غایب بزرگ نشست مسکو

«اندرو هیگینز» و «مجیب مشعل»، گزارشگران نیویورک تایمز در گزارش ۴ فوریه در این رابطه نوشتند که این مذاکرات در «هتل پرزیدنت» مسکو برگزار شد که متعلق به کرملین است. این مذاکرات نگرشی ارائه داد دال بر اینکه نگاه طالبان به پایان جنگ ۱۸ ساله در افغانستان چگونه است. در اتاقی که لوسترهای بزرگ از آن آویزان بود بیش از ۵۰ هیات حضور داشتند؛ برخی از آنها عبا و ردای بلند بر تن و ریش بلند بر صورت داشتند، برخی کت و شلوار و کراوات به سبک غربی بر تن داشتند و تقریبا همگی میانسال و کهنسال و از رقبای خشن یکدیگر بودند. آنها دور یک میز کنفرانس بزرگ و دایره‌ای روبه‌روی هم نشسته بودند.

نشست مسکو از زمان کنفرانس بن ۲۰۰۱ از نظر گردهم آمدن گروه‌های مختلف سیاسی و نظامی داخلی افغانستان بی‌سابقه است. ده‌ها سیاستمدار افغان از جناح‌های مختلف برای اولین بار با نمایندگان طالبان رودررو شده و در پایتخت روسیه درحالی به مذاکره پرداختند که دولت به رهبری اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان، آن را خلاف منافع این کشور خوانده و گفته کمکی به صلح نمی‌کند. این نشست همزمان است با جدی‌ترین گفت‌وگوها میان آمریکا و طالبان که در این گفت‌وگوها هم نمایندگان دولت افغانستان شرکت ندارند. شرکت این سیاستمداران در مسکو و گفت‌وگویشان با گروهی‌که عملا مشغول جنگ با نیروهای دولت افغانستان است به مشروعیت دولت این کشور ضربه می‌زند و موقعیت گروه طالبان را بیشتر تقویت می‌کند.  «هیگینز- مشعل» بر این باورند درحالی‌که سیاستمداران افغانی – که بخشی از آنها از سوی حامد کرزی، رئیس‌جمهور سابق افغانستان رهبری می‌شوند- از حمایت از «دستاوردهای سخت» دو دهه گذشته سخن می‌گفتند اما طالبان خواستار قانون اساسی جدیدی است که به‌دنبال بنا نهادن سیستم جدیدی است که با هزینه بسیار ساخته خواهد شد. وجه بارز نشست مسکو این است که احزاب سیاسی و سیاستمداران مخالف دولت افغانستان برای مذاکره با نمایندگان گروه طالبان درآن حضور یافته‌اند. در این نشست دولت افغانستان و نمایندگانش غایبان بزرگ بودند. وجه دیگر اهمیت این نشست «بی‌اعتباری قانون اساسی فعلی» از نگاه طالبان بود. شیرمحمد عباس استانکزی، رئیس هیات طالبان در نشست مسکو، اعلام کرد که قانون‌اساسی کنونی افغانستان اعتبار ندارد، زیرا از جانب «کشورهای غربی بر مردم افغانستان تحمیل شده» و باید قانون‌اساسی جدید با «معیارهای اسلامی و ارزش‌های افغانی» پس از خروج کامل نیروهای خارجی ازاین کشور تدوین شود. استانکزی، رئیس هیات طالبان که چهره‌ای دموکرات به خود گرفته بود، تاکید کرد که گروه طالبان پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان «خواهان انحصار قدرت دراین کشور نیستند» و به همین دلیل «با گروه‌های سیاسی افغانستان گفت‌وگو می‌کنند.»

دراین نشست حامد کرزی، رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان با ده‌ها نفر از حامیانش، یونس قانونی، محمد محقق، عطا محمد نور، محمد اسماعیل، نمایندگان حزب اسلامی حکمتیار و شماری دیگر از چهره‌های سیاسی و اجتماعی شرکت دارند. افزون بر این، چهره‌هایی چون وکیل احمد متوکل، وزیر خارجه پیشین طالبان و عبدالسلام ضعیف از اعضای مهم پیشین طالبان که حالا در کابل زندگی می‌کنند هم به این نشست رفته‌اند. به نوشته گزارشگران نیویورک‌تایمز، نشست مسکو «مهم‌ترین تماس» در نوع خود میان سیاستمداران ارشد افغانی و طالبان از زمان سرنگونی این گروه در سال ۲۰۰۱ بوده است.

دولت اشرف غنی اگرچه مورد حمایت آمریکاست اما نشست روسیه و مذاکرات آمریکا با طالبان را به منزله تضعیف اقتدار خود و دولت افغانستان می‌داند. غنی روز سه‌شنبه (۱۶ بهمن) به شبکه افغانی «طلوع نیوز» گفت: «آنها بر سر چه چیزی و با چه کسی می‌خواهند به توافق برسند؟ قدرت اجرایی‌شان کجاست؟ آنها می‌توانند صدها مورد از این نشست‌ها را برگزار کنند اما تا زمانی که دولت افغانستان، پارلمان افغانستان، نهادهای قانونی افغانستان آن را تصویب و تایید نکنند، تنها توافقی روی کاغذ باقی خواهند ماند.»

اخبار مرتبط