قیمت خرید و موجودی مواد اولیه در صدر مشکلات صنایع‌غذایی قرار گرفت
ارزیابی مدیران از آینده غذا
رصد شاخص مدیران خرید (PMI) نشاندهنده آن است که دو مولفه «موجودی مواد اولیه» و «قیمت خرید مواد اولیه» چالش‌‌برانگیزترین مسائلی بوده‌اند که فعالان این گروه صنعتی در تیرماه با آن دست و پنجه نرم کرده‌اند. رصد چهارماه شاخص مدیران خرید نشاندهنده آن است که از ابتدای سال‌جاری اقدامات خوبی برای بهبود شاخص «موجودی مواد اولیه» صورت گرفته و ماحصل این اقدامات موجب شده عدد این شاخص از ۲۵ در فروردین ماه سال‌جاری به ۶/ ۴۷ در تیرماه برسد و به این طریق بهبود نسبی را تجربه کند. به اعتقاد فعالان این بخش، طی سال گذشته از یکسو نوسانات قیمت ارز و از سوی دیگر تغییر مکرر قوانین مربوط به واردات، ثبت‌سفارش‌ها و موارد دیگر، سبب نوسان و افزایش قیمت مواد اولیه شده است. با رصد داده‌های اعلام شده می‌توان گفت این شاخص همچنان یکی از مشکلات اصلی تولیدکنندگان صنایع غذایی محسوب می‌شود. اقدامات مثبتی که برای بهبود «موجودی مواد اولیه» صورت گرفت درحالی است که شاخص «قیمت خرید مواد اولیه» از عدد ۸۸ در فروردین ماه به ۵/ ۶۵ در تیرماه رسیده است.
این امر نشاندهنده آن است که هزینه‌های تولید در این گروه برای بنگاه‌های تولیدی، با وجود بهبود نسبی همچنان گران تمام می‌شود. شامخ یا همان شاخص مدیران خرید (PMI) مقیاسی است که مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق ایران، از طریق دریافت پاسخ بنگاه‌های نمونه در صنایع مختلف به سوالات مشخص استخراج می‌کند. شاخص شامخ که اوایل هرماه منتشر می‌شود، رونق، رکود یا ثبات کسب‌وکارهای مورد بررسی و چشم‌انداز انتظاری آنها در آینده را نشان می‌دهد. در جریان استخراج این شاخص، اگر عدد شامخ بیش از ۵۰ واحد باشد، نشان می‌دهد اقتصاد در حال توسعه است، درحالی‌که هر رقمی زیر ۵۰ واحد، از قرار داشتن اقتصاد در شرف انقباض و رکود حکایت دارد. اطلاعات مورد نیاز برای محاسبه شاخص مدیران خرید در ۵ مولفه اصلی شامل «مقدار تولید محصولات»، «میزان سفارش‌های جدید از مشتریان»، «سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها از سوی تامین‌کنندگان»، «موجودی مواد اولیه» و «میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی» و ۷ مولفه فرعی شامل «قیمت خرید مواد اولیه»، «موجودی محصول (انبار)»، «میزان صادرات کالا»، «قیمت محصولات تولید شده»، «مصرف حامل‌های انرژی»، «میزان فروش محصولات» و «انتظارات تولید در ماه آینده» جمع‌آوری شده است. در این طرح با استفاده از طبقه‌بندی بین‌المللی، کلیه فعالیت‌های اقتصادی شرکت‌های مختلف صنعتی در ۱۲ گروه صنعتی از جمله «صنایع‌غذایی»، طبقه‌بندی و آمارگیری شده است.
اعداد شامخ
رصد وضعیت شاخص‌های صنایع غذایی از نگاه طرح شاخص مدیران خرید (PMI) از فروردین تا تیر ۹۸ نشان دهنده آن است که شامخ گروه صنایع غذایی در فروردین ماه رقم ۳/ ۳۹ ثبت شده است، این عدد در اردیبهشت ماه به ۵/ ۵۴ رسید، رقمی که در خرداد ماه سیر نزولی به خود گرفت، به‌طوری‌که در آخرین ماه فصل بهار عدد شامخ برای این گروه به ۸/ ۴۹ رسید؛ روند نزولی که در تیرماه تکرار شد به‌طوری‌که در اولین ماه تابستان سال‌جاری شامخ گروه صنایع غذایی ۱/ ۴۷ ثبت شد. اما انتظارات تولید در گروه صنایع غذایی در چهار ماه منتهی به تیر سال‌جاری چگونه بوده است؟ بررسی‌ها در گروه صنایع غذایی نشان دهنده آن است که انتظارات تولید در ماه آینده برای این گروه در فروردین ماه ۶/ ۵۷ بوده است، رقمی که در اردیبهشت ماه ۵/ ۵۸ پیش‌بینی شده بوده و فعالان این صنعت برای خرداد ماه نیز انتظار رسیدن به عدد ۲/ ۶۲ را ثبت کرده بودند، اما برای تیرماه در شاخص انتظارات تولید در ماه آینده رقم ۸/ ۵۴ ثبت شده است.
براساس ارزیابی صورت گرفته عدد شامخ مربوط به «مقدار تولید محصولات» در تیرماه برابر با ۲/ ۴۵ بوده که می‌توان گفت این شاخص چند پله پایین‌تر از واحد ۵۰ قرار گرفته است. عدد شاخص «میزان سفارشات جدید» نیز در تیرماه رقم ۹/ ۴۲ بوده که این شاخص نیز زیر مرز ۵۰ و در شرف رکود قرار گرفته است. عدد «سرعت انجام و تحویل سفارش» نیز به‌عنوان سومین شاخص اصلی در این مدت به عدد ۸/ ۵۴ رسیده که با ارزیابی سایر شاخص‌ها می‌توان گفت این بخش توانسته بهترین عدد را در میان سایر بخش‌ها به خود اختصاص دهد. «موجودی مواد اولیه» نیز به‌عنوان شاخص بعدی ارزیابی شده در این مدت توانست عدد ۶/ ۴۷ را به‌دست آورد که با این شرایط می‌توان گفت مشکل کمبود مواد اولیه همچنان برای این بخش چالش برانگیز است و در صورت عدم پیش‌بینی راهکار، می‌تواند در ماه‌های آینده به مشکلی بزرگ برای این بخش بدل شود. اما در شاخص «میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی» نیز این عدد ۵۰ ثبت شده، است.
براساس گزارش منتشر شده اما از میان شاخص‌های فرعی نیز در تیرماه عدد ثبت شده برای «قیمت خرید مواد اولیه» برابر با ۵/ ۶۵ بوده که این امر نشاندهنده بالا بودن هزینه‌های تولید در این گروه است. با توجه به گزارش منتشر شده در «موجودی محصول (انبار)» نیز عدد ۶/ ۵۳ ثبت شده و «میزان صادرات کالا» نیز با اخذ عدد ۲/ ۴۵ پایین‌ترین رقم را در میان شاخص‌های اصلی و فرعی به خود اختصاص داده است که با این شرایط می‌توان گفت روند صادرات صنایع غذایی در شرایط مناسبی قرار ندارد، اما شاخص «قیمت محصولات تولید شده» نیز در تیرماه عدد ۴/ ۵۲ را به‌دست آورده که با توجه به این عدد این نکته نمایان می‌شود که هزینه‌های تولید در بخش‌های مختلف صنایع غذایی بسیار بالا است. براساس گزارش منتشر شده برای گروه صنایع غذایی، «مصرف حامل‌های انرژی» در تیرماه رقم ۴/ ۵۲ و برای «میزان فروش محصولات» عدد ۷/ ۴۱ ثبت شده است. در این میان اما انتظارات تولید در ماه آینده در گروه صنایع غذایی خوش‌بینانه است و رقم ثبت شده برای آن ۸/ ۵۴ است.
عمده مشکلات
از مشکلاتی که مکرر در صنعت غذا مشاهده شده است، مشکل تامین مواد اولیه است که در دو مولفه موجودی مواد اولیه (عدد شامخ ۶/ ۴۷) و قیمت خرید مواد اولیه (عدد شامخ ۵/ ۶۵) نمود پیدا می‌کند. به‌رغم آنکه عدد شامخ مربوط به دو مولفه مذکور حاکی از تغییرات مثبت موجودی مواد اولیه به نسبت ماه پیش (خرداد) و کاهش قیمت خرید مواد اولیه به نسبت ماه پیش (خرداد) دارد، ولی اعداد شامخ این دو مولفه در تیرماه به نسبت خردادماه درحال نزدیک شدن به عدد ۵۰ و وضعیت ثبات هستند. از دیگر نکات قابل توجه، میزان سفارش‌های جدید و میزان فروش محصولات در گزارش شامخ صنایع غذایی است. درحالی‌که این دو شاخص در اردیبهشت ماه به نسبت ماه قبل بهتر ارزیابی شده بودند در ماه‌های خرداد و تیر به نسبت ماه قبل خود بدتر ارزیابی شده‌اند.
ارسال نظر