نخست‌وزیر بریتانیا رفتنی است؟

شب ملتهب برای بوریس

دنیای‌اقتصاد : آیا بوریس جانسون رفتنی است؟ نخست‌وزیر ژولیده بریتانیا در آستانه رای عدم اعتماد قرار گرفته است. «اندرو اسپارو» در گزارش زنده ۶ ژوئن در گاردین که همواره به‌روزرسانی می‌شد نوشت، پارلمان بریتانیا در حال بحث بر سر رای عدم اعتماد به جانسون است. «سر گراهام بردی» رئیس کمیته ۱۹۲۲، اعلام کرد که جلسه رای‌گیری درباره عدم اعتماد به «بوریس جانسون» نخست‌وزیر انگلیس دوشنبه ۱۶ خرداد از ساعت ۶ الی ۸ عصر (به وقت لندن) برگزار می‌‌شود. او که با خبرنگاران گفت‌وگو می‌کرد، گفت: پس از پایان مراسم جشن ملکه، مساله عدم اعتماد به بوریس جانسون به رای گذاشته خواهد شد. درصورتی‌که ۵۴ نفر از اعضای محافظه‌‌کار مجلس عوام بریتانیا نامه‌هایی را مبنی بر رای عدم اعتماد به جانسون ارائه کنند، روند برگزاری در این رابطه آغاز می‌‌شود. بردی همچنین گفت که شمارش آرا بلافاصله پس از برگزاری این جلسه آغاز می‌‌شود. بوریس جانسون برای ماندن در سمت خود باید دست کم حمایت ۵۰درصد نمایندگان پارلمان به علاوه یک را به‌دست آورد که مجموع آن تعداد ۱۸۰ نفر است.

وی اخیرا نیز در پاسخ به پرسشی درباره تصمیم به استعفا اعلام کرده بود که خشم مردم را درک می‌‌کند؛ اما وظیفه او این است که در مقامش باقی بماند و به مردم خدمت کند. سخنگوی نخست‌وزیر بریتانیا گفته است که او از این فرصت استقبال می‌کند و می‌‌خواهد از آن برای توضیح به نمایندگان پارلمان استفاده کند. دردسرهای نخست‌وزیر انگلیس و کابینه‌اش پس از رسانه‌‌ای شدن رسوایی موسوم به «پارتی گیت» آغاز شد. وی در پی این رسوایی اعلام کرد که عذرخواهی می‌‌کند؛ اما حاضر به استعفا نیست. پارتی گیت مجموعه میهمانی‌‌هایی است که دفتر نخست‌وزیر انگلیس طی سال گذشته و در اوج بحران کرونا، در حالی برگزار کرد که تحت تدابیر شدید قرنطینه، دیدار بیش از دو نفر حتی در فضای باز هم مجاز نبود.

«اوبری الگرتی» و «پیتر واکر» در گزارش ۶ژوئن در گاردین نوشتند: قوانین تصریح می‌کند که حداقل ۱۵درصد از نمایندگان محافظه‌کار باید برای برگزاری رای‌گیری، نامه عدم اعتماد به بردی ارسال کنند. ازآنجاکه محافظه‌‌کاران در حال حاضر ۳۵۹نماینده دارند، این به آن معناست که حداقل ۵۴نماینده باید این کار را انجام دهند. نمایندگان مجلس مجبور به فاش کردن هویت خود نبودند، هرچند برخی پس از فشارهای حوزه انتخابیه خود یا در تلاش برای تشویق دیگران به انجام این کار، علنی شدن هویت خود را انتخاب کردند. نامه‌ها را می‌‌توان شخصا به دفتر بردی برد یا توسط شخص دیگری فرستاد یا ایمیل کرد. در طول این فرآیند، فقط بردی می‌داند که چند نامه ارسال شده است. نیازی نیست بردی با هر یک از نمایندگان محافظه‌کار که نامه‌ای ارسال کرده بودند، تماس بگیرد تا رضایت خود از تصمیمشان قبل از اعلام رای اعتماد را اعلام کنند. همچنین نیازی نیست فهرستی از نام کسانی اعلام شود که نامه‌هایی را به دستیاران جانسون ارسال کرده‌اند.

سرنوشت جانسون چگونه تعیین خواهد شد؟

از طریق رای‌گیری مخفی و ساده نمایندگان که از ساعت ۶ تا ۸عصر دوشنبه برگزار می‌شود. بر اساس قوانین، یک رهبر برای ماندن در سمت خود باید حداقل ۵۰ به اضافه یک رای را از حزب پارلمانی کسب کند. این معادل ۱۸۰رای برای جانسون است. رای‌گیری به‌صورت شخصی انجام می‌شود و نمایندگان مجلس شخصا برگه‌های رای تا شده خود را در صندوقی که برای چنین استفاده‌ای ذخیره می‌شود قرار می‌دهند. احتمالا در اتاق یک کمیته بزرگ در کاخ وست مینستر که معمولا برای جلسات کمیته ۱۹۲۲ استفاده می‌شود، برگزار می‌شود. اگر نماینده‌ای از وست مینستر دور باشد، می‌تواند همکار خود را برای رای دادن از طرف او به‌عنوان نماینده معرفی کند. نمایندگان مجلس از گرفتن هرگونه عکسی در داخل اتاق منع می‌‌شوند تا این رازداری حفظ شود؛ اگرچه لابی‌‌های زیادی صورت می‌‌گیرد و روزنامه‌‌نگاران به‌طور معمول در راهروی بیرون از اتاق گشت‌‌ می‌زنند تا ببینند چه کسی برای رای دادن می‌‌آید.

نتیجه کی و چگونه اعلام می شود؟

در اطلاعیه بردی آمده است که آرا بلافاصله پس از بسته شدن رای‌گیری شمارش می‌شود. به احتمال زیاد، همان‌طور که درباره چالش ترزا می در سال۲۰۱۸ اتفاق افتاد، بردی نمایندگان مجلس و روزنامه‌نگاران را در همان اتاق کمیته جمع و اعلام می‌کند که حزب پارلمانی به نخست‌وزیر اعتماد دارد یا ندارد و تعداد آرا را ارائه می‌دهد.

اگر جانسون ببازد چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر رای عدم اعتماد به جانسون کمتر از ۱۸۰رای باشد، حزب رهبر جدید و در نتیجه نخست‌وزیر جدیدی را انتخاب خواهد کرد. بر اساس قانون اساسی، بریتانیا در هر زمان به یک نخست‌وزیر نیاز دارد؛ به این معنی که انتظار می‌رود جانسون تا زمانی که جانشینی برایش انتخاب شود، در شماره ۱۰ داونینگ استریت باقی بماند. این روند دو ماه طول کشید تا جانسون جایگزین «می» شد. اگرچه این مسابقه می‌‌تواند سرعت گیرد، اما شامل رای اعضای حزب محافظه‌‌کار می‌شود که هم زمانبر است و هم رویدادها را تحت تاثیر قرار می‌‌دهد. اگر جانسون تصمیم بگیرد که پست خود را فورا ترک کند، به یک نخست‌وزیر موقت نیاز است. دومینیک راب، معاون نخست‌وزیر است و محتمل‌ترین فرد به نظر می‌رسد.

و اگر جانسون برنده شود؟

بر اساس قوانین حزب، رهبری که رای اعتماد به‌دست آورد به مدت ۱۲ ماه از چنین چالشی در امان است. با این حال، قوانین را می‌توان به راحتی تغییر داد و این ایمنی به ارمغان نمی‌آورد. «می» رای اعتماد خود را به دست آورد؛ اما بلافاصله پس از آن مجبور به اعلام جدول زمانی برای خروج خود، بر اساس تهدید «تغییر قانون» و «رای جدید» شد. «می» حمایت کمتر از دو سوم نمایندگان خود را به‌دست آورد. رقم قابل بقا برای جانسون به عوامل بسیاری بستگی دارد؛ اما پیروزی ناپلئونی، چشم‌‌انداز او را بسیار نامطمئن می‌‌سازد.