آمریکا از پرده اول معامله بزرگ قرن رونمایی کرد
ماموریت غیرممکن ترامپ
این ایده مبتنی بر ارائه تعهدات مالی از سوی کشورهای ثروتمند حاشیه خلیجفارس، در کنار کمککنندگان مالی در اروپا و آسیاست تا فلسطینیها و متحدانش را به یک توافق سیاسی بهمنظور حل چند دههای درگیری در خاورمیانه تحریک و مجاب کند. در این زمینه کاخ سفید میگوید که صحبت از دهها میلیارد دلار است اما از ارائه رقم دقیق خودداری کرد ولی دیپلماتها و قانونگذاران صحبت از رقم ۶۸ میلیارد دلاری میکنند که قرار است به فلسطین، مصر، اردن و لبنان تعلق گیرد.
کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد: این کارگاه اقتصادی یک فرصت اساسی برای دور هم جمع شدن تشکیل دولت و جامعه مدنی بوده و رهبران تجاری هم قرار است ایدههای خود را به اشتراک بگذارند، در باب راهبردها بحث کنند و در نهایت از سرمایهگذاریهای بالقوه اقتصادی و سایر اقداماتی که منجر به صلح میشود، محافظت بهعمل آید. این درحالی است که جامعه بینالملل پیشتر نیز کنفرانسهایی به منظور ارائه منافع اقتصادی برای فلسطینیها برگزار کرده بود، بدون آنکه به صلح منجر شود و سیاستمداران کهنهکاری که سابقا در مذاکرات صلح حضور داشتند، نسبت به اینکه طرح ترامپ به ثمر برسد شک دارند و آن را نیز در کنار طرحهایی قرار میدهند که تاکنون نتیجه نگرفته است.
هر دو طرف اسرائیلی و فسلطینی در چند سال اخیر بیشتر از هم فاصله گرفتهاند تا نزدیک یکدیگر شوند. فلسطینیها هم پس از چند اقدام منفعتآمیز به سود اسرائیلیها حاضر نشدهاند تحت شرایط مدنظر رئیسجمهوری آمریکا با وی صحبت کنند و به نظر میرسد که آنها در کارگاه اقتصادی بحرین نیز حضور پیدا نخواهند کرد.
آرون دیوید میلر، مذاکرهکننده سابق گفتوگوهای صلح که زیر نظر روسایجمهور دموکرات و جمهوریخواه هم کار کرده است میگوید که طرح ترامپ لازم اما کافی نیست. او میگوید: «اگر میشد که صلح خاورمیانه را خرید، آمریکا از مدتها پیش این کار را کرده بود.»
در واقع، ترامپ و کوشنر تصمیم گرفتهاند تا طرح صلح خود را در پردههای مختلف به نمایش بگذارند و پرده اول آن با تم اقتصادی آغاز میشود. این پرده قصد دارد نشان دهد که منافع مالی رسیدن به توافق صلح چیست و فلسطینیها از چه اعتباراتی میتوانند استفاده کنند. پس از آن دولت قرار است که روی عناصر سیاسی تمرکز کند که هنوز آن را منتشر نکردهاند. این طرح توسط کوشنر و جیسون گرینبلات، نماینده ویژه رئیسجمهوری در امور گفتوگوهای صلح برنامهریزی شده است.
براساس بسیاری از نشانهها، این طرح شامل ایجاد یک کشور فلسطینی نمیشود، و این در تقابل با طرحهای پیشبینی است که از سوی روسای جمهور هر دو حزب دنبال میشده است. اما پدرزن و داماد که پیشتر در بنگاه معاملاتی، دست به ریسکهای مشابه زدهاند، امیدوارند که از پول سایر افراد برای رسیدن به هدف خود استفاده کنند. در این شرایط آنها خواستار این هستند که بخش عمدهای از وجوه مدنظرشان از جیب سایر ملل خرج شود، نه ایالاتمتحده. این درحالی است که ترامپ در دو سال گذشته خلاف این طرح حرکت کرده است. آنها ابتدا کمکهای ایالاتمتحده به فلسطینیها را در کرانه باختری و غزه قطع کردند، چراکه ترامپ در پاسخ به این سوال که چرا آمریکا کمکهای خود را قطع کرده است گفت که از آمریکاییها به آن اندازه که باید قدردانی نشد.
مقامات دولتی گفتهاند که این به آن معنا که ایالاتمتحده مایل به سرمایهگذاری در فلسطین نیست، نخواهد بود. اما این امر (ارائه کمکهای مالی به فلسطینیها) پس از تغییرات سیاسی در مسیر رسیدن به صلح با اسرائیل صورت خواهد گرفت. این در شرایطی است که در بیانیه روز یکشنبه کاخ سفید درخصوص این کنفرانس اقتصادی مشخصا چالشهایی وجود داشته است. در این شرایط مقامات دولتی نگفتهاند که چه کسانی در این کنفرانس حضور خواهند داشت و حتی نگفتهاند که آیا مقامات فلسطینی که حاکمیت کرانه باختری با آنها بوده یا حتی مقامات رژیم اسرائیل، در این کنفرانس حضور پیدا خواهند کرد یا نه.
افزون بر این، بحرین، بهعنوان میزبان که در نزدیکی قطر قرار دارد و از قضا دوحه نیز یکی از کشورهای مدنظر ترامپ برای تامین مالی طرح خود است، رابطه خوبی با یکدیگر ندارند. بحرین به همراه عربستان سعودی، اماراتمتحدهعربی و مصر رابطه دیپلماتیک خود را با دوحه قطع کردهاند و این کشور کوچک را مورد تحریم قرار دادهاند و با این تفاسیر مشخص نیست که آیا در این شرایط مشارکت اقتصادی به منظور تامین وجوه طرح صلح صورت خواهد گرفت یا نه.
ترامپ نیز خود در این جلسه حضور نخواهد داشت و بهجای آن به ژاپن خواهد رفت تا در اجلاس گروه ۲۰ شرکت کند. استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا قرار است بهعنوان نماینده آمریکا در این کارگاه اقتصادی حضور پیدا کند و گفته میشود که سایر کشورها نیز وزیران اقتصادی و مالی خود را به بحرین خواهند فرستاد و وزیران خارجه این کشورها در این جلسه حاضر نخواهند شد تا تاکید بیشتری روی مسائل مالی شود. منوچین که خود یک یهودی است، درباره بیانیه کاخ سفید گفت: «من مشتاق بحثهای این چشمانداز هستم، چراکه برای فلسطینیها فرصتی فراهم میکند تا به قابلیتهای خود پی ببرند.»
اما منتقدان میگویند که این چند پردهای بودن طرح صلح مورد نظر ترامپ مشکوک است. «تامارا کافمن ویتس»، از مرکز سیاستهای خاورمیانه در موسسه بروکینگز به نیویورکتایمز گفت که این مثل فروش آسمانخراشی است که هنوز نقشه معماری آن وجود ندارد. این کارشناس بر این باور است که خطر ارائه دیدگاه اقتصادی بدون در نظر گرفتن دیدگاه سیاسی موجب خسته شدن فلسطینیها و بازیگران منطقهای میشود. او میگوید: «فضا در این شرایط تند میشود و دیگر ارائه طرح سیاسی نیز جوابگو نخواهد بود.» افزون بر این، دو طرف (فلسطینی و اسرائیلی) مایل به گفتوگو با یکدیگر نیستند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اسرائیل اخیرا و پیش از برگزاری انتخابات به سمت راستها گرایش پیدا کرده است که خواهان تاسیس کشور مستقلی بهنام فلسطین نیستند. از سوی دیگر محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز گفته که حاضر نیست درخصوص طرحی عقیم با ترامپ همکاری کند و رئیسجمهوری آمریکا به سمت اسرائیل غش کرده است. فلسطینیها معتقدند قطع کمکهای مالی و انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس در راستای متمایل شدن آمریکاییها به سمت اسرائیل تلقی شده است.
اولین بار نیست که کوشنر سعی کرده است که میلیاردها دلار را برای تحولات خاورمیانه بپردازد. سال گذشته وی به همراه گرینبلات، وزیران خارجه و سازمانهای مربوطه را در یک کنفرانس دور هم جمع کرد تا بحث بازسازی غزه را پیش ببرند، چراکه مدعی بودند پیشبرد طرح صلح بدون تسهیل کمکهای انسانی سخت خواهد بود. اما درگیریهای اخیر در غزه موجب شد تا کوشنر از طرح خود عقبنشینی کند.
ارسال نظر