رفتار معقول مسکن در ۱۴۰۰
یعنی ارزشگذاری بیش از حد املاک که در سال‌های قبل رخ داد، در سال ۱۴۰۰ با عقب ماندن رشد قیمتی مسکن از تورم عمومی آن اتفاق جبران شد. درباره ساخت‌و‌ساز، بحث عمومی عدم اطمینان و فقدان انگیزه سرمایه‌گذاری در بخش مسکن نیز حاکم بود، به همین دلیل رونق ساخت‌و‌ساز هم در بخش مسکن اتفاق نیفتاد. البته به‌طور طبیعی رونق ساخت در دوره‌هایی رخ می‌دهد که بهبودی در درآمد نفت حاصل شود و آن مساله همیشگی یعنی تقویت بخش غیرقابل مبادله که مسکن یکی از آنهاست مشاهده شود. اما این پدیده در این سال‌ها شکل نگرفت. اما درباره اینکه در سال ۱۴۰۱ چه فاکتوری در بخش مسکن مهم است، به نظر نمی‌آید نرخ ارز مساله‌ای تعیین‌کننده در بخش مسکن باشد. اگر فرض کنیم توافق در مذاکرات حاصل شود، در این صورت نرخ ارز نقشی در بازار مسکن ندارد. طرح مسکن دولت هم بعید است تفاوت خیلی جدی در رفتار سرمایه‌گذاران بخش مسکن ایجاد کند. شاید اندک تاثیر منفی در رفتار سرمایه‌گذاران ساختمانی بگذارد. لذا وضعیت بازار مسکن ۱۴۰۱ کم و بیش در تداوم وضعیت این بخش در سال ۱۴۰۰ است و نه شاهد رونق قیمتی قابل توجه (به شرط توافق) و نه رونق ساخت‌و‌ساز خواهیم بود.
اگر توافق اتفاق بیفتد که احتمال آن بیشتر (غالب) است و درآمدهای نفتی نیز بهبود یابد به‌طور طبیعی بازارهای ارز و طلا و سهام جذابیت خود را از دست می‌دهند و آن وقت بخش مسکن به ویژه با رشد درآمد نفتی ممکن است جذاب شود به خاطر همان مساله بیماری هلندی که معمولا اقتصاد ایران هنگام افزایش درآمد نفت تجربه می‌کند. اما مساله ارزشگذاری بیش از حد در بخش مسکن و طرح‌های مالیاتی ضد مسکن احتمالا مانع از این می‌شود که مثل دوره‌های قبلی رونق درآمد نفتی به رونق سرمایه‌گذاری در بخش مسکن منجر شود. اما اگر توافق اتفاق نیفتد باید دید سیاست مالی و پولی دولت برای کنترل تورم چه خواهد بود. جهش قیمتها می‌تواند منجر به افزایش قیمت مسکن هم بشود و همه دارایی‌ها با افزایش قیمت روبه‌رو شوند و به‌طور طبیعی بخش مسکن جذاب شود اما فعالیت ساخت‌و‌ساز کماکان انتظار نداریم چشمگیر باشد. اما تحت سناریویی اگر توافق اتفاق بیفتد و درآمد نفتی افزایش یابد، احتمال رونق ساخت بیشتر است. سال گذشته رفتار طبیعی از قیمت مسکن بروز کرد، چون قیمت مسکن از سطح قیمتها سبقت گرفته بود و نیاز به تنظیم داشت. لذا اینکه در سال گذشته رشد قیمت مسکن از رشد قیمتها عقب ماند طبیعی است. این وضعیت در سال ۱۴۰۱ هم ادامه پیدا می‌کند گر‌چه ضعیف‌تر چون تورم عمومی هم افت می‌کند و میزان افت بخش واقعی مسکن ضعیف‌تر خواهد بود. اما انتظار داریم این وضعیت کم و بیش ادامه پیدا کند.
درباره چشم‌‌انداز رونق غیرتورمی نیز باید گفت فقط رشد اقتصادی قابل توجه می‌تواند این را ایجاد کند. در غیر این‌صورت احتمال رونق غیرتورمی محسوس در بخش مسکن ضعیف است.
