بازار مسکن به روایت «هدانیک»
عدد شاخص قیمت املاک مسکونی شهر تهران در مهر ماه ۱۴۰۰ بر اساس ماه پایه فروردین ۱۳۹۵ به عدد ۶/ ۷۷۸ رسید که نسبت به ماه قبل ۵/ ۳درصد افزایش داشته است. با این حال گزارش اخیر بانک مرکزی بر اساس میانگین قیمت مسکن در معاملات مهرماه، تغییرات قیمت در این ماه نسبت به شهریور را نزدیک صفر و حتی ۳/ ۰درصد منفی توصیف کرد و تورم پنهان ماهانه مسکن (تغییرات ماهانه قیمت فایلهای فروش مسکن در بازار نیازمندیهای آنلاین «دیوار») نیز در این ماه نزدیک صفر بود. در عین حال تحقیقات میدانی از جو حاکم بر بازار مسکن این واقعیت را منعکس میکند که در ماه گذشته اوضاع به نفع افزایش قیمت نبوده است؛ چراکه هم در سمت عرضه و هم در سمت تقاضا، رفتار اضلاع بازار مسکن به دور از هیجان بوده است. این موضوع به شکل انصراف از فروش و کاهش فایل در بازار مسکن و نیز کاهش شدید تماس خریداران با واسطههای ملکی و مراجعه به آنها برای جستوجوی خانه در بازار مشهود بوده و اثر آن در قالب افت بیش از ۳۰ درصدی معاملات مسکن در مهر ماه رهگیری شد.
هرچند شاخص قیمت مسکن که بر اساس روش هدانیک توسط مرکز آمار محاسبه میشود، در مقاطعی میتواند برداشت نسبتا دقیقتری از وضعیت قیمت مسکن ارائه کند، اما در حال حاضر با توجه به جو رکودی شدید که بر بازار حاکم است و بسیاری از خریداران و فروشندگان، انفعال و دیدهبانی موقت تحولات مربوط به متغیر غیراقتصادی موثر بر بازارها (سرنوشت مذاکرات برای احیای برجام و رفع تحریمها) را به معامله ترجیح دادهاند، دستکم فعلا هیچ گزارهای به نفع افزایش محسوس قیمت واحدهای مسکونی در بازار مسکن وجود ندارد. مهمتر از جو بازار و واقعیتی که برای هر سه ضلع معاملات مسکن یعنی خریداران، فروشندگان و واسطهها صادق بوده است، «کاهش قیمت واقعی مسکن» برای چهارمین ماه متوالی در تیرماه است که توصیف روشنی از وضعیت باثبات بازار مسکن کنونی ارائه میکند. تیرماه امسال نخستین زمانی بود که تورم مسکن از نرخ تورم عمومی باز ماند و به تعبیر دقیقتر، با وجود افزایش جزئی قیمت اسمی مسکن، قیمت واقعی مسکن کاهش یافت. این روند در ماههای مرداد، شهریور و مهر نیز ادامه پیدا کرده است و میزان تورم عمومی از تورم مسکن در نخستین ماه پاییز نیز بیشتر بوده است. به گزارش «دنیایاقتصاد» بر اساس گزارش مرکز آمار نیز تورم نقطهای شاخص قیمت مسکن (تغییرات شاخص نسبت به ماه مشابه سال قبل) آنطور که از جو رکودی بازار انتظار میرود کمتر از تورم نقطهای ماه گذشته بوده و ۴/ ۱ واحد درصد کاهش یافته است. همچنین نرخ تورم سالانه شاخص قیمت املاک مسکونی در شهر تهران طی یک سال منتهی به مهر ۱۴۰۰ با هشت واحد درصد کاهش به ۳/ ۵۹درصد رسیده است.