به نوشته دیوید، گزارشگر آکسیوس، جزایر «تیران» و «صنافیر» تنگه تیران را کنترل می‌کنند که یک گذرگاه دریایی استراتژیک به بنادر عقبه در اردن و ایلات در اسرائیل است. مقامات سعودی و مصری می‌گویند که عربستان سعودی کنترل این جزایر را در سال۱۹۵۰ به مصر واگذار کرد. آنها بعدا به‌عنوان بخشی از معاهده صلح اسرائیل و مصر در سال۱۹۷۹ غیرنظامی شدند. کاخ سفید و دفتر نخست‌وزیر اسرائیل از اظهارنظر خودداری کردند. سفارت‌های عربستان سعودی و مصر نیز به درخواست برای اظهارنظر پاسخ ندادند. به گفته منابع، دولت بایدن معتقد است که نهایی کردن یک توافق می‌تواند بین طرفین اعتماد ایجاد کند و گشایشی برای روابط گرم بین اسرائیل و عربستان سعودی ایجاد کند که هنوز با هم روابط دیپلماتیک رسمی ندارند. این مهم‌ترین دستاورد سیاست خارجی ایالات متحده در خاورمیانه از زمان «توافق ابراهیم» است که با میانجی‌گری دولت ترامپ انجام شد و منجر به عادی‌سازی روابط بین اسرائیل، امارات متحده عربی، بحرین و مراکش شد. عربستان سعودی از توافق‌نامه ابراهیم حمایت کرد؛ اما در آن زمان به صراحت اعلام کرد که تا زمانی که پیشرفت جدی در روند صلح اسرائیل و فلسطین صورت نگیرد، روابط با اسرائیل را عادی نمی‌کند. مذاکرات موفقیت‌آمیز همچنین می‌تواند تنش بین دولت بایدن و عربستان سعودی را کاهش دهد. بایدن زمانی متعهد شد که عربستان سعودی را به دولتی «منفور» تبدیل کند. روابط میان دو کشور بر سر تعدادی از مسائل، از جمله سابقه حقوق بشری این پادشاهی و قتل جمال خاشقجی، تیره شده است. سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) اعلام کرد محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، مسوول این قتل است که البته با انکار دولت عربستان مواجه شد. بر اساس معاهده صلح۱۹۷۹ میان اسرائیل و مصر، تیران و صنافیر باید به منطقه غیرنظامی تبدیل شوند و ناظران چند ملیتی به رهبری ایالات متحده حضور داشته باشند. با وجود اعتراضات عمومی در مصر، پارلمان مصر در ژوئن۲۰۱۷ و دادگاه عالی این کشور در مارس۲۰۱۸ توافقی را برای بازگرداندن حاکمیت به عربستان سعودی تصویب کردند. اما این معامله به‌دلیل معاهده صلح ۱۹۷۹ نیاز به جلب موافقت اسرائیل داشت. اسرائیل موافقت اصولی خود را با بازگرداندن این جزایر به عربستان اعلام کرد و تا حدودی هم موافقت خود را با گشت‌زنی نیروهای چندملیتی در جزایر و تضمین حفظ آزادی دریانوردی در تنگه اعلام کرد. اما این ترتیبات هرگز نهایی نشد. چندین مساله حل‌نشده وجود دارد از جمله وضعیت و کار نیروهای چندملیتی. «برت مک گورک» هماهنگ‌کننده کاخ سفید در امور خاورمیانه‌ که تلاش‌های میانجی‌گرانه را بر عهده دارد، می‌گوید: مساله اصلی حضور نیروهای ناظر چند ملیتی است.

منابع می‌گویند عربستان سعودی موافقت کرد که جزایر را غیرنظامی نگه دارد و متعهد به حفظ آزادی کامل دریانوردی برای همه کشتی‌ها باشد؛ اما خواهان این است که حضور ناظران چند ملیتی در جزایر را پایان دهد. به گفته این منابع، مقامات اسرائیلی موافقت کردند که به حضور نیروهای چند ملیتی پایان دهند؛ اما خواستار ترتیبات امنیتی جایگزین شدند که به نتایج مشابهی دست یابد.

دو منبع آمریکایی و دو منبع اسرائیلی گفتند که اسرائیل همچنین از عربستان سعودی می‌‌خواهد که گام‌‌های خاصی را به‌عنوان بخشی از تلاش‌‌های گسترده‌‌تر برای دستیابی به توافق بر سر چندین موضوع بردارد. منابع افزودند: اسرائیل از عربستان سعودی خواست که به خطوط هوایی اسرائیل اجازه دهد تا از حریم هوایی عربستان سعودی بیشتر عبور کنند؛ اقدامی که به‌طور چشمگیری پروازها به سوی هند، تایلند و چین را کوتاه می‌کند. پس از اعلام توافق‌نامه ابراهیم، عربستان سعودی به خطوط هوایی اسرائیل اجازه داد که برای پرواز به امارات و بحرین از بخشی از حریم هوایی شرقی این کشور عبور کنند. اسرائیل همچنین از سعودی‌ها می‌خواهد که اجازه پرواز مستقیم از اسرائیل به عربستان را برای اعراب ساکن سرزمین‌های اشغالی که می‌خواهند به زیارت شهرهای مقدس مکه و مدینه بروند، صادر کند. به نوشته گزارشگر آکسیوس، سی‌ان‌ان در گزارشی اعلام کرد که بایدن قصد دارد به‌عنوان بخشی از سفر آینده خاورمیانه به عربستان سعودی برود. اگر این دیدار انجام شود، اولین دیدار بایدن با بن‌سلمان خواهد بود. چندین منبع عربی تایید کردند که این سفر همچنین شامل نشستی با سران عربستان‌سعودی، امارات‌متحده‌عربی، بحرین، عمان، قطر، کویت، مصر، اردن و عراق خواهد بود.

اخبار مرتبط