داستان از این قرار است که شرکت تحقیقات موتور ایران خودرو (ایپکو) چند سال پیش موتور دیزلی را طراحی کرد تا پس از لغو ممنوعیت تولید خودروهای دیزلی توسط مجلس شورای اسلامی (پس از ۴۰ سال)، از آن برای تولید دیزلی‌ها در ایران خودرو استفاده شود. با این حال به دلیل استاندارد نامناسب سوخت گازوئیل در کشور تا به امروز مجوز لازم برای تولید خودروهای دیزلی صادر نشده است. یکی از اصلی‌ترین مخالفان تولید خودروهای دیزلی در کشور، سازمان حفاظت محیط‌زیست است، سازمانی که اعتقاد دارد ضرر و زیان حاصل از تولید و تردد خودروهای دیزلی، بیش از محاسن آن است. یکی از نکات مثبت بارز دیزلی‌ها، بازدهی بیشتر آنها در مقایسه با بنزین سوزها است، با این حال سازمان محیط‌زیست بر این باور است که این حسن به آلوده کردن هوا نمی‌ارزد. در حال حاضر گازوئیل مصرفی در کشور از گوگرد بسیار بالایی برخوردار است و از همین رو دیزلی‌ها یکی از عوامل اصلی آلایندگی به خصوص در پایتخت به شمار می‌روند و طبعا تا وقتی این سوخت از استاندارد لازم برخوردار نشود، سازمان محیط‌زیست با احیای دیزلی‌ها موافقت نخواهد کرد. از همین‌رو عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، در نامه‌ای خطاب به مصطفی میرسلیم رئیس هیات مدیره ایپکو، بر مخالفت این سازمان با تولید سواری دیزلی در کشور تاکید کرده است.  وی در این نامه به تجربه جهانی تولید و عرضه خودروهای دیزلی اشاره کرده و گفته «پس از افزایش سهم محصولات دیزلی در سبد تولیدی خودروسازان اروپایی، به فاصله چند سال نخستین اثرات منفی این سیاست بروز کرد که مهم‌ترین آن آلوده شدن هوای اکثر شهرهای بزرگ و پرجمعیت اروپایی بود؛ در نتیجه با مشخص شدن عواقب منفی این تصمیم، سیاست‌گذاران اروپایی برای کنترل سختگیرانه‌تر آلایندگی دیزلی‌ها و محدود کردن تولید آنها گام برداشتند، به نحوی که سهم این محصولات در سبد تولیدی خودروسازان اروپایی از ۵۵ درصد در سال ۲۰۱۲ به ۴۴ درصد در سال ۲۰۱۷ رسید.»  کلانتری در ادامه به سیاست‌های سختگیرانه اروپایی‌ها درباره خودروهای دیزلی پرداخته و تاکید کرده که در حال حاضر ورود دیزلی‌ها به برخی شهرهای اروپایی ممنوع است و این ممنوعیت به تدریج در سایر شهرها نیز اجرا خواهد شد. اشاره رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به اقداماتی است که کشورهای اروپایی در راستای کاهش آلودگی هوا انجام داده‌اند، اقداماتی که بخش مهمی از آنها به خودرو و به‌طور خاص دیزلی‌ها مربوط می‌شود.

سختگیری اروپایی‌ها اتفاقا پس ازماجرای دیزل گیت (رسوایی فولکس واگن در کمتر نشان دادن آلایندگی محصولات دیزلی این شرکت) بیشتر و بیشتر شد و این موضوع محدودیتی دیگر پیش روی آن خودروها ایجاد کرد. در حال حاضر بیشتر خودروسازان اروپایی تمرکز خود را روی محصولات به اصطلاح پاک (برقی و هیبریدی) قرار داده و قصد دارند در آینده‌ای نه چندان دور دیزلی‌ها را کلا از چرخه تولیدشان حذف کنند.  اما رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در بخشی دیگر از نامه خود به رئیس هیات مدیره ایپکو، تاکید کرده که خودروسازان ایرانی بهتر است سمتی از مسیر اشتباه طی شده توسط اروپایی‌ها (گسترش خودروهای دیزلی) را حذف کرده و با تغییر جهت به سمت مسیر تازه (تولید خودروهای پاک) بروند.  به اعتقاد کلانتری، «بهتر بود پولی که جهت توسعه و طراحی موتور سواری دیزلی صرف شده، در راستای طراحی و پایه‌ریزی تولید خودروهای برقی هزینه می‌شد، چه آنکه هم به لحاظ صرفه‌جویی در مصرف سوخت و هم از دیگر جهات محیط زیستی و آینده‌نگری، برای کشور مفیدتر است.» وی با اشاره به ادعای مدیران پروژه مبنی بر صرف هزینه حدودا ۵۰ میلیون یورویی برای طراحی و تولید موتور دیزلی، تاکید کرده که با این پول می‌توان حدود ۸ هزار خودروی برقی به ناوگان تاکسیرانی شهرهای بزرگ اضافه کرد.  رئیس سازمان حفاظت محیط زیست این را هم گفته که «گزارش‌های زیادی نشان‌دهنده سهم حداکثری خودروهای دیزلی در آلودگی هوای پایتخت (با وجود سهم تنها سه درصدی آنها از ناوگان) است و ازآنجاکه طی سالیان گذشته دولت از کنترل آلایندگی این خودروها تا حدودی ناتوان بوده، منطقی نیست با افزودن به شمار دیزلی‌ها چالش‌های پیش رو را افزایش داد.» به اعتقاد کلانتری «با وجود مصوبات متعدد، کماکان مشکل آلایندگی خودروهای دیزلی در کشور حل نشده است، بنابراین نباید به قیمت آلوده شدن هوای شهرها، به کاهش مصرف سوخت (به‌عنوان مزیت اصلی خودروهای دیزلی) برسیم.»

 

اخبار مرتبط