ظرفیت خالی ابرپیمانکار دریایی

حمل‌‌‌ونقل دریایی و فعالیت‌‌‌های مرتبط با آن تاثیر زیادی بر اقتصاد دارند و به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر بسیاری از صنایع تاثیر می‌‌‌گذارند. در حالی که حمل‌‌‌ونقل دریایی به‌‌‌عنوان محور اصلی تجارت جهانی در نظر گرفته می‌شود، طیف وسیعی از صنایع دیگر نیز به‌‌‌شدت به آن متکی هستند، زیرا باعث رونق این مراکز تولیدی می‌شود.

همان‌طور که به آن اشاره شد، حمل‌‌‌ونقل دریایی و فعالیت‌‌‌های مرتبط با آن شامل کشتی‌‌‌سازی، تعمیرات و فعالیت‌‌‌های بندری، نزدیک به ۴۰‌درصد ارزش‌‌‌افزوده و ۲۴درصد اشتغال در حوزه اقتصاد آبی را شامل می‌شود. این بخش شامل طیف گسترده‌‌‌ای از فعالیت‌‌‌هاست و توأم با فعالیت‌‌‌های بندری و گروه‌‌‌های لجستیکی، تاثیر زیادی بر توسعه بخش‌‌‌های دریایی و تجارت دارد که به نوبه خود باعث رشد اقتصادی و ایجاد شغل می‌شود.

حمل‌ونقل دریایی علاوه بر اثربخشی بر رشد و توسعه اقتصادی، تاثیر زیادی بر توسعه پایدار نیز دارد، زیرا به‌‌‌عنوان یک روش حمل‌‌‌ونقل دوستدار محیط‌‌‌زیست در نظر گرفته می‌شود. اگرچه فعالیت‌‌‌های دریایی به محیط‌‌‌زیست آسیب می‌‌‌رسانند، اما این اثرگذاری در مقایسه با حمل‌‌‌ونقل جاده‌‌‌ای به‌طور قطع کمتر است.

علاوه‌‌‌ برآن در مقیاس جهانی، حمل‌‌‌ونقل دریایی نسبت به حمل‌‌‌ونقل هوایی و زمینی تاثیر قوی‌‌‌تری بر رشد اقتصادی دارد؛ اما این بخش همچنان در کشورهای درحال‌‌‌ توسعه از جمله ایران، تاثیر چندانی بر رشد اقتصادی ندارد و به‌‌‌صورت جدی موردتوجه نبوده است.

مجتمع کشتی‌‌‌سازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) از جمله زیرساخت‌‌‌های دریایی و راهبردی کشور است که در مدت نیم‌‌‌قرن فعالیت مستمر و بی‌‌‌نظیر خود، توانسته خدمات شایانی به بخش حمل‌‌‌ونقل دریایی و تجارت خارجی کشور ارائه کند. زیرساختی که به‌‌‌واسطه طرح‌‌‌های توسعه اجرا شده پس از انقلاب و با جان‌‌‌فشانی مدیران، مهندسان و کارگران ساعی این مجموعه، موجب رکوردشکنی‌‌‌های خیره‌‌‌کننده و تبلور عینی شعار «ما می‌توانیم» شده است.

ساخت سه کشتی اقیانوس‌‌‌پیما، رکوردشکنی در تولید و نصب سکوهای نفتی و گازی در چند فاز راهبردی پارس‌جنوبی و واگذاری پروژه‌‌‌های مهم ملی و حیاتی در حوزه حمل‌‌‌ونقل دریایی و صنایع وابسته به این مجموعه، باعث شده نام صنعت دریایی به ایزوایکو گره بخورد.

با وجود شکل‌‌‌گیری برخی شرکت‌های تعمیراتی و ساخت کشتی در کشور، ایزوایکو با در اختیارداشتن امکانات بی‌‌‌نظیر لجستیکی و زیرساخت‌‌‌های لازم برای تعمیر و ساخت انواع شناورهای کوچک، متوسط و بزرگ‌‌‌مقیاس همواره به‌‌‌عنوان یک پیمانکار مهم صنعت دریایی به شمار می‌‌‌رود و به‌‌‌نوعی یکه‌‌‌تاز این میدان است.

اگرچه با بررسی‌‌‌های صورت‌‌‌گرفته ظرفیت تعمیراتی این مجتمع در غالب فصول سال تکمیل یا در خور توجه است؛ اما تنها بین ۱۰ تا ۲۰‌درصد ظرفیت ساخت کشتی‌‌‌های بزرگ‌‌‌مقیاس و متوسط این مجموعه مورداستفاده قرار می‌گیرد.

اما اواخر سال گذشته خبری خوشحال‌‌‌کننده از سوی مدیرعامل شرکت ملی نفتکش منتشر شد که بر مبنای توافق‌‌‌های اولیه، این شرکت قرارداد ساخت چهار فروند نفتکش با ایزوایکو را به مراحل پایانی خود رسانده است‌ اما تا این لحظه خبری رسمی از انعقاد قرارداد با این مجموعه منتشر نشده است.

به نظر می‌رسد با توجه ‌‌‌به تجربه پیشین شرکت‌های دولتی و دست رد شرکت‌های خارجی به کشورمان و لغو یک‌‌‌طرفه قرارداد ساخت کشتی از سوی آنها و از سوی دیگر با توجه‌‌‌ به ظرفیت‌‌‌های مهم دریایی و زیرساخت‌‌‌های موجود در ایزوایکو که معیشت نزدیک به ۵هزار کارگر بومی هرمزگان به فعالیت و رونق این مجموعه وابسته است، نهایی‌‌‌شدن این قرارداد با ایزوایکو منجر به رونق تولید و اشتغال هم در این مجموعه و هم در سایر صنایع وابسته می‌شود.

امیدواریم که با تثبیت و نهایی‌‌‌شدن این قرارداد از سوی مجموعه‌‌‌های مرتبط دولتی، روح امید در دل یکایک کارگران این مجموعه که به‌‌‌صورت کاملا خودگردان مدیریت و هزینه‌‌‌های آن تامین می‌شود، زنده شود.