کارنامه تولید در سال97

به گفته فعالان صنعتی با توجه به آنکه آمار تفکیکی وضعیت تولیدات صنعتی هنوز از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر نشده است اما می‌‌توان گفت این بخش بیشترین تاثیر را از آمار تجمیعی تولید گرفته است. ارزیابی صورت گرفته از سوی مدیران صنعتی نشان‌دهنده آن است که تولید در ماه پایانی سال گذشته از دوره انقباض و فشردگی عبور و به سمت انبساط و خروج از رکود بنگاه‌های اقتصادی حرکت کرده است. رشد اعلام شده از وضعیت تولید در دو ماه پایانی سال در حالی است که مدیران صنعتی چشم‌انداز مطلوبی برای اولین ماه سال ۹۸ به دلیل تعطیلات پیش‌بینی نمی‌کنند. از سوی دیگر افت تولید بنگاه‌های صنعتی در سال گذشته در حالی صورت گرفت که براساس داده‌های اعلام شده در سال ۹۷ روند صدور پروانه بهره‌برداری نسبت به سال ۹۶رشدی ۵/ ۶ درصدی داشته و جوازهای تاسیس صادره برای این گروه نیز رشد بیش از ۱۶ درصدی را ثبت کرده است. براساس آمارهای اعلام شده سرمایه‌گذاری محقق شده در بخش صنعت نیز نسبت به سال ۹۶رشد نزدیک به ۱۰۰ درصدی را تجربه کرده و سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده برای جوازهای صادره نیز رشدی بیش از ۴۰ درصد را ثبت کرده است.  

«افزایش هزینه‌های تولید»، «کمبود سرمایه در گردش»، «نبود مواد اولیه موردنیاز» و «صدور بخشنامه‌های خلق‌الساعه»، مهم‌ترین و شاخص‌ترین دلایلی است که تحلیلگران و فعالان اقتصادی افت محسوس تولید محصولات منتخب را به آنها نسبت می‌دهند. عواملی که با اعمال تحریم‌های جدید بیش از پیش اثرات‌شان بر تولید نمایان خواهد شد. تحریم‌هایی که در کنار بخش صنعت بخش معدن را نیز از این پس درگیر خواهد کرد و بالطبع این بخش نیز با موانعی در تولید و صادرات روبه‌رو‌ خواهد شد. چالش‌هایی که موجب شده تا فعالان صنعتی از سال جدید به‌عنوان سال سخت تولید یاد می‌کنند. چالش‌های پیش روی تولید در حالی منجر به زمینگیر شدن بخشی از بنگاه‌های تولیدی شده است که سال جاری نام «سال رونق تولید» را یدک می‌کشد و با توجه به نام‌گذاری صورت گرفته تاکنون راهکار‌های بسیاری برای رسیدن به رشد تولید در نظر گرفته شده اما با توجه به شرایط کنونی باید دید آیا این تصمیمات بر رشد تولید اثرگذار خواهد بود.

ارزیابی ریز نمرات تولید سال گذشته ۴۴محصول منتخب «صنعتی» و «معدنی و صنایع معدنی» نشان‌دهنده آن است که در مجموع ۱۷ محصول رشد و ۲۷ محصول نیز افت تولید را تجربه کرده‌اند. مطابق آمارهای منتشر شده، در مدت زمان مذکور از میان ۳۱ محصول منتخب «صنعتی» در مجموع ۹ محصول رشد و ۲۲ محصول افت تولید را در کارنامه خود ثبت کرده‌اند؛ با ارزیابی داده‌های اعلام شده از سوی این وزارتخانه این نکته محرز می‌شود که رشد ثبت شده برای محصولات منتخب صنعتی در اکثر صنایع کمتر از ۱۰ درصد است و تنها گروه «الیاف اکریلیک» رشد بالایی داشته‌ است، براساس داده‌های اعلام شده رشد این گروه در سال ۹۷ برابر با ۷۰۰ درصد نسبت به سال ۹۶ بوده است. مجموع تولید این محصول در سال ۹۷ برابر با ۲هزار و ۴۰۰ تن بوده، این درحالی است که تولیدکنندگان این محصول در سال ۹۶ در مجموع موفق به تولید ۳۰۰ تن الیاف اکریلیک شده بودند. بررسی آمار داده شده نشان دهنده آن است که این امر درخصوص محصولات منتخب معدنی نیز صدق می‌کند، به‌طوری‌که‌ از میان محصولات منتخب معدنی تنها دو گروه «کاتد مس» و «ظروف شیشه‌ای» رشدی بالای ۱۰ درصد داشته‌اند. همچنین ارزیابی آمار صورت گرفته تولید نشان‌دهنده آن است که در مدت زمان مذکور، دو گروه «خودرو» و «لوازم‌‌خانگی» بیشترین افت تولید را در میان محصولات منتخب صنعتی داشته‌اند.

محصولات صنعتی با بیشترین رشد

آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت از تولید ۳۱ محصول منتخب صنعتی نشان می‌دهد، پنج محصول «داروی انسانی»، «انواع پاپوش»، «نخ سیستم پنبه‌ای و ترکیبی الیاف مصنوعی»، «فیبر» و «چرم» به ‌ترتیب نسبت به سال ۹۶، بیشترین رشد تولید را تجربه کرده‌‌اند. براساس داده‌های اعلام شده این محصولات در حالی توانسته‌اند در رده پیشتازان تولید قرار گیرند که در مدت زمان مورد بررسی تولید چشمگیری نداشته‌اند و فاصله چندانی تا قرار گرفتن در لیست افت تولیدی‌ها ندارند. تولید «داروی انسانی» نیز در این مدت نزدیک به ۶/ ۳۹ میلیارد عدد بوده که نسبت به سال ۹۶ رشد بیش از ۳ درصدی داشته است، تولید این محصول در سال ۹۶ برابر با ۳/ ۳۸ میلیارد عدد بوده است. «انواع پاپوش» تولیدی در کشور نیز تا سال گذشته برابر ۱۳۹ میلیون زوج بوده که برای این گروه نیز رشد بیش از ۳ درصدی را به همراه آورده است. مجموع تولید این محصول در سال ۹۶ برابر ۷/ ۱۳۴ میلیون زوج ثبت شده است. ارزیابی‌ها همچنین بیانگر آن است که در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع ۲۲۰ هزار تن «نخ سیستم پنبه‌ای و ترکیبی الیاف مصنوعی» در کشور تولید شده است که نسبت به سال ۹۶، رشد بیش از ۲ درصدی داشته است، مجموع تولید «نخ سیستم پنبه‌ای و ترکیبی الیاف مصنوعی» در سال ۹۶ برابر با ۵/ ۲۱۵ هزار تن بوده است. تولید «فیبر» نیز در مدت زمان مذکور بیش از یک میلیون متر مکعب بوده که در مقایسه با سال ۹۶، رشد ۹/ ۱درصدی را در کارنامه خود ثبت کرده است، در سال ۹۶ در مجموع ۵/ ۹۸۶ هزار مترمکعب فیبر در کشور تولید شده بود. مجموع تولید چرم نیز در مدت زمان مورد بررسی برابر ۴۸ میلیون فوت مربع بوده که در مقایسه با سال ۹۶ رشدی ۸/ ۱ درصدی داشته است. چرم تولید شده در سال ۹۶ بیش از ۴۷ میلیون فوت مربع ثبت شده است.

محصولات صنعتی با بیشترین افت

اما در دوره زمانی مورد بررسی بیشترین افت به گروه‌های «ماشین لباسشویی»، «انواع سواری»، «کامیون کشنده» «انواع تلویزیون» و «وانت» اختصاص داشته است. ارزیابی‌ها نشان‌دهنده آن است که در دوره زمانی مورد بررسی «ماشین لباسشویی» بیشترین افت تولید را داشته است. آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که در سال گذشته در مجموع ۱/ ۵۳۹ هزار دستگاه ماشین لباسشویی در کشور تولید شده است که در مقایسه با سال ۹۶ افتی بیش از ۳۹درصد داشته است. تولید این محصول در سال ۹۶ برابر با ۳/ ۸۹۰ هزار دستگاه بوده است. روند تولید «انواع سواری» نیز در سال گذشته افتی بیش از ۳۸درصدی داشته است. خودروسازان در مدت زمان مورد بررسی در مجموع موفق به تولید ۸۸۳ هزار و ۹۰۰ دستگاه انواع سواری در کشور شدند، میزان تولید خودروسازان در سال ۹۶ برابر با یک میلیون و ۴۲۹ هزار دستگاه بوده است. «کامیون کشنده» نیز دوره زمانی مورد بررسی را با افتی بیش از ۳۴ درصد سپری کرد، در این دوره در مجموع ۱۰ هزار و ۷۵۲ دستگاه کامیون کشنده در کشور تولید شده است،‌مجموع تولید کامیون کشنده سال ۹۶ برابر با ۱۰ هزار و ۶۴۰ دستگاه بوده است.

در جایگاه چهارم نیز بیشترین افت تولید به گروه «انواع تلویزیون» رسیده، تولیدکنندگان انواع تلویزیون در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع موفق به تولید ۷۶۹ هزار و ۲۰۰ دستگاه انواع تلویزیون شده‌اند که در مقایسه با سال ۹۶ افت بیش از ۳۱درصدی داشته است. مجموع تولید تلویزیون در سال ۹۶ برابر با یک میلیون و ۱۱۷ هزار دستگاه بوده است. اما تولید «وانت» نیز در دوره زمانی مورد بررسی افتی بیش از ۲۹ درصد داشته است، به‌طوری که تولیدکنندگان این محصول در این دوره زمانی در مجموع موفق به تولید ۵۱ هزار و ۶۰۰ دستگاه وانت در کشور شده‌اند.

آمار تولید معدن

از سوی دیگر مطابق آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، در سال گذشته از میان ۱۳ محصول منتخب معدنی، ۸ محصول رشد و ۵ محصول نیز افت تولید را نسبت به سال ۹۶ تجربه کرده‌اند. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در مدت زمان مورد بررسی، پنج محصول «کاتد مس»، «ظروف شیشه‌ای»، «فولاد خام»، «کنسانتره زغال‌سنگ» و «ظروف چینی» به‌ترتیب بیشترین میزان تولید را در میان محصولات معدنی ثبت کرده‌اند.

براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع ۲۴۹ هزار و ۱۰۰ تن کاتد مس در کشور تولید شده که در مقایسه با سال ۹۶ رشد بیش از ۵۶درصدی داشته است. تولید ظروف شیشه‌ای نیز در این مدت برابر ۴۵۹هزار و ۹۰۰ تن ثبت شده که در مقایسه با سال ۹۶ رشدی نزدیک به ۱۲ درصد داشته است. تولید فولاد خام نیز در این دوره رشد بیش از ۵/ ۷ درصدی داشته است، در این دوره در مجموع بیش از ۲۲ میلیون تن فولاد خام در کشور تولید شده است. اما کنسانتره زغال‌سنگ تولیدی در کشور برابر با ۶/ ۱ میلیون تن بوده که در مقایسه با سال ۹۶ رشد بیش از ۷درصدی داشته است. ظروف چینی نیز این دوره را با رشد نزدیک به ۷ درصدی نسبت به سال ۹۶ سپری کرد.

در نقطه مقابل محصولاتی که رشد مثبت تولید را ثبت کرده‌اند، روند تولید «شمش آلومینیوم»، «چینی بهداشتی»، «آلومینا»، «سیمان» و «شیشه جام» افت تولید داشته‌اند. براساس آمار اعلام شده مجموع تولید شمش آلومینیوم در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۸/ ۳۰۴ هزار تن بوده که در مقایسه با سال ۹۶ افتی بیش از ۱۳ درصدی داشته است. افت تولید چینی بهداشتی نیز ۵ درصد بوده است، در این مدت در مجموع ۹۸ هزار و ۳۰۰ تن چینی بهداشتی در کشور تولید شده است. آلومینای تولیدی در کشور نیز ۸/ ۲۳۷ هزار تن بوده که در مقایسه با سال ۹۶ افتی ۹/ ۰درصدی داشته است. روند تولید سیمان نیز در دوره زمانی مورد بررسی نسبت به سال ۹۶ افتی ۴/ ۰درصدی داشته است. براساس داده‌های اعلام شده شیشه جام تولیدی در کشور در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۹۷۹ هزار و ۱۰۰ تن بوده است که افت ۳/ ۰ درصدی داشته است.