. این گفته صحت دارد؟
این بیشترشبیه به افسانه است. مثلا در یک مقطع قبل از اینکه ما در کارخانه بهپوشان با دوستان برنامه‌ریزی تولید داشته باشیم، سنگ گرانیت فیروزه‌ای ایران را به چین می‌فرستادیم و اسلب می‌بریدیم و می‌آوردیم. چاره‌ای نداشتیم؛ به‌خاطر اینکه اسلب‌بر گرانیت با آن کیفیت ساب و فراوری در ایران موجود نبود. ولی در حال حاضر، این سنگ اسلب بریده می‌شود. آن هم دوباره به منفعت شخصی بازرگانان ما برمی‌گردد که به ما بگوید صادر کردن سنگ خام برای ما راحت‌تر و سودش بیشتر است و مسئولان جلویش را بگیرند و مثل خیلی دیگر از جاهای دنیا اجازه ندهند که سنگ خام صادر بشود، این مشکل حاد نخواهد بود. سنگ خام را به چین می‌برند و می‌بُرند و صادر می‌کنند؛ ولی این سنگ چرا به چین می‌رود؟ حتما خواهانی در دنیا دارد که چینی‌ها می‌آیند می‌برند! دلشان که برای ما نسوخته یا سوبسید که نمی‌خواهند به ما بدهند! آیا اگر بگوییم به هیچ وجه سنگ خام صادر نمی‌کنیم و باید اسلب آن را از تولیدکننده ما بخرید، نمی‌آیند ببرند!؟ صد درصد می‌آیند چون کیفیت ما که دیگر از چین پایین‌تر نیست. پس این فقط به همان نفع و منفعت طلبی و مشکلاتی که در همه قسمت‌های اقتصادی کشور است، برمی‌گردد.
از لحاظ تنوع و کیفیت، سنگ ایران چقدر قابل رقابت با کشورهای دیگر است؟
من فکر می‌کنم بدون اغراق، جزو ۵ تا ۱۰ کشور از نظر تنوع سنگ هستیم. چون ما ، الان لایم‌استون بسیار خوبی داریم. بازالت‌سنگ خوبی داریم. ماربل بسیار متنوع و رنگی داریم. سنگ‌های کریستال فوق‌العاده‌ای داریم. فقط ، متاسفانه ، فکر می‌کنم معضل ما این است که خودباوری لازم را در خودمان نداریم. وقتی که خودمان داریم سنگ را می‌بریم و تلورانس ندارد، سنگ را داریم می‌بریم و بهترین اپوکسی را روی آن استفاده می‌کنیم، دستگاه تست ساب می‌گذاریم و استانداردهای بین‌الملل را مشاهده می کنیم؛ چرا این خودباوری را نداریم و خام سنگ‌مان را صادر می‌کنیم؟! یک برهه‌ای در زمان و بعد یک وقفه‌ای می‌افتد و چینی‌ها یا کشورهای دیگر تلاش می‌کنند معادل آن را پیدا کنند، ولی الان با این وضعیتی که کشور ما دارد، بعید می‌دانم هیچ کشوری در دنیا بتواند با صنعت سنگ ما رقابت کند.اگر مشکلات بانکی ما حل بشود و خریداران خارجی بتوانند با خیال راحت بدون اینکه ال‌سی باز کنند، مراحلی را که همه جای دنیا برای تجارت انجام می‌دهند طی کنند، اصلا به کشور دیگری نمی‌توانند فکر کنند چون با این افت ارزش پول ملی که ما داشتیم، معامله با طرف ایرانی به سودشان خواهد بود. زمانی همکارهای ما می‌گفتند دولت به ما کمک کند . حال این اتفاقی که ناگوار هم هست افتاده و ارزش پول ما پایین آمده، خودش یک کمک به صنعت سنگ ما است. چون سنگ به اندازه رشد دلار که رشد نکرده. الان دلار در کشور ما چیزی حدود ۵ برابر شده است اما ، ماکزیممم سنگ‌ها در ایران گمان نمی‌کنم بین ۳۰ تا ۵۰ درصد در کل این مدت‌زمان ، گران شده باشد. خو ب این مابه‌التفاوت مانند سوبسیدی است که به تولیدکننده داده می‌شود.
یک عده از فعالان این صنعت با خام‌فروشی مخالف هستند و یک عده موافق. نظر شما چیست؟
آنها که موافق هستند، نمی‌دانم استدلاشان چیست. موافق هستند چون حتما غیر از آن که بخواهند سود بدون زحمت کمتر ببرند دلیل دیگری ندارند. مثلا فرض کنید نفت در اختیار شما قرار بدهند که اصلا هیچ سررشته‌ای در نفت ندارید. آن وقت، می‌بینید که خواهان دارد آن را می‌فروشید دیگر! ولی اگر مثلا آن را تبدیل به پتروشیمی کنید و یک محصول پتروشیمی بفروشید به کشور کمک کرده‌اید یا وقتی که نفت خام را بفروشید؟ تولیدکننده سنگ هم دقیقا مثل پتروشیمی است. اگر مثل نفت، خام‌فروشی نکنیم، مطمئن باشید که خیلی کمک می کنیم. وقتی که سنگ خام به فروش می رسد ، چند نفر شاغل هستند؟ وقتی که سنگ بریده و فراوری شده صادر می‌شود، چند نفر شاغل هستند؟
دقیقا همین طور است. با توجه به وضعیت جدیدی که برای اقتصاد ما پیش آمده و تحریم‌های جدید؛ دولت چه کمکی می‌تواند به این صنعت بکند که آثار مخرب کمتری را در این صنعت ببینیم؟
دولت به‌نظر من دارد تلاش خودش را می‌کند به همین خاطر است که مسئولان مرتبا با کشورهای اروپایی و چین و روسیه و... مذاکره می‌کنند و راهکارهایی پیدا می‌کنند که یورو و یوآن و روپیه هند را جایگزین دلار بکنند، یعنی این مساله دغدغه دولت هم هست. همین مساله FATF و مشکلات بانکی اگر حل بشود، کمک بزرگی است. مشکل صنعت سنگ ایران نامرغوب بودن، کیفیت پایین و عدم‌تنوع نیست. مشکل صنعت سنگ ما این است که به فرض کسی در اروپا می‌خواهد از من سنگ بخرد، باید به او اعتماد کنم و سنگ را برای او بفرستم ،ببیند و اگر همانی که دلش می خواست بود ، آیا پول را به حساب من بریزد یا نریزد؛ یا اینکه آن طرف اروپایی به من اعتماد کند و پولش را نقدی به حساب من واریز کند و بعد من یک سنگ را بفرستم و در کانتینر را باز بکند و ببیند که چیزی که می‌خواهد هست یا نیست. بنابراین، هیچ وقت چنین اتفاقی در دنیای امروز نمی‌افتد. همین که مسوولان دارند زحمت می‌کشند تا این معضلات بانکی را حل بکنند، خودش بزرگ‌ترین کمک نه به صنعت سنگ بلکه به همه صادرکننده‌ها است.
حالا اگر آن کار با درایتی که به خرج می‌دهند حل بشود، مرحله بعدی این است که جلوی خام‌فروشی را بگیرند. هیچ وقت و درهیچ کجای دنیا هیچ کسی خام‌فروشی یک ماده طبیعی را تایید نمی‌کند .وقتی که این همه کارخانه مجهز و دستگاه‌های به‌روز تعطیل هستند، چرا باید خام‌فروشی کنیم؟ شما بروید در خود کشور چین به آن گستردگی را ببینید، آیا آنها این همه دستگاه‌های با تکنولوژی خوب دارند؟! و آیا آنهایی هم که دارند، به این شکل تعطیل شده‌اند؟! چرا همکاران ما خط‌های تولید خود را تعطیل می کنند! دلیل آن مگر غیر از مشکل خام‌فروشی است؟!
ارسال نظر