به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد»، خبرگزاری آسوشیتدپرس در این‌باره نوشت: هم‌اکنون مناقشه‌ای میان دولت ترامپ و برخی از جدی‌ترین حامیان رئیس‌جمهوری در کنگره که نگرانی خود را نسبت به ناکارآمدی تحریم‌های ایران ابراز کرده‌اند، ایجاد شده است. درحالی‌که دونالد ترامپ خود را آماده می‌سازد تا دور دوم تحریم‌های خود را علیه صادرات نفت و انرژی ایران اعمال کند - تحریم‌هایی که البته با امضای برجام در سال ۲۰۱۵ به حالت تعلیق درآمده بودند - محافظه‌کاران کنگره و برخی از مشاوران دولت ترامپ نگران هستند که دولت ترامپ ممکن است به وعده خود در رابطه با اعمال «فشار حداکثری» بر ایران عمل نکند. آنها از این موضوع به خشم آمده‌اند که تحریم‌های پنج نوامبر (۱۴ آبان) شامل قطع دسترسی ایران به سیستم مالی جهانی(سوئیفت) نمی‌شود. این افراد ضدایرانی تا حدی در این‌باره نگران هستند که پیش‌نویس طرحی را به کنگره ارائه کرده‌اند تا دولت ترامپ را ملزم به تعلیق دسترسی ایران به سیستم سوئیفت کند.

ریچارد گلدبرگ، از مشاوران پیشین سناتور‌های جمهوری‌خواه و عضو بنیاد دفاع از دموکراسی که به خصومت با ایران شناخته می‌شود، در این‌باره معتقد است: «ترامپ باید به وعده خود در مورد اعمال فشار حداکثری بر ایران پایبند بماند. این فشار حداکثری شامل قطع دسترسی ایران به سیستم سوئیفت نیز می‌شود.»

ترامپ روز پنج‌شنبه اعلام کرد که از انجام هیچ اقدامی برای توقف آنچه او آن را «اقدامات بدخواهانه» ایران مانند برنامه هسته‌ای و توسعه برنامه موشکی دانست دریغ نخواهد کرد.

او در جریان نشستی که در کاخ‌سفید به مناسبت سی‌و‌پنجمین سالگرد حمله به سربازان نظامی آمریکا در بیروت انجام شد و ترامپ مدعی است که ایران مقصر این حادثه بوده است، گفت: «در پنج نوامبر همه تحریم‌هایی که علیه ایران به حالت تعلیق درآمده بودند، بازگردانده خواهند شد.»

او در ادامه اظهارات خصمانه خود علیه ایران گفت: «همچنین قرار است تحریم‌های کنونی با تحریم‌های جدید نیز همراه شوند تا بتوان با همه اقدامات بدخواهانه ایران مقابله کرد. ما به ایران اجازه نخواهیم داد تا به مرگبارترین تسلیحات دست یابد.»

تحریم‌های پنج نوامبر قرار است بخش انرژی و بانکی ایران را مورد هدف قرار دهد و همچنین شرکت‌ها و موسسات مالی اروپایی و آسیایی که با ایران به تجارت ادامه دهند نیز مورد تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار خواهند گرفت. این تحریم‌ها همچنین ممکن است اقداماتی را شامل شوند تا ایران را وادار به خروج از سوئیفت کنند. با وجود اظهارات تند و تیز ترامپ برخی از تندروها نگران هستند که سخنان اخیر استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا نشانگر آن باشد که ایران می‌تواند همچنان به سوئیفت دسترسی داشته باشد. این افراد همچنین نگران آن هستند دولت ترامپ از موضع خود برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران با استثنا قائل شدن در مورد برخی از کشورها عقب بنشیند.

الیزابت روزنبرگ، مقام پیشین وزارت خزانه‌داری آمریکا معتقد است: «از سوی دیگر، حامیان توافق هسته‌ای مانند اعضای باقی‌مانده در آن بر این باورند که باقی‌ماندن ایران در سوئیفت می‌تواند موجب افزایش اطلاعات در مورد تراکنش‌هایی که از سوی ایران صورت می‌گیرد شود. آنها همچنین معتقدند که خروج ایران از سوئیفت می‌تواند منجر به دشوارتر شدن برخی از تراکنش‌های مالی ‌مانند کمک‌های بشردوستانه به این کشور شود که همچنان بعد از اعمال تحریم‌ها نیز برای ایران مجاز خواهد بود. باقی‌ماندن ایران در سوئیفت باعث می‌شود تا واردات برخی از کالاهای بشردوستانه مانند غذا و دارو ادامه داشته باشد و می‌تواند این پیام را مخابره کند که مشکل اصلی آمریکا با حکومت ایران است، نه مردم آن.»

این مناقشه نشان‌دهنده چالش‌هایی است که دولت ترامپ در مسیر تلاش برای منزوی ساختن ایران بدون حمایت دیگر قدرت‌های جهانی پیش‌رو دارد. با این حال تندروها با تصمیم ترامپ برای خارج ساختن آمریکا از برجام خشنود شدند و اجرایی شدن نخستین دور از تحریم‌ها علیه ایران در آوریل را جشن گرفتند. اما اکنون از اینکه وزارت‌خزانه‌داری تلاش می‌کند به‌جای وادار ساختن سوئیفت به قطع دسترسی ایران و حتی در صورت لزوم تحریم اعضای سوئیفت، از ابزار خود برای منزوی ساختن ایران استفاده کند به خشم آمده‌اند.

روزنامه وال‌استریت‌ژورنال در گزارشی با استناد به سخنان دیپلمات‌های اروپایی مبنی بر افزایش بی‌اعتمادی میان واشنگتن و بروکسل نوشت: چند روز مانده تا اجرایی شدن تحریم‌های ایران، دولت ترامپ بر سر یک دو راهی برای اتخاذ تصمیمی قرار گرفته است که برای کمپین ضدایرانی آن حیاتی است و آن تحریم سوئیفت و قطع کامل دسترسی ایران به آن است. موضوعی که به گفته دیپلمات‌های اروپایی عدم شفافیت واشنگتن در این رابطه در فاصله اندک به اجرایی شدن تحریم‌ها موجب افزایش بی‌اعتمادی میان دو سوی آتلانتیک شده است. استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا به‌تازگی این سیگنال را مخابره کرده است که آمریکا شاید سوئیفت را وادار به قطع ارتباط با بانک‌های ایرانی نکند. براساس گفته برخی از مقامات آگاه، منوچین به برخی از دولت‌های خارجی اطلاع داده است که آمریکا می‌تواند موضع نرم‌تری را در قبال ایران اتخاذ کند. بر اساس گفته این افراد، اما مقامات بانفوذی که به دونالد ترامپ نزدیک هستند مانند جان بولتون، مشاور امنیت‌ملی آمریکا آماده هستند تا در صورتی که سوئیفت درخواست واشنگتن برای قطع ارتباط با ایران را نادیده بگیرد این سازمان را مورد تحریم قرار دهند. همچنین شورای امنیت‌ملی کاخ‌سفید از پاسخ به سوال روزنامه وال‌استریت‌ژورنال در رابطه با موضع جان بولتون خودداری کرد.

منوچین در سفری که هفته پیش به خاورمیانه داشت در گفت‌و‌گو با وال‌استریت‌ژورنال با اشاره به اینکه ممکن است آمریکا خواستار قطع کامل ارتباط بانک‌های ایرانی با سوئیفت شود، از سوی دیگر احتمال موافقت واشنگتن با ادامه ارتباط سوئیفت با برخی از بانک‌های ایرانی را مطرح کرد. وی گفت: «هدف اصلی ما این است اطمینان یابیم که موسسات مالی، تبادلات مالی را که مورد تحریم قرار گرفته‌اند انجام نخواهند داد.» منوچین در ادامه گفت: «وزارت خزانه‌داری درحال انجام گفت‌و‌گوهای گسترده‌ای با سوئیفت است. من از همه توان خود برای تضمین عدم انجام تبادلات مالی تحریم‌شده استفاده خواهم کرد، با این حال کمک‌های بشردوستانه به ایران مجاز خواهد بود.»

سوئیفت به‌عنوان یک سازمان بین‌المللی که وظیفه انجام تراکنش‌های مالی بین‌المللی را دارد، اعلام کرد که به‌دنبال شفاف‌سازی از سوی کشورهای دو سوی آتلانتیک درباره تحریم‌های ایران است. در بیانیه سوئیفت آمده است: «ماموریت ما آن است که به‌عنوان یک سازمان جهانی خدمات بی‌طرفانه‌ای را در اختیار صنعت مالی قرار دهیم.»

این موضوع در واقع نشان‌دهنده قرار گرفتن واشنگتن بر سر یک دوراهی بزرگ است، آن هم در زمانی که تلاش می‌کند تا متحدان و بسیاری از کشورها را قانع به همراهی در کمپین فشار ضدایرانی کند، کمپینی که اغلب کشورها با آن موافق نیستند. ترامپ در ماه مه آمریکا را از توافق چند‌جانبه‌ای خارج ساخت که در ازای محدود شدن برنامه‌ هسته‌ای ایران، برخی از تحریم‌ها علیه این کشور را به حالت تعلیق درآورده بود. با این‌حال  درحالی‌که آمریکا تلاش می‌کند تحریم‌ها را علیه ایران بازگرداند، اروپایی‌ها به‌دنبال ایجاد مسیرهای مناسب برای ادامه همکاری تجاری با ایران و دورزدن این تحریم‌ها هستند.

پایگاه خبری المانیتور نیز در گزارشی با اشاره به پیامد‌های منفی قتل خاشقجی در پیشبرد اهداف ترامپ برای اعال فشار حداکثری علیه ایران گزارش کرد: دولت ترامپ بر حمایت عربستان سعودی برای تولید نفت با حداکثر توان خود در جهت جبران کاهش نفت تولیدشده از سوی ایران به دلیل تحریم‌ها حساب ویژه‌ای باز کرده است تا این امر موجب افزایش بهای جهانی نفت نشود. با این حال از زمانی که ترامپ در ماه مه خروج آمریکا از برجام را اعلام کرد، بهای نفت در هر بشکه بیش از ۲۰ دلار افزایش یافته است و از ۶۰ به ۸۰ دلار در هر بشکه رسید. کارشناسان بر این باورند که برای عربستان سعودی پر کردن جای خالی ایران در بازار نفت و ادامه آن بسیار دشوار خواهد بود. اوپک هم‌اکنون دارای ظرفیت تولید مازاد ۶/ ۲ میلیون بشکه‌ای در روز است که از این میزان عربستان ۹۴/ ۱ میلیون بشکه را به‌خود اختصاص می‌دهد. با این حال عربستان و اوپک اکنون نیز ظرفیت تولید خود را افزایش داده‌اند اما دستیابی به این ظرفیت مقدور نیست. روسیه نیز ظرفیت خود را افزایش داده و این روند را ادامه خواهد داد. با این حال نمی‌توان به‌طور دقیق ارزیابی کرد که مسکو و ریاض تا چه زمان قادر هستند با بیشینه توان خود به تولید نفت بپردازند. این موضوع باعث ایجاد ابهام در رابطه با مدت و میزان ظرفیت مازاد نفت می‌شود که می‌تواند منجر به بروز واکنش منفی بازار و افزایش احتمالی بهای نفت شود.