حاشیههای بازار سبوس و آرد گندم
این تخلفات حاکی از ضعف نظارت بر کارخانههای آرد و سیلوهای گندم است و ضعف نظارت بر عملکرد کارخانههای تولید آرد موجب شده که طی روزهای اخیر بازار تخلفات در حوزه آرد و گندم داغ شود. در حال حاضر هر کیسه ۴۰ کیلویی آرد آزاد غیرسبوسدار در بازار با قیمت ۶۰هزار تومان و هر کیسه آرد سبوسدار به نرخ ۹۰هزار تومان فروخته میشود. همچنین هر کیلو آرد سبوسدار ۲هزار و ۲۵۰تومان قیمت دارد، در حالی که آرد غیرسبوسدار حدود ۷۵۰تومان ارزانتر است و به نرخ ۱۵۰۰تومان در بازار آزاد به فروش میرسد. این آمار بیانگر آن است که ترکیب آرد با سبوسی که این روزها در بازار حدود ۱۲۵۰ تومان به فروش میرسد، چندان صرفه اقتصادی ندارد.
آقابیگی، رئیس سابق انجمن آردسازان نیز در این باره میگوید: آنچه تحت عنوان سبوس با آرد مخلوط میشود، سبوس خالی نیست و همراه آن کاه و کلش و علف ساییده و با آرد مخلوط میشود.
اما به گفته رئیس اتحادیه کارخانههای خوراک دام، طیور و آبزیان، تبعات گرانی سبوس در حوزههای دیگر هم قابل مشاهده است. درواقع از آنجا که سبوس گندم ۳۰درصد قیمت تمامشده خوراک دام را افزایش میدهد، بنابراین افزایش قیمت آن منجر به افزایش قیمت شیر و گوشت شده است. ضمن اینکه به دلیل امتناع کارخانههای آرد از تحویل سبوس گندم به دامداران، آنها مجبور به تهیه سبوس گندم مورد نیاز خود با قیمت هر کیلوگرم ۱۷۰۰ تومان از بازار آزاد هستند.
در چنین شرایطی جعفر ایزدیار، دبیر کل کانون آردسازان طی نامهای به وزیر جهاد کشاورزی تاکید کرده است: درصورت عدم اجرای مصوبه ستاد تنظیم بازار مبنی بر فروش سبوس از طریق عرضه و تقاضا یا با قیمت ۳۵۰۰ تومان در سامانه، عملا فعالیت کارخانهها و تامین آرد برای نان مردم با مشکل جدی مواجه میشود. از سوی دیگر در حالی که قیمت کاه در بازار حدود ۴۲۰۰ تومان است، اما سبوس که چندین برابر کاه ارزش غذایی دارد، به صورت دستوری نرخ آن برای کارخانههای آردسازی ۱۴۰۰ تومان تعیین شده است.
رئیس کانون انجمنهای صنایع غذایی ایران در این باره میگوید: دولت به ازای ثابت نگه داشتن قیمت سبوس علاوه بر سوبسید باید ۳هزار میلیارد تومان پول به عنوان مابهالتفاوت قیمت سبوس به کارخانههای آرد پرداخت کند. اما این پرداختها به کارخانههای آرد با سه سال تاخیر انجام میشود و این در حالی است که کارخانههای آرد باید هزینهها و دستمزد کارگر را به موقع پرداخت کنند.