تغییرات کشاورزی در پرتو ابتکار چینی
توسعه حمل و نقل زمینی از چین به سمت غرب، صادرات و واردات را در سراسر آسیای مرکزی به و از اروپا امکانپذیر میکند. تحولات جدید کشتیرانی (جاده ابریشم دریایی)، از جمله توسعه بنادر و ساخت مراکز لجستیکی، بازارهای جدیدی را باز میکند، به عنوان مثال، در شاخ آفریقا. درک دامنه و مقیاس (BRI) میتواند به شرکتها در سراسر جهان کمک کند تا فرصتهای تجاری جدید بالقوه را شناسایی کنند. همچنین زنجیرههای تامین «مقرون به صرفه جدید» امکان جابهجایی سریع و ایمن محصولات کشاورزی با کیفیت بالا و غذاهای فرآوری شده را فراهم میکند. از این رو، شرکتهای کشاورزی و مواد غذایی موقعیت خوبی برای بهرهمندی از این طرح خواهند داشت. طبق دادههای گمرکی، چین در سال 2021، معادل 5/ 326 میلیارد یوآن (حدود 84/ 47 میلیارد دلار) محصولات کشاورزی از کشورهای کمربند و جاده وارد کرد که نسبت به سال گذشته 1/ 26 درصد افزایش داشت و مقیاس تجارت محصولات کشاورزی بهطور پیوسته رشد یافته و همکاری بین زنجیره صنعتی و زنجیره تامین نزدیکتر شده است.
ابتکار (BRI) یک «کمربند» زمینی را در نظر میگیرد که چین را به اروپا متصل میکند و یک «جاده» مبتنی بر دریا که از اقیانوس هند به آفریقا از طریق مدیترانه میگذرد و از اقیانوس آرام تا اقیانوسیه و آمریکای لاتین میرسد. این ابتکار در حال حاضر حدود 90 کشور، بیش از 60 کشور مستقیم و 30 کشور غیرمستقیم را شامل میشود و انتظار میرود بیش از یک تریلیون دلار هزینه داشته باشد. بخش عمدهای از بودجه از منابع بانکی چینی مانند بانک توسعه چین و شامل ترکیبی از وام، اوراق قرضه و سرمایهگذاری سهام است. چین همچنین یک صندوق ویژه جاده ابریشم را برای تامین مالی پروژههای BRI ایجاد کرد. موسسات مالی بینالمللی مانند بانک جهانی و بانک سرمایهگذاری زیرساخت آسیا و همچنین بانکهای خصوصی مانند HSBC نیز یا حمایت خود را اعلام کرده یا صندوقهای متمرکز بر BRI خود را تاسیس کردهاند.
به دلیل مقیاس جغرافیایی گسترده و سرمایهگذاری انبوه، BRI میتواند بخشهای بزرگی از آسیا، آفریقا، اروپا و دریاهای بین آن را در مناطق تولید و توزیع با انبارها، پایانههای لجستیک و مناطق صادرات-واردات پیکربندی مجدد کند. طی سه دهه گذشته امنیت غذایی همواره یکی از دغدغههای اصلی دولت چین بوده است. تا همین اواخر، این به معنای تلاش برای دستیابی و حفظ خودکفایی ملی بود که تقریبا بهطور کامل به عهده کشاورزان کوچک چین گذاشته شده بود. اکنون دولت رویکرد خود را تغییر داده تا مزارع دهقانی را با عملیاتهای تجاری بزرگ تجاری جایگزین کند، برای نیل به این هدف چین با کشت فراسرزمینی در تولیدات کشاورزی در خارج از کشور سرمایهگذاری میکند و درها به روی واردات بیشتر باز میشود. سرمایهگذاری کشاورزی خارجی چین بهطور فزایندهای توسط بخش خصوصی هدایت میشود. در طول 10 سال گذشته، شرکتهای چینی 43 میلیارد دلار در تولید محصولات کشاورزی خارج از چین سرمایهگذاری کردهاند.
آنها همچنین خریدهای گستردهای را انجام دادهاند و فعالیتهای خود را در زنجیرههای تولید جهانی مانند گوشت خوک در ایالاتمتحده و سویا در برزیل خریداری کردهاند و با در اختیار گرفتن مالکیت اکثریت غول بذر «سینجنتا» در سوئیس، کنترل بیشتری بر صنعت جهانی بذر به دست آوردهاند. شرق آفریقا نخستین حلقه در ارتباط BRI با تجارت غذا و کشاورزی آفریقا است. چین در حال ساخت بنادر و زیرساختهای دریایی برای ارتقای مسیر از جنوب آسیا به کنیا، تانزانیا و سپس تا مدیترانه از طریق جیبوتی است. راهآهن داخلی مابین این کشورها نیز در حال ساخت است. این کشور در حال حاضر پارکهای کشاورزی و صنعتی در موزامبیک، اوگاندا، زامبیا و سایر کشورها تاسیس کرده و اکنون سرمایهگذاریهای کشاورزی و صنعتی خود را تحت عنوان BRI گسترش میدهد.
منطقه توسعه همکاری کشاورزی چین و سودان متشکل از یک منطقه مرکزی در «منطقه آبیاری رهاد» در شهر الفاو، ایالت القادریف، سودان و چندین پارک صنعتی، بر توسعه و ایجاد بسترهای تجارت آزاد برای پیوندهای مختلف تمرکز دارد. زنجیره صنعتی از ایستگاههای کشت واریتهها و نژادهای برتر، پایههای کاشت و پرورش تا فرآوری محصولات کشاورزی، خدمات لجستیک و تجارت ادامه دارد. کشورهای آسیای مرکزی هدف بعدی چین است که به دلیل منابع غنی زمین از مزیتهای نسبی در محصولات کشاورزی مانند غلات و پنبه برخوردار هستند.