ولادیمیر قبل از روز رای‌گیری پیروز انتخابات شده بود
پوتین تا ۲۰۲۴
دیروز یکشنبه (۲۷ اسفندماه) مردم روسیه پای صندوق‌های رای رفتند تا ساکن جدید کرملین را برگزینند. انتخابات ریاست‌جمهوری روسیه، با رای‌گیری در منطقه خاور دور آن کشور آغاز شد. مراکز رای‌گیری در مناطق خاور دور روسیه در ساعت ۲۰:۰۰ به وقت گرینویچ (حدود ۸ صبح به وقت محلی) باز شدند و اندکی بعد هم مراکز رای‌گیری در مسکو، پایتخت، باز شد. از آنجاکه مرزهای منطقه «خاور دور روسیه» به کره شمالی و چین می‌رسد، شهروندان این مناطق ساعت‌ها پیش از شهروندان غرب روسیه پای صندوق‌های رای رفتند. واپسین منطقه‌ای که شهروندان آن رای خود را به صندوق انداختند، کالنینگراد بود که در میان لهستان و لیتوانی قرار دارد. برخی ناظران بر این باورند که پیروز انتخابات ولادیمیر پوتین است. در این‌صورت او برای چهارمین بار، یک دوره شـش ساله ریاست را آغاز خواهد کرد. در پی این انتخابات، تمهیدات امنیتی در سراسر کشور افزایش یافت. رای‌دهندگان در حدود ۹۷ هزار مرکز اخذ رای در سراسر روسیه به اضافه ۴۰۱ مرکز اخذ رای در خارج از کشور رای خود را به صندوق انداختند. دفتر مطبوعاتی پلیس مسکو اعلام کرد بیش از ۱۷ هزار نیروی پلیس، گارد ملی، شرکت‌های امنیتی ویژه و داوطلبان برای تامین امنیت روند انتخابات تلاش کردند. طبق این بیانیه، به منظور تضمین اجرای قانون و امنیت انتخابات پلیس با مقامات اجرایی و سازمان‌های امنیتی دیگر تدابیر عملی و برنامه‌ریزی شده را لحاظ کرده است. تمامی مراکز اخذ رای و اطراف این مراکز توسط بازرسان پلیس با استفاده از تجهیزات امنیتی و سگ‌های پلیس کنترل و بررسی شده است.
چرا باز هم پوتین؟
پوتین به‌عنوان نامزد مستقل در انتخابات شرکت کرد. به گزارش بی‌بی‌سی، او هفت رقیب داشت: «پاول گرودینین» از حزب کمونیست؛ «ولادیمیر ژیرینووسکی» از حزب لیبرال دموکرات؛ «کسنیا سوبچاک» از ابتکار مدنی؛ «گریگوری یاولینسکی» از حزب یابلوکو که منتقد سرسخت سیاست‌های پوتین است؛ «بوریس تیتف» از حزب رشد، «سرگی بابورین» از اتحادیه مردمی سراسری روسیه و «ماکسیم سورایکین» از حزب «کمونیست‌های روسیه» در این انتخابات شرکت کردند. الکسی ناوالنی، مهم‌ترین رهبر مخالفان دولت، از حضور در انتخابات منع شده بود. اما چرا باز هم پوتین؟ این سوالی است که بسیاری از محافل خبری، آکادمیک و حتی توده‌های مردم می‌پرسند. در ذهنیت روسی این باور هست که «روسیه باید بزرگ باشد، چون پهناورترین کشور روی زمین است.»
گزارشگر بی‌بی‌سی در مسکو با تشریح فضای انتخاباتی مسکو نقبی به تاریخ زده و می‌نویسد: «یک شبه راه هزارساله رفتن» تعبیری است که برخی در مورد ولادیمیر پوتین به کار برده‌اند. در روسیه هم نگاه مثبت به پوتین وجود دارد و هم نگاه منفی اما طرفداران نگاه مثبت ظاهرا بیشترند. در پس ذهن روس‌ها، بازگرداندن عظمت به این سرزمین پهناور با نام پوتین گره خورده است گویی بازگرداندن این شکوه و عظمت فقط از عهده پوتین برمی‌آید. برخی او را برای دست یافتن به عظمت دوباره روسیه مستعد می‌دانند. با این حال، شمار کسانی که این باور را دارند، رو به کاهش است.
در هر حال، در سال سرنوشت‌ساز ۱۹۹۱ این جاسوس سابق کا‌گ‌‌ب خدمات امنیتی را رها و دل به دریای سیاست زد. وقتی به خیل هواداران بوریس یلتسین، رئیس‌جمهوری وقت پیوست و با شتابی خیره‌کننده از نردبان قدرت بالا رفت تصور بر این بود که نخست‌وزیری، بالاترین سمتی است که این شخصیت سابقا گمنام به آن دست یافته است. اما در واپسین روز سال ۱۹۹۹ بوریس یلتسین جهانیان را در شوک فرو برد: آنگاه که اعلام کرد در اجرای وظایفش چندان موفق نبوده و قصد کناره‌گیری دارد و عنان امور را به پوتین سپرد. این‌گونه سال ۲۰۰۰ میلادی در روسیه با ریاست‌جمهوری ولادیمیر پوتین آغاز شد و اکنون، ۱۸ سال بعد هم نامزد اصلی انتخابات، خود اوست. اگرچه محبوبیت پوتین در میان مردم همچنان محسوس است، هرچند اکنون صدای یأس هم به گوش می‌رسد. دمیتری آرشکین، کارشناس سیاسی روسیه در مسکو که سال‌ها به‌عنوان تحلیلگر با کمیسیون مرکزی انتخابات روسیه همکاری کرده، می‌گوید با وجود نشانه‌های تازه از بروز نوعی رخوت در برابر سیاست‌های پوتین در روسیه، حتی سرسخت‌ترین منتقدان او می‌پذیرند که در صورت برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه باز هم ولادیمیر پوتین برنده خواهد بود. او معتقد است بیش از ۷۰ درصد به پوتین رای خواهند داد و میزان مشارکت هم حدود ۶۰ درصد خواهد بود. با این حال، این کارشناس می‌افزاید نمی‌توان از تقلب به سادگی گذشت.
به این ترتیب، بدون تقلب، پوتین حدود ۵۳ درصد رای خواهد آورد. اما آیا پوتین به راستی در میان تمام روس‌ها محبوبیت دارد؟ برخی معتقدند «بسیاری» - و نه همه – از روس‌ها پوتین را چهره محبوب خود می‌دانند و در مقابل، هستند کسانی که می‌گویند مردم روسیه چاره‌ای جز داشتن اقبال به پوتین ندارند. دمیتری گودکف، نماینده پیشین پارلمان روسیه می‌گوید: «وقتی که در تلویزیون مردم فقط پوتین را می‌بینند و مابقی، همه جاسوس آمریکا هستند، به‌ناچار پوتین می‌شود محبوب‌ترین. ولی این محبوبیت، قلابی است. بیشتر شبیه محبوبیت نیکولای چائوشسکو در رومانی سوسیالیستی است. یک هفته قبل از اعدامش، میزان محبوبیت چائوشسکو ۹۶ درصد بود. به همین خاطر نباید به این، به اصطلاح، نظرسنجی‌ها اعتماد کرد.»
ساعت‌های کرملین هم به شماره افتاده‌اند تا شاهد حضور ساکن بعدی کرملین باشند. با این حال، در سطح شهر محسوس نیست که انتخابات این همه نامزد داشته باشد. حتی پوسترهای تبلیغاتی‌ای که مردم را به صندوق‌های رای فرا می‌خواند، همان طرح و نما و رنگ‌هایی را دارد که تبلیغات انتخاباتی ولادیمیر پوتین. گویی تمام نامزدها حضوری نمادین دارند و در عوض، این پوتین است که می‌تازد و عکس‌هایش در همه جا به چشم می‌خورد. برخی گزارش‌ها می‌نویسند انتخابات، بیشتر به یک همه‌پرسی برای تایید دگرباره مشروعیت حکومت ولادیمیر پوتین می‌ماند. یکی از ساکنان مسکو می‌گوید: «به باور من، این انتخابات نیست، بلکه خودانتصابی رئیس‌جمهور فعلی فدراسیون روسیه است.»
انتخابات در زیر سایه تحریم غرب
انتخابات روسیه درحالی آغاز شد که روابط روسیه و بریتانیا، پس از جریان مسموم شدن یک جاسوس سابق روس و دخترش در سالزبری و اتهام‌های لندن به مسکو در پیوند با این موضوع، با تنش و بحران روبه‌رو شده‌است. همزمان دولت آمریکا روز ۲۴ اسفند تحریم‌های تازه‌ای را علیه پنج نهاد و ۱۹ شخص حقیقی روس، در پیوند با اتهامات مربوط به دخالت مسکو در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، وضع کرد. اگرچه نیویورک‌تایمز نوشته بود که غرب از آنجا که پوتین به پیروزی خود در انتخابات مطمئن است، بنابراین برای تاثیرگذاری احتمالی بر نتیجه انتخابات در این کشور مساله اسکریپال را مطرح کرده تا افکار عمومی غرب و روسیه را در هراس از پیروزی پوتین قرار دهد و در نهایت بر انتخابات این کشور تاثیر بگذارند (اخراج دیپلمات‌های بریتانیایی از روسیه، روزنامه «دنیای اقتصاد» مورخ ۲۷/ ۱۲/ ۱۳۹۶). اما گزارش‌ها و تحلیل‌ها حاکی است این تنش‌ها با غرب، بر محبوبیت پوتین در داخل روسیه، تاثیری نگذاشته است. به گزارش رویترز، نظرسنجی انجام‌شده از سوی موسسه «گالوپ» در اواخر سال ۲۰۱۷ نشان می‌دهد که ۸۰ درصد شهروندان روس، از رهبری روسیه توسط پوتین رضایت دارند؛ اما از سوی دیگر تنها ۴۰ درصد از مردم، روند انتخابات در روسیه را قابل اعتماد می‌دانند. رسانه‌های روس به نقل از یک مقام کاخ کرملین که نامش فاش نشده می‌گویند دولت روسیه انتظار دارند ۷۰ درصد مردم در انتخابات شرکت کرده و پوتین با ۷۰ درصد آرا پیروز شود.
نظارت بین‌المللی بر انتخابات روسیه
خبرگزاری اسپوتنیک نیز می‌نویسد بیش از ۱۵۰۰ ناظر خارجی روند برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در این کشور را رصد می‌کنند. کنستانتین کوساچف، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس علیای روسیه اظهار کرد: «بیش از هزار و ۵۰۰ ناظر خارجی در انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور فعالیت داشتند که این رقم در تاریخ برگزاری انتخابات در روسیه یک رکورد محسوب می‌شود.» این مقام روسی ادامه داد: «در انتخابات ریاست‌جمهوری قبلی حدود یک هزار ناظر خارجی بر روند برگزاری نظارت می‌کردند.» به گفته رئیس کمیته روابط خارجی مجلس علیای روسیه، این رقم بالا نشان‌دهنده علاقه‌مندی بین‌المللی نسبت به انتخابات پیش‌رو و در عین حال وجود فضای باز در روسیه است. این قانون‌گذار روسی همچنین خاطرنشان کرد که به ۴۱ پارلمان، ۶ سازمان بین‌المللی و بیش از ۵۰۰ چهره برجسته برای نظارت بر انتخابات دعوتنامه ارسال شده است.
رویترز نیز در ادامه گزارش خود می‌نویسد: احتمال می‌رود که پاول گرودینین نامزد میلیونر حزب کمونیست با ٧ تا ٨ درصد آرا، رتبه دوم را کسب کند. ولادیمیر ژیرینووسکی هم که کاندیدای ناسیونالیست‌های تندرو محسوب می‌شود احتمالا با ۵ یا ۶ درصد نفر سوم خواهد بود و بالاخره خانم کسنیا سوبچاک، خبرنگار و ستاره تلویزیون روسیه که نامزد «لیبرال» معرفی می‌شود باید حدود ١ تا ٢ درصد آرا را به‌دست آورد. چهار کاندیدای دیگر هم در این انتخابات حضور دارند که رای‌شان تقریبا به‌حساب نمی‌آید. به این ترتیب به نظر می‌رسد که پوتین با حدود ٧٠درصد آرا، چهارمین دوره ریاست‌جمهوری خود را در ۶۵ سالگی آغاز کند و حداقل تا سال ٢٠٢۴ در قدرت بماند.
انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۸ در حدود ۹۷ هزار حوزه (بیش از ۴۰۰ حوزه در ۱۴۱ کشور خارجی هستند) و با حضور ناظران داخلی بسیار اعم از نماینده‌ای از هر کاندیدا در هر حوزه برگزار شد. طبق قوانین ناظران خارجی نیز می‌توانند بر جریان برگزاری انتخابات نظارت داشته باشند و آنها پس از دعوت به این کشور و ثبت در کمیسیون مرکزی انتخابات در حوزه‌های رای‌گیری حاضر شده و پس از پایان رای‌گیری نیز با حضور در جمع خبرنگاران دیدگاه‌ها و ارزیابی‌های خود را از نحوه برگزاری انتخابات از جمله امکان وقوع تخلفات انتخاباتی بیان و تشریح می‌کنند.
ارسال نظر