خلأ ابزار مشارکت در برف روبی؛ یخبندان خیابان‌های پایتخت ۶ روزه شد
کیسه‌های غایب در معابر تهران
برابر اطلاعاتی که معاونت خدمات شهری شهرداری تهران در اختیار «دنیای اقتصاد» قرار داده است، یخ‌زدایی از پیاده‌روهای معابر فرعی مناطق شمالی پایتخت تا روز گذشته ادامه پیدا کرد و شارژ مخازن دپوی شن و ماسه در دستور کار قرار گرفته است تا در جریان بارش‌های هفته جاری، تهران از این بابت دچار مشکل نشود. بررسی میدانی «دنیای اقتصاد» حاکی از خالی شدن بسیاری از جایگاه‌های ویژه دپوی شن و ماسه در معابر عمومی از ۲۴ ساعت پس از شروع بارش است، طوری که در جریان برف هفته گذشته بسیاری از شهروندان در دو، سه روز بعد از پایان بارش و یخبندان سنگین ناشی از برودت هوای قابل توجه پایتخت، نتوانستند برای کمک به یخ‌زدایی کوچه‌های فرعی که در اولویت یخ‌زدایی شهرداری قرار نداشت، از این ظرفیت استفاده و در پاکسازی معبر فرعی محل سکونت خود مشارکت کنند.
به این ترتیب حتی بعد از ۵ روز از بارش هفته گذشته، حجم آزاردهنده‌ای از بقایای برف و یخ در معابر غیربزرگراهی وجود داشت، چراکه ابزار مشارکت شهروندان برای یخ‌زدایی که در قالب کیسه‌های دو رنگ حاوی «شن و ماسه» و «نمک» در مخازن زرد رنگ ویژه این امر در زمستان سال‌های گذشته وجود داشته، امسال به میزان کافی در شهر پیش‌بینی نشد. اگر کیسه‌ها در مخازن غایب نبودند و شهروندان همچون سال‌های گذشته می‌توانستند نقش موثرتری در روزهای برفی ایفا کنند، قطعا تهران زودتر از این بازه ۶ روزه به وضعیت عادی باز می‌گشت.
امیرحسین جابرانصاری، معاون خدمات شهری و امور خودرویی سازمان مدیریت پسماند شهر تهران که یکی از متولیان اصلی پیگیری برف‌روبی و یخ‌زدایی در هفته گذشته بوده است، اگرچه تاکید کرد که کمبودی از این بابت در شهرداری وجود ندارد و وعده داد مشکل کمبود شن و نمک در مخازن دپوی سطح شهر تا یکی دو روز آینده برطرف و این مخازن مجددا شارژ می‌شود، اما در عین حال یکی از دلایل وجود جایگاه‌های خالی در برخی مناطق را، انتقال کیسه‌های شن و ماسه به داخل منازل از سوی برخی از شهروندان عنوان کرد. وی در این باره به «دنیای اقتصاد» گفت: با تاکید شهردار تهران بسیاری از مخازن از روز چهارشنبه به بعد شارژ شدند اما رفتار جدیدی در شهروندان شکل گرفته که تصور می‌کنند باید حتما داخل منازل خود دپوی شن و ماسه داشته باشند و در نتیجه به محض پر شدن جایگاه‌های ویژه، مراجعه کرده و تعدادی از آنها را به خانه می‌برند. این وضعیت تنها در مخازن عمومی رخ نمی‌دهد، بلکه بسیاری از شهروندان نیز در روزهای اخیر به ۱۶۵ ستاد برف‌روبی مستقر در نواحی ۱۲۳گانه پایتخت مراجعه کرده و تعداد چند هزار کیسه شن و نمک از این ستادها گرفته‌اند که این رویه حتی در روزهای آفتابی اخیر هم که کلیه معابر بزرگراهی، شریانی و جمع‌کننده و پخش‌کننده‌ها پاکسازی شده‌اند، ادامه داشته است. وی در عین حال یادآور شد که شارژ مخازن در یک روند مستمر در حال انجام است. کارشناسان این رفتار شهروندان را بدعمل کردن مدیریت شهری در روز برف سنگین – یکشنبه گذشته – عنوان می‌کنند که اکنون باعث ترس شهروندان از عواقب برف بعدی و در نتیجه تصمیم آنها به ذخیره‌سازی شن و ماسه در منازل شده است.
انصاری درباره این احتمال که شهروندان برای یخ‌زدایی معابر فرعی حجم زیادی از نمک را استفاده کنند، ابراز نگرانی و توصیه کرد با توجه به آثار زیانبار این اقدام برای محیط‌زیست، به‌ویژه در صورت تسری نمک به خاک باغچه‌ها و ریشه گیاهان حاشیه معابر فرعی، شهروندان تا حد امکان از نمک کمتری برای یخ‌زدایی بارش‌های احتمالی آتی استفاده کنند. معاون سازمان مدیریت پسماند تهران از تعیین دو اولویت برای روز گذشته خبر داد و گفت: یکی از اولویت‌های روز جمعه شست‌وشوی معابر شریانی و بزرگراهی، جمع‌آوری شن‌ها و پاکسازی المان‌های ترافیکی و گاردریل‌ها و نرده‌های حاشیه‌ای بود. در جریان برف هفته گذشته بسیاری از المان‌های شهری کثیف شده‌اند که می‌تواند برای ترافیک خطرآفرین باشد و به همین خاطر موضوع شست‌وشو و پاکسازی در معابر بزرگراهی و شریانی در دستور کار قرار گرفت. به گفته وی، اولویت دوم نیروهای خدمات شهری در روز گذشته، اتمام یخ‌زدایی پیاده‌روهای معابر فرعی به ویژه در مناطق شمالی تهران بود. انصاری خاطرنشان کرد: در حال‌حاضر محدوده سواره‌روی تمام معابر فرعی پایتخت نیز یخ‌زدایی شده و مشکل فقط مربوط به پیاده‌روها است. وی افزود: با توجه به آثار زیانبار مصرف نمک برای محیط زیست، تلاش اغلب نیروهای خدمات شهری این بود که با استفاده از ابزارهایی همچون بیل، پیاده‌روها را یخ‌زدایی کنند.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، موضوع جایگزینی محلول یخ‌زدای کلسیم منیزیم استات (CMA) به‌جای نمک برای یخ‌زدایی معابر به منظور کاهش آسیب به کیفیت خاک و منابع آبی پایتخت و نیز افزایش عمر مفید روکش معابر اعم از آسفالت و کفپوش‌های سنگی و بتنی، یکی از دغدغه‌های چند سال اخیر مدیریت شهری بوده و در سال‌های گذشته نیز از این ماده یخ‌زدا در زمستان و البته در کنار شن و نمک استفاده شده است. معاون سازمان مدیریت پسماند شهر تهران درباره اینکه آیا قرار است این ماده در سال‌های آینده به‌طور کامل جایگزین نمک شود، توضیح داد: مطالعه‌ای که درباره تجربیات دیگر کشورها در زمینه یخ‌زدایی انجام شده نشان می‌دهد در تمام شهرهای پیشرفته همچنان نمک به‌عنوان ماده یخ‌زدای اصلی استفاده می‌شود؛ اما شکل استفاده از نمک به نحوی مدیریت شده که آثار زیست‌محیطی زیانبار آن را کاهش دهد. وی با اشاره به فعالیت ۱۰۰ ماشین محلول‌پاش در تهران (اعم از خودروهای متعلق به شهرداری و پیمانکاران) که به جای نمک از محلول نمک برای یخ‌زدایی استفاده می‌کنند، گفت: برای دماهای تا منفی ۲ یا ۳ درجه می‌توان از محلول نمک استفاده کرد؛ اما برای هوای سردتر باید از نمک استفاده شود. البته شهرداری به جای نمک‌های بی‌کیفیتی که در گذشته استفاده می‌شد، اکنون از نمک کریستالی و فرآوری شده استفاده می‌کند که آسیب خورندگی را تا حدی کاهش می‌دهد. از طرفی خودروهای نمک‌پاش نیز دارای تنظیمات «دز» هستند و «شعاع پاشش نمک» را تعیین می‌کنند؛ ضمن اینکه میزان نمک مصرفی در اختیار راننده نیست که هر چه زودتر کل نمک را به شکل سلیقه‌ای و با عجله تخلیه کند، بلکه با توجه به تجهیز سنسور دما در بسیاری از این خودروها، میزان دز نمک مورد استفاده مدیریت شده است. وی افزود: شهرداری تهران برای ابنیه و معابر حساس به خورندگی نظیر بزرگراه طبقاتی صدر از محلول یخ‌زدای CMA استفاده می‌کند؛ اما در سایر معابر محلول نمک، نمک کریستالی و مخلوط شن و ماسه مورد استفاده قرار می‌گیرد. به گفته وی، قیمت ماده یخ‌زدا تقریبا ۵۰ برابر قیمت نمک است و به خاطر همین هزینه سنگین نتوانسته در هیچ ابرشهری به‌طور کامل جای نمک را بگیرد.
تایید ضعف‌ها در شهرداری
محمدعلی نجفی، شهردار تهران نیز که روز چهارشنبه طی بازدید سرزده از مناطق گوناگون شهر، بر روند برف‌روبی نیروهای خدمات شهری نظارت کرد، از سه عامل یاد کرد که بر کیفیت برف‌روبی و یخ‌زدایی توسط شهرداری در هفته گذشته اثرگذار بوده است. یکی از این موارد بارش سنگین برف در تمام مناطق ۲۲ گانه شهر بود. به گفته وی، در سال‌های گذشته کمتر سابقه داشت که تمام تهران در این حجم درگیر برف باشد، بلکه اغلب مناطق جنوبی و جنوب شرقی پایتخت با بارش بسیاری کمتری روبه‌رو بودند. از سوی دیگر، پس از بارش سنگین روز یکشنبه هفته گذشته، هوای تهران بر خلاف تجربه بارش‌های چند سال اخیر، سردتر شد و این موضوع به تشدید مشکل یخ‌زدگی معابر منجر شد. عامل سوم موثر بر کیفیت عملکرد مدیریت شهری در این زمینه، بند آمدن و به نوعی مسدود شدن برخی معابر ورودی به تهران بود که هم شهروندان را دچار مشکل کرد و هم خودروهای حمل زباله برای انتقال زباله‌ها به پایتخت با مشکل روبه‌رو شدند. در عین حال کارشناسان در واکنش به گفته‌های شهردار تهران تاکید می‌کنند محتوای پیش‌بینی‌های هواشناسی قبل از یکشنبه برفی از موج سنگین بارش خبر داده بود و مدیریت شهری با تکیه بر این پیش‌بینی‌ها می‌توانست آمادگی بیشتری احراز کند. نجفی در عین حال به این موضوع اذعان کرد که شهرداری از نظر نیروی انسانی، امکانات و تجهیزات ضعف‌هایی دارد؛ اما نمی‌توان آنها را در فرصت کوتاه، آن‌هم در جریان بارش برف سنگین برطرف کرد. وی از احتمال بارش در هفته جاری نیز خبر داد و این بار پیش از وقوع بارش، ابراز امیدواری کرد که مردم کمک کنند تا روند پاکسازی معابر و مسائلی مثل تکاندن درختان به شکل بهتر و با سرعت بیشتری انجام شود.
ارسال نظر