به‌‌‌طورکلی، بخش تولید جزو آن بخش‌‌‌هایی است که روند ورود و گسترش تکنولوژی‌‌‌های جدید به آن، به‌‌‌ خاطر محدود بودن زیرساخت‌‌‌ها به‌‌‌کندی صورت می‌‌‌پذیرد و مقاومت‌‌‌ها نیز در برابر تکنولوژی‌‌‌های جدید در این بخش بالاست. هوش مصنوعی هم از این قاعده مستثنی نیست، به‌‌‌طوری که هنوز هم می‌‌‌بینیم مدل‌‌‌های یادگیری عمیق در دسترس بسیاری از شرکت‌ها قرار ندارد و فقط شرکت‌های بزرگ و نامدار از سرمایه و توان لجستیکی کافی برای به‌‌‌کارگیری این مدل‌‌‌ها برخوردارند. علاوه بر این، جهان همچنان با کمبود شدید استعدادهای متخصص در زمینه هوش مصنوعی مواجه است و امکان بهره‌‌‌گیری حداکثری از مدل‌‌‌های پیچیده هوش مصنوعی برای بسیاری از تولیدکنندگان وجود ندارد. فقدان داده صنعتی جهانی یکی دیگر از موانع اصلی موجود بر سر راه نقش‌‌‌آفرینی پررنگ هوش مصنوعی در بخش تولید به‌‌‌ حساب می‌‌‌آید که باعث کند شدن سرعت ورود هوش مصنوعی به فرآیند تولید شده است.

 پر کردن شکاف هوش مصنوعی

هوش مصنوعی مولد، هوش مصنوعی داده‌‌‌‌محور و داده مصنوعی این قابلیت را دارند تا بسیاری از چالش‌‌‌های مرتبط با فعالیت‌‌‌های تولیدی را حل و فصل کنند. در حال حاضر ابزارهای هوش مصنوعی مولد مانند چت جی‌پی‌تی می‌توانند به شرکت‌های تولیدی کمک کنند تا به شیوه‌‌‌ای هدفمندتر و دقیق‌‌‌تر اقدام به مدل‌‌‌بندی مجموعه‌‌‌های پیچیده داده مرتبط با خواسته‌‌‌ها و نیازهای متغیر مصرف‌کنندگان کنند.

از سویی دیگر هوش مصنوعی داده‌‌‌‌محور و داده مصنوعی با تمرکز بر مهندسی داده موردنیاز برای ایجاد سیستم‌های قدرتمند هوش مصنوعی می‌تواند بستری را فراهم کند تا بتوان به جای تمرکز بر مدل‌‌‌های الگوریتمی تخصصی و محدود، بر ساخت مجموعه‌‌‌های بهینه‌‌‌سازی‌‌‌شده داده‌‌‌ برای آموزش کارگران شاغل در خطوط تولید و مهندسان تمرکز کرد.

به‌‌‌طورکلی، هوش مصنوعی مولد و سایر تکنولوژی‌‌‌های پیشرفته برآمده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی می‌تواند راه را برای استفاده بهینه از هوش مصنوعی در حوزه‌‌‌های مختلف تولید هموارتر سازد که در ادامه به چهار مورد از این کاربردها اشاره خواهد شد:

  عملیات و فعالیت‌‌‌های مداوم مانند کمک به پرسنل شاغل در کف کارخانه در زمینه شناسایی و ردیابی ایراد در ماشین‌‌‌آلات در کوتاه‌‌‌ترین زمان ممکن و اقدام فوری برای رفع مشکل و جلوگیری از توقف خط تولید.

  کمک به فرآیند نگهداری تجهیزات که به پرسنل مسوول کنترل و نگهداری تجهیزات و ماشین‌‌‌آلات کمک می‌کند تا به‌‌‌جای استفاده از روش‌های دستی و انسان‌‌‌محور از هوش مصنوعی و ماشین‌‌‌ها برای نگهداری بهینه از تجهیزات بهره بگیرند.

  شناسایی عیوب و بازرسی مستمر از خط تولید که برای آن هم می‌توان از هوش مصنوعی و ماشین‌‌‌ها به‌‌‌جای انسان در زمینه عیب‌‌‌یابی و بازرسی‌‌‌های مستمر از بخش‌‌‌های مختلف خط تولید استفاده کرد و هم اینکه ماشین‌‌‌ها را به‌‌‌عنوان دستیار و تقویت‌‌‌کننده عامل انسانی ناظر بر خط تولید مورد استفاده قرار داد.

  حذف فعالیت‌‌‌های تکراری و فرآیندهای موازی که به افزایش بهره‌‌‌وری کمک خواهد کرد.

 شروع استفاده از هوش مصنوعی در بخش تولید

اینکه بدانیم ارزش‌‌‌ها و پتانسیل نهفته در هوش مصنوعی برای بخش تولید چقدر است یک بحث است و اینکه چگونه می‌توان این پتانسیل عظیم را به حالت بالفعل درآورد و از هوش مصنوعی به‌‌‌صورت عملی در حوزه تولید بهره برد بحث دیگری است. در مجموع، کارشناسان و صاحب‌‌‌نظران توصیه‌‌‌های کاربردی بسیاری را برای استفاده بهینه شرکت‌های تولیدی از هوش مصنوعی ارائه می‌دهند که در ادامه به‌‌‌صورت خلاصه به دو مورد از آنها اشاره خواهد شد:

۱- بر داده‌‌‌ تمرکز کنید. استفاده از هوش مصنوعی در بخش تولید به این دلیل به‌‌‌اندازه سایر صنایع و بخش‌‌‌ها شکوفا نشده که عمده توجه فعالان بخش تولید در زمینه به‌‌‌کارگیری هوش مصنوعی بر استفاده از سیستم‌ها و اپلیکیشن‌‌‌های هوش مصنوعی قرار داشته است. این رویکرد باعث کاهش توان و انگیزه سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در زمینه به‌‌‌کارگیری هوش مصنوعی در تولید شده و اجرای چنین برنامه‌‌‌هایی را نیز با دشواری روبه‌رو ساخته است. در این میان، رویکرد جایگزین و موفق دیگری وجود دارد که بر جامع‌‌‌نگری در حوزه بهره‌‌‌گیری از هوش مصنوعی در تولید تاکید دارد و با پیاده‌سازی آن می‌توان با بهره‌‌‌گیری حداکثری از داده برآمده از هوش مصنوعی هم ماشین‌‌‌ها را به کمک عامل انسانی فعال در کارخانه‌‌‌ها و خطوط تولید فرستاد و هم اینکه ماشین‌‌‌ها را جایگزین انسان کرد و انجام کارهای تکراری یا خطرناک را به ماشین‌‌‌ها سپرد.

۲- برای تحول ‌‌‌سازمانی آماده شوید. اگرچه مدت‌‌‌هاست نگرانی‌های جدی بسیاری در خصوص بیکار شدن انسان‌‌‌ها در نتیجه ورود هوش مصنوعی به بخش تولید مطرح می‌شود اما واقعیت این است که نقش‌‌‌آفرینی جدی هوش مصنوعی در بخش تولید باعث به ‌‌‌وجود آمدن و گسترش نقش‌‌‌ها و مشاغل جدیدی در شرکت‌های تولیدی خواهد شد و مدل‌‌‌های عملیاتی جدیدی را به بخش تولید اضافه خواهد کرد. بنابراین شرکت‌های تولیدی مشتاق استفاده فراگیر از هوش مصنوعی باید بستر مناسبی برای تغییرات سازمانی و سازگار کردن کارکنان با مدل‌‌‌های عملیاتی مبتنی بر هوش مصنوعی فراهم سازند. تحقق این امر نیازمند بازطراحی جامع و هدفمند ساختار سازمانی شرکت‌های تولیدی است.