سرمایهگذاری ۳۶ میلیارددلاری در کلان پروژههای کشور
میرکاظمی در این نشست با ارائه تحلیلی از شرایط اقتصادی کشور، گفت: ما در برنامههای سال ۱۴۰۱ چند هدفگذاری داشتیم، از جمله ثبات اقتصادی که بتوانیم منابع و مصارف کشور را مدیریت کرده و نیاز به استقراض نداشته باشیم، پایه پولی بالا نرود و باعث ایجاد تورم نشود. رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور افزود: بر این اساس، فشار تقاضا را کنترل کردیم؛ اما در فشار هزینهها عواملی از جمله افزایش حقوق کارگران و افزایش تعرفههایی که طی سالهای گذشته رشد منطقی خود را انجام نداده بودند، باعث ایجاد آثار تورمی در بازار شدند و این فشار هزینهها، برنامهریزیهای انجام شده را تحتتاثیر قرار داد.
معاون رئیسجمهور از عزم دولت در اتمام پروژههای نیمهتمام خبر داد و گفت: در حال حاضر به نرخ سال گذشته بیش از سههزار همت پروژه نیمهتمام در کشور داریم و هر روز هم تحتفشار برای تعریف پروژه جدید هستیم؛ این در حالی است که در بهترین حالت در سال گذشته، حدود ۱۸۰ همت(هزارمیلیارد تومان) پول پرداخت کردهایم که اگر با همین وضعیت جلو برویم، سالها طول خواهد کشید پروژههای نیمهتمام را ساماندهی کنیم. در این شرایط اگر پروژه جدید تعریف کنیم، وضع از این بدتر خواهد شد.
میرکاظمی ادامه داد: بعضا در جاهایی پیشنهاد کردیم بعضی پروژهها به بخش خصوصی و مردم واگذار شوند که متولیان امر اظهار کردند این پروژهها اقتصادی نیستند؛ حال آنکه جای این پرسش باقی است که اگر پروژه اقتصادی نیست، چرا باید دولت بهجای هزینهکردن در حوزههای اشتغال یا ایجاد زیرساختهای تولید، در پروژههایی که اقتصادی نیستند، هزینه کند. او سپس افزود: چیزی که الان در کشور دچار ضعف جدی است، برنامه است؛ منابع زیادی در کشور صرف میشود، اما خروجی قابلقبولی نداریم. مثلا در ۷ سال گذشته، ۲۷۰۰ همت مصارف کشور بوده، اما خروجی مؤثری برای مردم نداشته است. میرکاظمی در ادامه گفت: وقتی شاخصهای کلان اقتصادی در چند سال گذشته را نگاه میکنیم، میبینیم که حتی عقبرفت داشتهایم و اقتصاد کوچکتر شده و نرخ رشد سرمایهگذاری به منفی چهار و شش دهم درصد تنزل پیدا کرده و رشد اقتصادی چهار دهم درصد بوده است.
معاون رئیسجمهور سپس با طرح این پرسش که باید دید با صرف منابع ۲۷۰۰ همتی چه دستاوردی کسب شده و چه نمودی در امور اقتصادی کشور و معیشت مردم داشته است، گفت: سازمانهای مدیریت و برنامهریزی در استانها، باید مراقب انحرافها باشند و نباید فقط خود را درگیر تامین اعتبار کنند. مدیران استانی باید با مدیریت و برنامهریزی بر اساس ظرفیتهای هر استان، باعث رونق کسبوکار شوند و این هنر استانهاست که بتوانند با برنامهریزی و راهبری درست بودجه، منابع را در جایی هزینه کنند که بیشترین اثربخشی را داشته باشند. رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در ادامه افزود: امسال منابع خوبی در نظر گرفته بودیم و سهم صندوق پیشرفت و عدالت ۲۰ درصد در لایحه بودجه در نظر گرفته شده بود و مقام معظم رهبری به دلایلی سهم صندوق را به ۴۰ درصد افزایش دادند. اما مجلس هنگام کمکردن ۲۰درصد منابع، باید ۲۰درصد از مصارف را هم کم میکرد که این کار انجام نشد.
نتیجه اینکه مقداری از اشتغال کم شد و مقداری هم درآمدهایی دیده شد که اتفاق نمیافتد. میرکاظمی سپس گفت: دنبال این هستیم از محل این منابع برای صندوق پیشرفت و عدالت استفاده کنیم. برای اینکه پشتوانهای باشد تا فعالیت اقتصادی در استان شکل بگیرد و همچنین امور عمرانی که بتوانیم جهشی به کارهای عمرانی بدهیم تا در کنار منابعی که داریم از آن هم استفاده کنیم. او افزود: ما گاهی اوقات آنقدر درگیر مسائل حاشیهای میشویم که متن اصلی از دست ما خارج میشود و متاسفانه خیلی جاها این اتفاق افتاده است. بهعنوان مثال در قوانین برنامه توسعه کشور، اگر ملاحظه کنید در صفحات اولیه آن، رشد اقتصادی، بهرهوری، کاهش تورم و ... تعریف و هدفگذاری شده است؛ اما با مراجعه به صفحات بعد ملاحظه خواهیم کرد تقریبا این مفاهیم فراموش شده، در آخر برنامه هم در کمال تعجب ملاحظه خواهیم کرد متاسفانه اصلا رشدی اتفاق نیفتاده است؛ لذا باید از ابتدا برای تکتک اهداف، برنامه داشته باشیم و روی آنها تمرکز کنیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در ادامه گفت: ما فقط مرکز هزینه نیستیم و باید تمرکز بر درآمد هم داشته باشیم. در قانون بودجه ۱۴۰۱ چند صندوق تعریف شده که باید از آن فروش اموال فعال شوند. مثلا در حوزه جهاد کشاورزی، ۳۰ همت برای تنظیم بازار، خرید محصول، حمایت از تولید و... در این صندوق دیده شده، لذا زمانی که عملکرد نداشته باشند، نمیتوان به خزانه فشار آورد چرا شاهد دیرکرد در پرداخت پول گندمکاران هستیم. چون یکی از مهمترین عوامل تاخیر در پرداخت مطالبات، عدم تامین منابع از همین صندوق است وگرنه اگر کل یارانه نان تبصره ۱۴ محقق شود، ۷۰ همت است که در طول ۱۲ ماه حاصل میشود. وی افزود: هنر این است که منابع خلق و کار انجام شود، اما در حال حاضر همه متکی به منابع خزانه هستند.
درحالیکه آنقدر منابع در کشور هست که بتوانیم پروژههای بزرگ را خودمان انجام دهیم. طی یک ماه گذشته در سازمان برنامه و بودجه کشور کارگروهها و کنسرسیومهای مختلف تشکیل شده و برای توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان، ۷میلیارد دلار قرارداد بستیم. همچنین برای احداث دو پروژه پتروپالایشگاه، ۱۹میلیارد دلار تفاهمنامه امضا کردیم و در حال آمادهسازی حدود ۱۰میلیارد دلار دیگر پروژه هستیم. پس لازم است برای خلق منابع از روشهای مختلف، خلاقیت و ابتکار استفاده کرد، وگرنه با منابع فعلی دولتی، امکان حرکت جدید وجود ندارد. او سپس گفت: در زمان کنونی، متوسط عمر پروژهها در کشور ۱۷ سال است که پیشبینی میشود با این روند تامین منابع مالی به ۴۰ سال برسد.