علی امام مدیرعامل متروی تهران معتقد است در این سال ها مترو نتوانسته سهم خود را از جابجایی روزانه شهروندان تهرانی به دست بیاورد که دلیل آن می تواند از مسایل فرهنگی  باشد تا عدم تکمیل زیرساخت های لازم.

او معتقد است تکمیل خط ۶ و ۷ و ورود واگن های جدید مترو در کاهش سفرهای درون شهری تاثیر قابل توجهی خواهد گذاشت.

در این خصوص با وی به گفتگو نشستیم.

*با توجه به وضعیت فعلی زیرساختهای حمل و نقل ریلی در شهر تهران و میزان اعتبارات و حمایتهای موجود، چه دورنمایی از آینده توسعه مترو تهران متصور هستید؟

- حمل و نقل ریلی درون شهری که یکی از شاخص های توسعه حمل و نقل عمومی در کلانشهرها محسوب می شود، هنوز نتوانسته است سهم بایسته خود را در جابجایی روزانه شهروندان تهرانی به دست بیاورد. البته این امر دلایل متعدد و متنوعی دارد که از مسائل فرهنگی گرفته تا عدم تکمیل زیرساخت ها را شامل می شود. با این اوصاف اگر بتوان خطوط ۶ و ۷ را تکمیل کرد و تعداد واگن ها را در خطوط موجود به مرز مورد نظر رساند، قطعا متروی تهران می تواند نقش به در حال حاضر حدود ۱۳ درصد از سفرهای روزانه درون شهری در تهران از طریق خطوط مترو انجام می پذیرد که این آمار می تواند با یک برنامه ریزی میان مدت و حداکثر تا پایان سال ۱۳۹۷ به ۲۰درصد برسدسزایی در کاهش سفرهای درون شهری ایفا کرده و به تبع آن در بهبود وضعیت آلودگی هوای شهر و جلوگیری حداکثری از اتلاف زمان سفر شهروندان موثر واقع شود.

در حال حاضر حدود ۱۳ درصد از سفرهای روزانه درون شهری در تهران از طریق خطوط مترو انجام می پذیرد که این آمار می تواند با یک برنامه ریزی میان مدت و حداکثر تا پایان سال ۱۳۹۷ به ۲۰درصد برسد. البته در شهرهای بزرگ و مترقی دنیا سهم مترو از سفرهای درون شهری به حداقل ۵۰ درصد می رسد که برای رسیدن به آن هدف باید کارهای زیادی صورت پذیرد؛ راه اندازی مترو شهرهای اقماری و خطوط سریع السیر را در این زمره از تمهیدات می توان دانست.

*اگر بخواهید ادوار مختلف مدیریتی متروی تهران را مقایسه کنید، کدام ضعفها را ساختار و کدامیک را برنامه ای می دانید؟

- مترو تهران عمدتاً در ۲۰ سال اخیر همواره درگیر مشکلات مالی و تامین منابع بوده است که این معضل در بازه های زمانی مختلف، کمرنگ و پررنگ شده است. در واقع اهداف نشانه گذاری شده از ابتدا مشخص و دقیق بوده و براساس افق دوردست ترسیم شده است. البته نمی توان کتمان کرد که در طول این سال ها ضعف هایی بعضاً وجود داشته است اما وقتی پای مساله مهمی همچون کمبود اعتبارات تخصیص یافته به میان کشیده می شود، صحبت کردن از مشکلات ساختاری و برنامه ای تحت تاثیر عدم تامین منابع مالی شاید چندان منطقی نباشد. با این حال واقعیت آن است که ساختار کنونی مترو نیازمند ترمیم و به روزرسانی براساس نیازهای حال حاضر است.

*اولویتهای متروی تهران از نگاه شما چیست؟

-اولویت کنونی مترو در مبحث ساخت و سازها، ایمن سازی و تکمیل خط ۷ و نیز تکمیل و توسعه اولویت کنونی مترو در مبحث ساخت و سازها، ایمن سازی و تکمیل خط ۷ و نیز تکمیل و توسعه خط ۶ است. با بهره برداری حداکثری از این ۲ خط و همچنین کاهش سرفاصله قطارها استخط ۶ است. با بهره برداری حداکثری از این ۲ خط و همچنین کاهش سرفاصله قطارها که نیازمند اقدامات مهمی همچون افزایش ناوگان حمل و نقل ریلی و تکمیل پایانه خطوط است، شهروندان سفرهای کم هزینه، کم دردسر و سریع زیرزمینی را به انواع دیگر وسایل حمل و نقل درون شهری ترجیح خواهند داد. البته اگر دولت در توسعه مترو شهرهای اقماری به تعهدات خود عمل کند و از طرفی بتوان حداقل دو خط ۸و۹ دو خط از خطوط اکسپرس پیش بینی شده را راه اندازی کرد، سطح خدمات رسانی به شهروندان ارتقای محسوسی خواهد یافت و دغدغه همیشگی شهروندان برای رفت و آمد در شهر تا حدود زیادی برطرف می شود.

*شاخص های مورد انتظار از دولت در حوزه توسعه مترو را چگونه تعریف می کنید و اصولا حمایتی از جانب دولت صورت گرفته یا می گیرد؟

-دولت خود با مشکلات عدیده ای در زمینه تامین منابع مالی دست به گریبان است اما به هر حال اگر صرفاً مشکلات مربوط به آلودگی هوا و آسیب های جانی و مالی نشات گرفته از آن را در نظر بگیریم و هزینه های مادی و معنوی مترتب بر این قضیه که بار مالی سنگینی روی دوش سازمانها و ارگانهای دولتی می گذارد را محاسبه کنیم، به این نتیجه می رسیم که تخصیص اعتبار از طرق مختلف به امر توسعه حمل و نقل عمومی، سرمایه سوزی ها و اتلاف منابع مالی و انسانی را تا حدود زیادی منتفی می سازد. دولت البته نهایت سعی خود را می کند تا در این زمینه به مدیریت شهری کلانشهرها یاری رساند اما آنها نیز مشکلات خاص خود را دارند. با این اوصاف به دنبال یافتن راهکاری قابل اجرا هستیم تا با یک اجماع اصولی و عملی، بتوان منابع مورد نیاز برای توسعه و بهبود سطح کارایی مترو را با سرعت بیشتری تامین کرد. 

اخیرا هم اقداماتی از سوی وزارت کشور در زمینه تامین واگن صورت گرفته که این مساله نشان از اهتمام دولت برای حل مشکلات مترو در کلانشهرها دارد. از طرفی با تخصیص فاینانس و اوراق مشارکت هم می توان فصل جدیدی در تامین منابع مالی مورد نیاز حمل و نقل ریلی درون شهری باز کرد و این مهم در نوع نگاه جدید دولت و شهرداری به یکدیگر قابل تحقق است. به تعبیر دیگر امید زیادی به پررنگتر شدن نحوه حمایت های دولت از مبحث توسعه حمل و نقل ریلی داریم و فضای موجود نشانگر ایجاد تحول در این زمینه است.

*با توجه به اینکه اعتبارات کنونی جهت انجام پروژه های مترو پاسخگو نیست، راهکارهای شما در این راستا چیست؟

-باید بخشی از اعتبارات و بودجه مصوب کشور در هر سال، همان گونه که با اولویت ویژه به مسایلی از قبیل درمان، سلامت و معیشت مردم اختصاص می یابد، به مقوله گسترش زیرساخت های حمل و نقل عمومی معطوف شود. از سوی دیگر وضعیت کنونی شهرهای بزرگ ما ایجاب می کند سهم بیشتری از عوارض شهری بر توسعه حمل و نقل ریلی متمرکز شود. استفاده از اعتبارات و وام های خارجی و یا حتی به مشارکت طلبیدن سرمایه بخش خصوصی، راهکار دیگری است که باید برای محقق شدن آنها برنامه داشت و فرمول تعریف کرد. در نگاه کلی به نظر می آید وضع برخی قوانین جدید در مجلس شورای اسلامی به منظور هدایت و اختصاص منابع مالی قابل قبول به این امر، الزامی است چرا که راه حل اساسی ساماندهی بسیاری از مسایل شهری در حوزه ترافیک و آلودگی هوا همان راهی است که کلانشهرهای پرجمعیت و پیشرفته جهان انتخاب کرده اند؛ یعنی استفاده مطلوب و صحیح از فضاهای زیر سطحی به منظور تردد شهروندان و بازگرداندن زندگی آرام و سالم به روی سطح زمین. در غیر این صورت هزینه های مادی و انسانی مترتب بر ادامه وضع کنونی، شرایط را روز به روز بغرنج تر کرده و گره فعلی را کورتر خواهد ساخت.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.