پایتخت در برزخ استعفا

به گزارش «دنیای اقتصاد» اعضای شورای شهر تهران در اولین روز کاری رسمی در سال ۹۷، با تشکیل یک جلسه غیررسمی و غیرعلنی به تبادل اطلاعات برای بررسی موضوع استعفای شهردار تهران در دقایق پایانی سال گذشته پرداختند. در این جلسه که با حضور محمدعلی نجفی برگزار شد، شهردار تهران بار دیگر متن کوتاه شده استعفای خود را که در روز ۲۴ اسفند به رئیس شورای شهر تهران ارائه کرده بود، تحویل داد و علت اصلی استعفای خود را ابتلا به یک بیماری جدید عنوان کرد. این جلسه که از ساعات ابتدایی صبح روز گذشته آغاز و تا حوالی ظهر به طول انجامید در ساعت ابتدایی میزبان شهردار تهران برای توضیح دلایل استعفا بود و پس از آن به مشورت اعضا برای چگونگی تصمیم‌گیری در جلسه علنی روز یکشنبه اختصاص پیدا کرد. با وجود انتشار اخباری مبنی بر پذیرش غیررسمی استعفای نجفی از سوی اعضای شورای شهر و شروع مذاکرات برای انتخاب سرپرست برای شهرداری تهران تا زمان انتخاب رسمی شهردار بعدی، اما سخنگوی شورای شهر تهران در حاشیه این جلسه اعلام کرد: این جلسه به مرحله انتخاب سرپرست نرسید.

علی اعطا سخنگوی شورای شهر تهران عنوان کرد اعضای شورای شهر همچنان بر ابقای نجفی اصرار دارند از این رو بنا دارند تا روز یکشنبه بر عدم پذیرش استعفا رای دهند. پس از اعلام موضع رسمی شورای شهر تهران برای پذیرش یا عدم پذیرش استعفای شهردار شانزدهم، سایر اعضای شورای شهر نیز در فضای مجازی به انتشار پیام‌هایی مبنی بر مخالفت با موضوع استعفا اقدام کردند. با این حال در صورتی که تا روز بررسی رسمی و علنی موضوع استعفا در جلسه روز یکشنبه (۱۹ فروردین ماه) محمدعلی نجفی همچنان بر رفتن از ساختمان بهشت تاکید کند و اعضای شورای شهر راه دیگری جز رای به پذیرش استعفا نداشته باشند، اعضای شورای شهر باید گزینه‌های خود برای سرپرستی شهرداری تهران تا انتخاب شهردار هفدهم را معرفی کنند.

به گزارش «دنیای اقتصاد» صرف‌نظر از بررسی دلایل رسمی و غیررسمی استعفای نجفی از سمت شهردار تهران، به نظر می‌رسد وضعیت اداره پایتخت از روزهای پایانی اسفندماه سال گذشته تحت تاثیر اصرار نجفی به رفتن از شهرداری و مقاومت شورای شهر در برابر این استعفا با هدف جلوگیری از بی‌ثباتی مدیریتی در شهرداری پس از گذشت کمتر از یک‌سال تغییر اساسی در مدیریت شهر، به یک دوره برزخ وارد شده است که می‌تواند آسیب‌های جدی را متوجه کیفیت زندگی شهروندان در پایتخت کند. کارشناسان شهری معتقدند برزخ شکل گرفته در وضعیت اداره پایتخت ناشی از رفتن محمدعلی نجفی (هرچند به نظر می‌رسد کارنامه عملکرد دوره شهرداری کوتاه مدت وی نمی‌تواند به‌طور کامل دور از نقاط ضعف باشد) از کرسی ساختمان بهشت، می‌تواند تحقق پنج هدف مهم برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان را با آسیب مواجه کند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد طی دوره کوتاه‌مدت مدیریت شهری جدید پایتخت، کابینه جدید شهرداری دست‌کم پنج برنامه مهم را برای تغییر وضعیت اداره شهر تهران با هدف دستیابی به آسایش و آرامش شهروندان تعریف کرد که هر یک از برنامه‌ها باید طی دوره یک تا دو ماه گذشته و همچنین ماه‌های آتی به نتیجه مشخصی دست پیدا می‌کردند اما وضعیت برزخ شکل گرفته در پایتخت، روند حرکت این برنامه‌ها را حداقل در زمان فعلی به کما برده است. از دیدگاه کارشناسان شهری مهم‌ترین و چالش‌برانگیز‌ترین این برنامه‌ها به فرآیند اصلاح طرح ترافیک شهر تهران مربوط می‌شود. اصلاح طرح ترافیک پایتخت که با وجود دیدگاه‌های مختلف و متناقض کارشناسان و مدیران شهری، اواخر سال گذشته استارت خورد و طبق زمان‌بندی انجام شده باید تا پایان ماه جاری، وضعیت آن حداقل برای سهمیه‌بگیران و سایر مشمولان استفاده از این طرح ساماندهی می‌شد تا از ابتدای اردیبهشت ماه سال جاری طرح ترافیک جدید تابلوی راهنمای نحوه عبور و مرور خودروها در محدوده طرح ترافیک شهر تهران باشد، حالا به نظر می‌رسد این اتفاق، بر اجرای به موقع طرح ترافیک جدید در سال ۹۷ تاثیر منفی بگذارد.

دومین برنامه مهم تدوین شده از سوی تیم جدید مدیریت شهری که با نگاه شهردار پایتخت خط و خطوط آن تعیین شد، بودجه اداره شهر تهران در سال جاری است. بنابراین کارشناسان شهری معتقدند از آنجا که بودجه سال جاری با ایده و اراده محمدعلی نجفی طرح و تدوین شده است تغییر شهردار می‌تواند تحقق کامل اهداف برنامه‌ریزی بودجه‌ای شهر تهران را تحت‌تاثیر قرار دهد. برنامه پنج ساله سوم شهرداری تهران نیز سومین برنامه‌ای است که مدیریت شهری جدید بنا داشت با توجه به عدم تحقق بخش زیادی از برنامه‌های گذشته شهرداری تهران، تغییر اساسی در نحوه تدوین و اجرای آن ایجاد کند. مطابق با برنامه‌ریزی‌های انجام شده از سوی مدیریت شهری جدید کار تدوین این برنامه از اواخر آذرماه سال گذشته آغاز شد و بنا بود که تا پایان خردادماه امسال به اتمام رسد. با این حال به نظر می‌رسد در صورتی که سکان اداره شهر تهران از نجفی به فرد دیگری سپرده شود به تبع آن امکان دارد زمان‌بندی و خط فکری آن نیز تغییر کند.

بازنگری اساسی طرح تفصیلی شهر تهران و سالم‌سازی درآمدهای شهرداری دو برنامه مهم دیگری بود که شهردار تهران طی دوره ۱۹۹ روزه کاری خود آن را دنبال می‌کرد. به گفته مدیران شهری با توجه به انحراف زیاد اجرای طرح تفصیلی شهر تهران در دوره گذشته و اتکای بخش زیادی از درآمدهای شهرداری به منابع حاصل از فروش تراکم یکی از مهم‌ترین برنامه‌های شهرداری تهران در دوره جدید، ایجاد نظام جدید شهرسازی مبتنی بر منفعت عمومی و همچنین تصفیه منابع درآمدی اداره پایتخت از منابع حاصل از شهرفروشی بود. مطابق با برنامه‌ریزی‌های انجام شده مدیران شهری بنا داشتند تا پایان سال بازنگری در طرح تفصیلی را به اتمام برسانند تا از سال آینده نقشه صدور مجوز ساخت و ساز در پایتخت در ریل جدیدی قرار گیرد.

 اما با برزخی که در وضعیت اداره پایتخت ناشی از اصرار نجفی بر رفتن از شهرداری شکل گرفته ممکن است تحقق این برنامه نیز همچون چهار برنامه دیگر با آسیب جدی مواجه شود. یکی از نکات مهمی که کارشناسان شهری بر آن تاکید دارند «طولانی شدن این دوره برزخ برای اداره پایتخت ناشی از زمان‌بر بودن تصمیم شورا برای انتخاب شهردار جدید در صورت قطعی شدن رفتن نجفی» است. مطابق با قانون، شورای شهر تهران در صورت پذیرش استعفای نجفی می‌توانند حداکثر برای بازه زمانی ۳ ماه، برای هدایت سکان شهرداری تهران، سرپرست تعیین کنند.  در صورتی که اعضای شورای شهر برای انتخاب شهردار گزینه‌های مختلفی را مطرح کنند و تصمیم‌گیری نهایی طولانی شود می‌توان انتظار داشت برزخ پایتخت در یک دوره طولانی‌تری قرار گیرد.