تسهیلات اعتباری خارجی میان مدت

احمد امیری حسابرس واژه فاینانس در لغت به معنی «مالیه» یا «تامین مالی» است و از روش‌های متداول تامین مالی خارجی پروژه‌ها تلقی می‌شود. به بیان دیگر، فاینانس به تامین منابع مالی مورد نیاز اجرای پروژه‌ها و خرید تجهیزات طرح‌های تولیدی (سرمایه‌ای) و همچنین خدمات فنی و مهندسی پروژه‌ها با استفاده از تسهیلات اعتباری خارجی میان‌مدت و وفق قراردادهای مالی منعقده با اعتباردهندگان خارجی اطلاق می‌شود.

فاینانس، سازوکاری است که در آن بین کشور سرمایه‌پذیر و کشور سرمایه‌گذار،قراردادی منعقد می‌شود که طرح یا پروژه‌ای را همراه با نیروی انسانی متخصص، انتقال فناوری، ماشین‌آلات و تجهیزات، مواد اولیه و توان ارزی لازم توسط کشور سرمایه‌گذار تامین شود و زمانی که طرح یا پروژه به بهره‌برداری رسید بر اساس میزان سرمایه‌گذاری و بهره متعلق به آن کشور، سرمایه‌پذیر متعهد می‌شود که کل قیمت تمام شده طرح یا پروژه را به‌صورت اقساطی در اختیار کشور سرمایه‌گذار قرار دهد. فاینانس برای وام‌های بلندمدت به کار می‌رود.

برخی مزایای استفاده از روش فاینانس عبارتند از:

- نرخ پایین بهره

ربلندمدت بودن زمان بازپرداخت

- امکان مدیریت توسط طرف داخلی

- انتقال ریسک دریافت وام به اعتبار گیرنده (دولت یا شرکت‌های دولتی و خصوصی خارجی) و انتقال ریسک نوسانات بازار ارز به طرف خارجی.

برخی معایب استفاده از روش فاینانس عبارتند از:

- تاخیر در زمان اجرای پروژه باعث افزایش جرائم بانکی و بهای تمام شده پروژه می‌شود.

- فاینانس فقط جذب سرمایه فیزیکی است و انتقال دانش فنی و فناوری تلقی نمی‌شود.

- فاینانس معمولا باعث افزایش رقابت در صنایع کشور نمی‌گردد.

به دلیل ریسک بالای سرمایه‌گذاری در ایران (از نظر بیگانگان)، هزینه بیمه وام‌های پرداختی به دولت و شرکت‌های ایرانی بالاتر از استانداردهای بین‌المللی است و این فرآیند باعث افزایش بهای تمام شده و نهایتا کاهش سود متعارف بنگاه‌ها می‌شود.

تسهیلات اعتباری خارجی کوتاه‌مدت

استفاده ازخطوط اعتباری کوتاه‌مدت بین بانکی حداکثر یکساله برای گشایش اعتبارات اسنادی بابت واردات کالا را تامین مالی مجدد یا ریفاینانس می‌گویند. کلیه واردکنندگان کالا و خدمات می‌توانند اقدام به گشایش اعتبارات اسنادی با استفاده از خطوط اعتباری بین بانکی کنند. تامین مالی مجدد نوعی گشایش اعتبار اسنادی است که فروشنده یا ذی‌نفع در زمان معامله، طبق شرایط اعتبار وجه اسناد را به‌صورت نقد از بانک کارگزار دریافت می‌کند و خریدار با توجه به قرارداد منعقده با بانک در زمان تعیین شده در قرارداد اقدام به پرداخت وجه اسناد می‌کند. حداکثر مهلت خریدار برای پرداخت وجه اسناد یک سال است.

نسیه

نسیه تضمین شده یا یوزانس معنی فرجه، مدت، بهره پول، مهلت و وعده پرداخت آمده است و در عرف تجارت بین‌الملل به معنای نسیه تضمین شده است ودر اصطلاح سرمایه‌گذاری به معنی توافق بر پرداخت قیمت فناوری و تجهیزات دریافت شده در قبال ارائه برات مدت‌دار است.