سهم ناچیز تهرانیها از هوای پاک در بهار
به گزارش «ایسنا» اطلاعات شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نشان میدهد که در بهار ۱۴۰۰ کیفیت هوا طی ۸۱ روز در شرایط قابل قبول (سالم) و ۱۰ روز در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار داشته است. در این بین آلاینده ازن شش روز و آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۵/ ۲ میکرون نیز چهار روز هوای تهران را آلوده کردند.
بر اساس آخرین سیاهه انتشار شهر تهران، سهم منابع متحرک مانند تاکسیها، خودروهای شخصی، اتوبوسها و... در تولید ذرات معلق ۶۰ درصد است که در این بین خودروهای دیزلی پررنگترین نقش را دارند. ذرات معلق یکی از خطرناکترین آلایندههای موجود در هوا هستند و میتوانند بیماریهای قلبی و ریوی را تشدید کنند و در مواجهه طولانیمدت سبب حملات قلبی و آسم شوند.
در تهران سالانه بیش از ۱۰ هزار تن ذرات معلق کوچکتر از ۵/ ۲ میکرون تولید میشود. مطالعات سال ۲۰۱۸ بانک جهانی نیز نشان میدهد که آلودگی هوا سالانه ۶/ ۲ میلیارد دلار به تهران خسارت وارد میکند. این رقم برای کل کشور ۷ میلیارد دلار گزارش شده است.
از سوی دیگر کیفیت هوای تهران طی بهار سال گذشته نیز ۱۵ روز در شرایط پاک، ۷۲ روز در شرایط قابل قبول و طی شش روز نیز بهدلیل افزایش غلظت آلاینده ازن در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار داشت.
آلاینده ازن در فصل بهار سال ۱۳۹۸ نیز کیفیت هوا را در مجموع در هفت روز آلوده کرد و در شرایط ناسالم برای گروههای حساس (شاخص بین ۱۰۱ تا ۱۵۰ واحد) قرار داد. کیفیت هوای پایتخت در این بازه زمانی ۲۵ روز پاک و ۶۱ روز قابل قبول گزارش شده است.
بر اساس این گزارش، ازن آلاینده ثانویهای است که پیشسازهای آن ترکیبات آلی فرار و اکسیدهای نیتروژن هستند. این آلایندهها با تابش شدید و مستقیم نور خورشید، آلاینده گازی ازن را تولید میکنند. بر این اساس میتوان گفت بهنوعی خودروهای دیزلی، موتورسیکلتهای فرسوده و بخارات بنزین از پیشسازهای ازن به شمار میآیند. همچنین استفاده از سوختهای غیر استاندارد در نیروگاهها و پالایشگاهها میتواند در افزایش غلظت ازن نقش داشته باشد. علاوه بر این آلاینده ازن سبب کاهش عملکرد ریه و افزایش علائم تنفسی مانند سرفه، تنگی نفس، تشدید آسم و سایر بیماریهای ریوی میشود. ازن از عوامل مرگ و میر زودرس نیز به شمار میآید.
اطلاعات موجود بیانگر آن است که تهرانیها طی بهار سال ۱۳۹۷ نیز هشت روز هوای پاک و ۷۱ روز هوای قابل قبول تنفس کردند. در این بازه زمانی کیفیت هوا طی ۱۴ روز در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار داشت که در این بین سهم آلاینده ازن چهار روز و سهم آلاینده ذرات معلق ۱۰ روز بوده است.
تماس با این ذرات بهویژه ذرات معلق با ابعاد کمتر از ۵/ ۲ میکرون میتواند مسبب آسیب به دستگاه قلبی - عروقی بدن، حملات قلبی و سکته شود. این آثار همچنین باعث افزایش مراجعات به مراکز درمانی و افزایش تعداد بستری و در برخی موارد مرگ زودرس میشود. تنفس در هوای آلوده به ذرات معلق همچنین باعث تشدید حملات آسم میشود. کیفیت هوای تهران طی بهار سال ۱۳۹۶ نیز ۹ روز در شرایط پاک، ۷۵ روز در شرایط قابل قبول و ۹ روز بهدلیل افزایش غلظت ذرات معلق کمتر از ۵/ ۲ میکرون در شرایط ناسالم برای گروههای حساس بود. تهرانیها در بهار ۱۳۹۵ نیز ۱۱ روز هوای پاک و ۷۳ روز هوای قابل قبول تنفس کردند. در این بازه زمانی کیفیت هوا طی ۹ روز بهدلیل افزایش غلظت ذرات معلق کمتر از ۵/ ۲ و ۱۰ میکرون در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار داشت.
با ورود به فصل تابستان و گرمتر شدن هوا این نگرانی وجود دارد که غلظت آلاینده بیرنگ و بیبوی ازن در آسمان تهران طی روزهای بیشتری فراتر از محدوده استاندارد ثبت شود و به همین خاطر، شهروندان به ویژه گروههای حساس باید بیش از گذشته اخبار آلودگی را دنبال و از تردد غیرضروری در روزهای آلوده پرهیز کنند. از آنجا که ازن رنگ و بو ندارد، بر خلاف آلودگی نیمه دوم سال که منشأ آن ذرات معلق است، شهروندان نمیتوانند صرفا با مشاهده آسمان، تخمینی از میزان آلودگی بزنند و در نتیجه حتما باید به صورت روزانه شاخص کیفیت هوا را از طریق سایت شرکت کنترل کیفیت هوا و دیگر مبادی اطلاعرسانی این شرکت دنبال کنند.