نگرانی از انتخابات و ناآرامی کشورها؛
۲۰۲۴؛ سالی پرفراز و نشیب برای پایداری
سایر اتفاقات مربوط به پایداری در سال سپری‌‌شده عبارتند از: رسیدن اقتصاد پاک به سطوح حیاتی، تهدید رشد هوش مصنوعی برای کنترل گازهای گلخانه‌‌ای، حرکت رو به جلوی برخی صنایع سنگین و شروع سختگیری بر «سبزشویی.»
سال ۲۰۲۴، سالی نه چندان امیدوارکننده در سبک پایدار فعالیت کسب و کارها، به‌‌ویژه در ایالات متحده بوده است. هرچند در همین سال نیز اتفاقات مثبت و دلگرم‌‌کننده‌‌ای رخ دادند، مجموع عوامل حرکت به سمت اهداف جهانی، پایداری اقتصاد و کسب و کار را دشوارتر کرد. در حقیقت، شاید برای نخستین بار در ۲۰ سال گذشته بود که برخی شرکت‌ها به وضوح از عقب‌‌نشینی از برنامه‌‌های پایداری سخن گفتند.
نگرانی از انتخابات و ناآرامی‌‌های کشورها
سال ۲۰۲۴، بیش از نیمی از جهان در انتخابات‌‌های ملی شرکت کردند که نتایج نگران‌‌کننده‌‌ای داشتند. دولت‌‌های متصدی در اغلب موارد رقابت انتخاباتی را باختند و قدرت به دست جناح راست افراطی پوپولیست در بسیاری از کشورها از جمله آمریکا افتاد.
این می‌تواند مهم‌ترین نگرانی درباره آینده جهان به سمت پایداری اقتصاد و مسوولیت‌‌پذیری بالاتر کسب و کارها باشد؛ چرا که احزاب پوپولیست جناح راست، اغلب موضعی تخاصمی نسبت به محیط‌زیست دارند یا در بهترین حالت نسبت به آن بی‌‌تفاوت هستند. برنامه‌‌های چنین احزابی و نمایندگان آنها مانند ترامپ احتمال زیادی دارد که مسائل زیست‌‌محیطی و اجتماعی را وخیم‌‌تر کند.
در صورتی که حمایت‌‌های دولتی در سطح جهان از پایداری کسب و کارها کاهش یابد، کار برای شرکت‌های مسوولیت‌‌پذیر دشوارتر می‌شود و نیاز به تعهد بالاتری از سمت آنها وجود خواهد داشت.
عقب‌‌نشینی کم‌‌سابقه برخی شرکت‌ها
در سال میلادی سپری‌‌شده، اتفاقی جدید افتاد و برخی شرکت‌ها از مواضع مسوولانه خود عقب‌‌نشینی کردند. البته برخی از آنها در پی فشار افکار عمومی یا هراس از واکنش ذی‌نفعان، به تعهدات پیشین خود بازگشتند.
مهم‌ترین نمونه‌‌ها در این عقبگرد، شرکت‌های خدمات کشاورزی تراکتور ساپلای (Tractor Supply Company)، جان دیر (John Deere)، یک شرکت تولید نوشیدنی، بلک‌اند دکر (Black & Decker) و البته فروشگاه زنجیره‌‌ای والمارت به عنوان یکی از پردرآمدترین شرکت‌های جهان بوده‌‌اند.
البته موضع‌‌گیری جدید آنها اقدامی استراتژیک و حساب‌‌شده نیست. آنها همچنین باید فشار افکار عمومی و کارکنان خود را تحمل کنند. از این رو، احتمال بازگشت کامل آنها به پایداری یا دست‌‌کم تضعیف جایگاهشان در بازار وجود دارد.
الزامات قانونی زمان‌برشده است
مقررات و قوانین پایداری همچنان در حال افزایش هستند. حدود ۵۰هزار شرکت فعال در اتحادیه اروپا از همین سال جدید (۲۰۲۵) باید گزارش‌‌های جداگانه‌‌ای در مورد عملکرد پایداری خود ارائه کنند. انطباق با این مقررات و الزامات برای بسیاری از آنها سخت و زمان‌برشده و بخشی از توان آنها برای اقدامات عملی را گرفته است.
البته این وظایف جدید تا حدی موقت هستند و به تدریج روی ریل می‌‌افتند. از سوی دیگر، افزایش قابلیت سنجش عملکرد شرکت‌ها، باعث می‌شود قادر به پیاده‌سازی برنامه‌‌های بهتری در مسیر مسوولیت‌‌پذیری بیشتر باشند. در نهایت روند جدیدی در شرکت‌های بزرگ دیده می‌شود که متخصصان پایداری و مسائل زیست‌‌محیطی و اجتماعی را در پست‌‌های جدید سازمانی جذب می‌کنند تا فشار ذهنی و سردرگمی سایر کارکنان کاهش یابد.
رسیدن به سطوح حیاتی اقتصاد پاک
میزان انتشار گازهای گلخانه‌‌ای جهان همچنان افزایشی است. با این حال، پیشرفت‌‌های هیجان‌‌انگیزی هم شاهد بوده‌‌ایم. بریتانیا آخرین نیروگاه زغال‌‌سنگی خود را تعطیل کرد. در سال ۱۹۹۰ حدود ۸۰درصد از برق این کشور از زغال‌‌سنگ تامین می‌‌شد و در سال ۲۰۲۴ این عدد به صفر رسید.
چنین اقدامی، کمک بزرگی به کاهش ۸ درصدی انتشار کربن اتحادیه اروپا در سال گذشته داشت.
ایالت هاوایی آمریکا نیز آخرین نیروگاه زغال‌‌سنگ خود را با یک مرکز بزرگ ذخیره‌‌سازی نیرو جایگزین کرد.
طبق برآوردها، سرمایه‌گذاری روی فناوری‌‌های پاک در سال ۲۰۲۴ به رقم ۲ تریلیون دلار رسید که دوبرابر سرمایه‌گذاری روی سوخت‌‌های فسیلی است.
همچنین به‌رغم برخی اقدامات برای کاهش حمل‌‌ونقل پاک در ایالات متحده، فروش خودروهای برقی و هیبریدی شتاب بیشتری گرفته است. در چین، ۵۰ درصد از تمام خودروهای جدید فروخته شده، برقی یا هیبریدی هستند.
تهدید هوش مصنوعی برای کاهش کربن
غول‌‌های فناوری مانند آمازون، اپل، متا، مایکروسافت و گوگل برخی از بزرگ‌ترین خریداران انرژی تجدید‌‌پذیر در جهان هستند. با این حال، پس از چند سال کاهش مصرانه انتشار گازهای گلخانه‌‌ای، رشد فزاینده هوش مصنوعی چالشی جدی در تامین برق و اهداف پایداری ایجاد کرده است. در چهار سال اخیر، میزان انتشار گازهای گلخانه‌‌ای گوگل و مایکروسافت به ترتیب ۵۰درصد و ۳۰درصد افزایش یافته است.
ادامه این روند کنترل گازهای گلخانه‌‌ای را دشوار می‌کند. اما کمترین اقدامی که می‌توان انجام داد، یافتن راهکارهایی برای ادغام و همزیستی هوش مصنوعی و سایر فناوری‌‌های جدید با اهداف پایداری اجتماعی و زیست‌‌محیطی است.
منبع: HBR
