چاره اندیشی برای برجام در سایه تهدید نظامی
این تحولات از درخواست مذاکره ترامپ با مقامات ایران گرفته تا انفجارهایی در نفتکش‌های بندر فجیره و نیز نشست سران اتحادیه اروپا در بروکسل و حضور پمپئو در این دیدارها،همه و همه هفته پر خبری را رقم زد. هفته گذشته پس از آنکه ایران اعلام کرد در راستای توافقنامه هسته‌ای، ۲ تعهد برجامی خود را به مدت ۶۰ روز متوقف خواهد کرد، کشورهای اروپایی با انتشار بیانیه مشترکی اعلام کردند که با وجود حمایتشان از برجام، اما هیچ ضرب الاجلی را از سوی ایران نمی‌پذیرند. همین موضوع باعث شد تا بسیاری از مخالفان داخلی برجام، توافق هسته‌ای را خاتمه‌یافته تلقی کنند و خواستار خروج هرچه سریع‌تر ایران از این توافق شوند. در همین حال همزمان با افزایش ادعای مقامات آمریکایی برای دامن زدن به جنگ روانی علیه مردم ایران، دونالد ترامپ این بار دیپلماسی تلفنی را پیش کشید واعلام کرد که خواستار مذاکره با مسوولان ایرانی است و حتی شماره‌ای به سفارت سوئیس در ایران تحویل داده است. ترامپ درخواست مذاکره با ایران را در شرایطی مطرح کرد که آمریکا هفته پیش ادعا کرده بود نشانه‌هایی تهدیدآمیز از تحرکات ایران علیه منافعش در منطقه مشاهده کرده است و از همین رو نیروهای خود در منطقه خلیج‌فارس را از جمله با اعزام یک ناو جنگی و سیستم دفاع هوایی موشکی پاتریوت به منطقه و همچنین چهار بمب‌افکن مدل بی۵۲ تقویت می‌کند. درخواست مذاکره با ایران از سوی ترامپ البته با واکنش‌هایی از سوی مقامات کشورمان مواجه شد. معاون سیاسی سپاه همان ابتدا اعلام کرد که آمریکایی‌ها جرأت اقدام نظامی علیه ما را نخواهند داشت و مذاکره‌ای با آمریکایی‌ها انجام نخواهد شد. در همین حال عراقچی، معاون سیاسی وزارت خارجه در واکنش به درخواست‌‌ها و اقدامات اخیر دونالد ترامپ گفت که برای خروج از شرایط دشوار کنونی، نیازی به شماره تلفن یا میانجی نیست و اگر نیاز شود آنها (آمریکایی‌ها) شماره ما را دارند. رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس هم اعلام کرد که کسی به ترامپ زنگ نخواهد زد. همزمان مطهری نایب‌رئیس مجلس نیز با تاکید بر اینکه اکنون زمان مناسبی برای مذاکره نیست گفت که ترامپ قصد دارد ایران را به پای میز مذاکره بکشاند تا از آن به‌عنوان برگ برنده در انتخابات آینده استفاده کند. از سوی دیگر موضوع شماره تلفن ترامپ به روحانی، دستمایه طنز در شبکه‌های اجتماعی شد و کاربران با این موضوع شوخی‌های بسیاری کردند. یکی از کاربران خطاب به روحانی نوشت «زنگ بزن فوت کن!» کاربر دیگری نوشت: «میگن کارمندای کاخ سفید دور هم جمع شدن به روحانی نامه بدن که اگه نمی‌خوای زنگ بزنی بگو، ترامپ دو روزه نمی‌ذاره کسی از تلفن کاخ سفید استفاده کنه». یکی از کاربران هم با اشاره به آگهی‌های تبلیغاتی مزاحم در ایران نوشت «من فقط نگرانم از امشب برای ترامپ آگهی کاهش وزن و کاشت مو بره». از سوی دیگر، حضور ناوهای نظامی آمریکایی در منطقه هم با شوخی کاربران مواجه شد و پس از درج فروش ناوآمریکایی لینکلن در سایت دیوار،در فضای مجازی ویدئویی از تماس تلفنی یک شهروند بوشهری با مسوولان ناوجنگی برای خرید این رزم‌ناو صورت گرفت که سوژه خنده فعالان مجازی شد. اما در شرایطی که ایرانیان طناز می‌کوشیدند با طنازی در شبکه‌های اجتماعی، تنش‌های موجود در سطح جامعه را کاهش دهند، ناگهان انفجارهایی در چند نفتکش بندر فجیره امارات موجب شد تا گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال توطئه علیه ایران قوت بگیرد. روز یکشنبه وزیرخارجه امارات از «عملیات خرابکارانه» علیه چهار فروند کشتی نفتکش درفجیره خبر داد که این اتفاق باعث سقوط بورس‌های عربی و افزایش قیمت نفت شد. با اینکه یکی از فعالان اصولگرای توییتر نوشت که انفجارهای فجیره کار بچه‌های مقاومت بود و رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس هم نوشت: «انفجارهای فجیره نشان داد، امنیت جنوب خلیج‌فارس شیشه‌ای است» اما بلافاصله سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان این حمله را «دسیسه بدخواهان» عنوان کرد و خواستار روشن شدن ابعاد دقیق این حادثه شد. یکی از فعالان رسانه‌ای عرب هم از احتمال خرابکاری موساد خبر داد. با این حال روزنامه کیهان هم در ستون گفت و شنود خود نوشت«دست و پنجه باعث و بانی انفجارهای فجیره درد نکند!» وزیر امور خارجه کشورمان هم در واکنش به برخی از اقدامات مشکوک رخ داده در منطقه گفت: « از قبل پیش‌بینی کرده بودیم که عده‌ای بخواهند با انجام برخی از اقدامات، تنش در منطقه را دامن بزنند.» به این ترتیب در پی انتشار گزارش‌هایی از یک مقام آمریکایی که احتمال دست داشتن ایران را در این عملیات خرابکارانه مطرح کرد، ترامپ به ایران هشدار داد که اگر مرتکب خطایی شود متحمل رنج زیادی خواهد شد. این در حالی بود که روز دوشنبه به دنبال تصمیم ایران به متوقف کردن بخشی از تعهداتش در چارچوب برجام، وزرای خارجه کشورهای اروپایی به همراه فدریکا موگرینی در بروکسل گرد هم جمع شدند تا درباره تنش‌های میان تهران و واشنگتن و نیز ساز وکارهای حفظ برجام با یکدیگر رایزنی کنند. پمپئو وزیر خارجه آمریکا هم مسیر سفرش به مسکو را عوض کرد و برای ایجاد فضای موثر برای فشار و همراه کردن اتحادیه اروپا راهی بروکسل شد تا با اروپایی‌ها درباره ایران گفت‌وگو کند. هرچند در این دیدارها بر حفظ برجام تاکید شد و وزیران خارجه آلمان و بریتانیا در دیدار با همتای آمریکایی خود در بروکسل در مورد جنگ این کشور با ایران هشدار دادند، اما مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز گفت به وزیرخارجه آمریکا گفته شده که اروپا خواهان حداکثر خویشتنداری است.
ارسال نظر