۱۶۵ میلیارد دلار ارز از ریاض خارج شده است
تشدید خروج سرمایه از عربستان
شاهزاده جوان سعودی برای کشور خود آرزوهایی دارد. کشوری با اقتصادی متنوع، صنعت توریسم و سرگرمی و مجموعه‌ای از غول‌های تکنولوژی که بزرگ‌ترین نام‌ها در جهان هستند. اکنون تمام این چشم‌انداز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. شرکت‌های خارجی پس از قتل خاشقجی برای انجام تجارت با عربستان بی‌میل هستند و سرمایه‌ها به تدریج درحال خروج از این کشور هستند. «زهرا الخلیصی»، گزارشگر سیانان در ۲۱ نوامبر در این رابطه نوشت: « اکنون اقتصاد عربستان در معرض خطر قرار گرفته است». «گابریس ایرادیان»، اقتصاددان ارشد در امور خاورمیانه و شمال آفریقای موسسه بین‌المللی امور مالی می‌گوید: «احساس سرمایه‌گذاران خارجی بدتر شده است. برخی نام‌های بزرگ ممکن است به همکاری تجاری با عربستان روی آورند اما برای دستیابی به هدف تنوع بخشیدن به اقتصاد و جدا کردن آن از نفت کافی نیست».
گزارشگر سیانان همچنین نوشت: «ترامپ روز پنج‌شنبه این پیام را مخابره کرد که اقدام قاطعی علیه سعودی یا بن‌سلمان به‌خاطر قتل خاشقجی اتخاذ نخواهد کرد زیرا قیمت نفت و فروش تسلیحات برای آمریکا مهم‌تر است». با این حال، کنگره همچنان مایل است تا «فشارهای مضاعفی» بر عربستان وارد آورد. «قانون ماگنیتسکی» این اجازه را می‌دهد که عربستان را به دلایل حقوق بشری تحریم کنند. این گزارشگر می‌افزاید بازار سهام عربستان اوایل سال‌جاری در زمره داغ‌ترین بازارها بود زیرا سرمایه فراوانی وارد آن می‌شد.
در ماه جولای، شاخص سهام «تداول» از آغاز سال ۲۰۱۸ فقط ۱۷ درصد رشد کرد. این شاخص اما به شدت افت کرده و‌اکنون به ۴ درصد رسیده است. پس از گزارش سیا در مورد خاشقجی این رقم به ۲ درصد کاهش یافت. براساس گزارش‌های نهادهای مالی حدود ۱۶۵ میلیارد دلار سرمایه خارجی از عربستان خارج شده است. براساس گزارش سازمان ملل در اوایل سال‌جاری، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در عربستان سعودی در سال ۲۰۱۷ به ۴/ ۱ میلیارد دلار کاهش یافت که کمترین میزان در ۱۴ سال اخیر بود. این روند با قتل خاشقجی شدت بیشتری هم یافته است. «جی.پی مورگان» تخمین می‌زند که سال‌جاری آنها هم ۹۰ میلیارد دلار ارز را از این پادشاهی بیرون کشند، درحالی‌که سال ۲۰۱۷ هم ۸۰ میلیارد دلار ارز خارج شده بود. مرگ خاشقجی بر شدت بحران مالی و سرمایه‌گذاری عربستان افزوده است.
در همین حال، ولیعهد عربستان برای تقویت پایگاه منطقه‌ای خود تور منطقه‌ای خویش را آغاز کرده است. او که روز پنج‌شنبه اول آذرماه وارد امارات شده بود، دیروز یکشنبه وارد بحرین شد و قرار است روز دوشنبه (امروز) هم به مصر برود. سفرهای خارجی بن‌سلمان در زمانی صورت می‌گیرد که عربستان با بحران گسترده بین‌المللی به‌خاطر قتل خاشقجی مواجه است. سفرهای خارجی او (در کنار بحران خروج سرمایه از عربستان) موجب یک بحران داخلی نیز شده و آن ترس از وقوع کودتای احتمالی در این کشور است. به همین دلیل گفته شده تحرکات امنیتی در اطراف دفتر سلطنتی بعد از ترک کشور از سوی محمد بن‌سلمان به مقصد کشورهای عربی شدت گرفته است.از جمله این تحرکات استقرار ۲۰خودروی جیپ نظامی مجهز به توپ ۵۰میلیمتری، دوربین‌های دید در شب و اشعه مادون قرمز در اطراف کاخ و قصرالعوجا است. بن‌سلمان دستور اتخاذ تدابیر امنیتی استثنایی را داده و به نیروهای گارد سلطنتی در الشرقیه و الغربیه تا ریاض دستور داده تا مانع وقوع کودتا شوند. ظاهرا احتمال کودتا از سوی شاهزاده احمد بن عبدالعزیز بیشتر از سایر شاهزادگان است. به نوشته الخلیصی، گزارشگر سیانان، ماه گذشته نیز بسیاری از شرکت‌ها از کنفرانس «داووس صحرا» کناره گرفتند.
دارا خسروشاهی، مدیر اجرایی اوبر نیز اعلام کرد که شرکت او ۵/ ۳ میلیارد دلار را از عربستان بیرون کشیده است. این خروج سرمایه ممکن است بن‌سلمان را در اجرای «چشم‌انداز ۲۰۳۰»اش با بحران مواجه سازد. او قصد دارد تا «اعتیاد» کشورش به نفت را از میان ببرد. به نوشته الخلیصی، محمد تلاش کرده تا لااقل ۳۰ سینما در عربستان تا ۵سال آینده افتتاح کند. شرکت « Six Flags» هم طرح‌هایی برای بازگشایی «theme park» تا سال ۲۰۲۲ دارد. با این حال، روایت‌های متناقض عربستان در مورد مرگ خاشقجی نه‌تنها به اعتبار این کشور لطمه زده بلکه علامت سوال بزرگی هم بر سر برنامه‌های ولیعهد قرار داده است.
ارسال نظر