رونق تولید مشارکت دولت را می‌طلبد

مصرف‌کننده برای خرید محصول باکیفیت و سالم هزینه می‌کند و در میان محصولات مختلف حق انتخاب دارد؛ در نتیجه بین شرکت‌های بزرگ همواره رقابت وجود دارد. بنابراین شرکت‎هایی که به تازگی وارد این صنعت می‌شوند، راه سختی پیش رو دارند، چراکه یا باید محصول جدیدی را که تابه‎حال در بازار وجود نداشته ‎است تولید کنند یا محصولی که نسبت به محصولات قبل کیفیت به مراتب بالاتری داشته باشد. بازار رقابتی در صنعت بیسکویت‌سازی باعث تولید محصولات جدید و متنوع شده است. نرخ ارز از سال گذشته دچار نوسانات شدیدی شد و مشکلات بسیاری برای تولیدکنندگان به‌وجود آورد، اما به‌تازگی دلار بر قیمت درست یا نادرستی به ثبات رسیده و همین موضوع باعث شده برخی محصولات اولیه با کاهش قیمت مواجه شوند و تولیدکنندگان هم بتوانند با قیمت‌های کمتر و تخفیفات بیشتری محصولشان را به دست مصرف‌کننده برسانند. نوسانات نرخ ارز در ماه‌های گذشته آسیب‎های بسیاری به تولیدکنندگان وارد کرد. نوسان قیمت دلار توان تعیین قیمت تمام‌شده محصول را از تولیدکننده گرفت، چرا که قیمت‌ها لحظه به لحظه دچار نوسان می‌شد. صنعت هر روز با مشکلات جدیدی دست به گریبان است. یک روز دلار قیمت نجومی پیدا می‌کند و یک روز ماده اولیه موردنیاز صنایع نایاب می‌شود و باید آن را به چند برابر قیمت واقعی‌اش خریداری کرد. تامین شکر، روغن و مواد بسته‌بندی در صنعت بیسکوئیت ازجمله مشکلات بر سر راه تولید است.

در سالی که رونق تولید نام گرفته است با برداشته شدن یارانه آرد در فروردین ماه ضربه مهلکی به تولیدکنندگان صنعت وارد شد. صنایع بسیاری در کشور ما به آرد نیازمندند؛ از نانوایی‌های صنعتی گرفته تا صنایع شیرینی و ماکارونی همه و همه به این ماده اولیه نیاز مبرم دارند. با برداشته شدن یارانه آرد قیمت این محصول در هر کیلو هزار تومان گران شد و این افزایش قیمت بر بهای تمام‌شده محصولات در صنایع بسیاری تاثیر گذاشت. شکر هم جزو محصولات اساسی این صنعت است که افزایش قیمت آن صنایع بسیاری را تحت‌تاثیرگذاشت. به وجود آمدن بازار سیاه شکر، همچنین وقوع سیل امسال که منابع تصفیه شکر را تحت‌تاثیر قرار داد تا حد زیادی تامین این ماده را دچار مشکل کرده است. این مسائل باعث افزایش قیمت تولیدات و در نتیجه کاهش تمایل مصرف‌کننده برای خرید و در نهایت رکود در این صنایع شده است.

بهترین راهکار برای رونق یافتن تولید این است که وزارت صمت به عنوان مهره اصلی حمایت‎کننده تجارت و تولید در کشور تصمیم‌گیری‌های سنجیده‌ای داشته باشد. لازم است در این وزارتخانه کارگروه‌هایی از انجمن‌ها و صنف‌های مختلف تشکیل شود و تصمیمات آن مورد بررسی قرار گیرد. تعهد ارزی نگاه منفی به تولید و تولیدکننده است. موانع حاصل از تعهد ارزی تمایل به صادرات را از صادرکننده می‌گیرد. اگر به دنبال رونق تولید هستیم، باید دغدغه دیگری جز تولید روبه روی تولیدکننده نگذاریم. برای رفع موانع تولید و صادرات لازم است بانک مرکزی در مورد تعهدات ارزی به تولیدکننده کمک کند و دید منفی به تولیدکننده نداشته باشد. اگر به صنعت به چشم یک ضرورت نگاه شود، بسیاری از مشکلات حل می‌شود و شعار حمایت از تولید به معنای واقعی کلمه عملی خواهد شد. هنگامی که سهمیه صنعت را به علت کمبود ماده اولیه به خانوار اختصاص می‌دهند، باید به این نکته توجه کرد که تا چرخ تولید و صنایع نچرخد خانوار درآمدی برای تامین نیازهایش ندارد.

دولت باید خیال تولیدکننده را از تامین مواد اولیه و سهولت صادرات راحت کند تا تولیدکننده بتواند رقابت ایجاد کند و با خیال راحت با تنوع کالایی بالا به صادرات بپردازد.مسائلی که از سال گذشته باعث آشفتگی بازار و افزایش قیمت محصولات شده، بهای تمام‌شده محصولات ما را در بازارهای عراق و افغانستان در مقایسه با کشورهای رقیب بالاتر برده و همین موضوع قدرت رقابتی ما را در مقابل کشوری چون ترکیه از بین برده است. این مساله باعث شده بازاری را که صادرکنندگان سال‎ها برای به دست آوردنش خون دل خوردند دودستی تقدیم ترک‌ها کنند. واگذاری بازارها و صادر نکردن محصولات به معنای توقف برخی خطوط تولیدی است.

دولت برای حمایت از تولید هر لحظه می‌تواند هزاران راهکار ارائه دهد و دست تولیدکننده را بگیرد، ولی با توجه به شرایط اقتصادی حاضر و فشار تحریم‌ها توانایی دولت برای حمایت و ارائه راهکارهای حمایتی با مشکلاتی مواجه است، اما در عین حال می‌تواند با ارائه سرمایه در گردش با درصد سود پایین و مشارکت در ورود ماشین‌آلات جدید به خطوط تولید از تولیدکنندگان حمایت کند. برای حمایت از تولید لازم است دولت امور صادرات و واردات را تسهیل کند و تعرفه واردات به کشورهای همسایه مثل عراق و افغانستان را با تلاش و رایزنی کمتر کند. این اقدامات باعث رونق تولید به معنای واقعی خواهد شد و گسترش بازارهای صادراتی را در پی خواهد داشت. یکی از مشکلاتی که بر سر راه مشارکت دولت و بخش خصوصی قرار دارد، چالش‌هایی است که دولت در حال حاضر خودش به آنها دچار شده است. کاهش خرید نفت ایران یا فروش آن به قیمت پایین‌تر از یک طرف و مشکلات نقل و انتقال پولی از سوی دیگر، چالش‌های پیش روی دولت است.

بخش خصوصی چالش‌های دولت را درک می‌کند. وقتی دولت نمی‌تواند باری از دوش بخش خصوصی و تولیدکننده بردارد، نباید با تصمیمات نادرست و دخالت‌های مخربش باری به دوش صادرکننده و تولیدکننده اضافه کند. حمایت از تولید در گرو همکاری و مشارکت تمامی وزارتخانه‌ها است. همه باید تلاش کنند تا زنجیره حمایت از تولید کامل شود. همکاری بخش خصوصی و دولت اگر اتفاق بیفتد، رونق تولید هم ایجاد می‌شود. اگر تولید رونق بگیرد، بازار داخلی گسترش پیدا می‌کند و در نتیجه آن بازار صادراتی گسترده‎تر شده و امکان رقابت با رقبای صادراتی خارجی فراهم می‌شود. اگر شعار می‌دهیم که ایرانی، ایرانی بخر! دولت باید با حمایت خود و مشارکت با بخش خصوصی تولید را رونق بخشد.