جاذبه‌ای به درازای یک جاده

جاده ابریشم یک شبکه ۵ هزار کیلومتری است که برای هزاران سال تمدن‌ها را به هم متصل می‌کرده است. آغاز استفاده از این شبکه به قرن دوم برمی‌گردد. هدف ساخت و استفاده از این شبکه دو چیز بوده: اول داد‌و‌ستد و تجارت کالاهای مختلف و هدف دوم که از هدف اول نیز مهم‌تر است انتقال فرهنگ، تفکر، ایده و زبان به تمدن‌های مختلف بوده است. این گذرگاه شامل ۳۳ نقطه مهم است ولی اگر در طول آن حرکت کنید می‌توانید نقاط باستانی دیگری نیز پیدا کنید.

جاده ابریشم در ابتدا از سمت چین آغاز به فعالیت کرد. به دلیل اینکه این شبکه از چند جاده تشکیل شده است، نام اصلی آن «جاده‌های ابریشم» یا «مسیرهای ابریشم» است؛ اما از آنجا که تلفظ این اسامی در فارسی و هر زبان دیگری سخت است، آن را به نام «جاده ابریشم» یا «مسیر ابریشم» یا «راه ابریشم» می‌شناسند. جاده ابریشم از چین شروع می‌شود و تا هند، آسیای صغیر، مصر، قاره آفریقا، یونان، روم و بریتانیا کشیده می‌شده است.

اسب، زین اسب، انگور، سگ، عسل، میوه، پوست حیوانات، طلا و نقره، شتر، برده و اسلحه از جمله کالاهایی بوده که از غرب به شرق این جاده تجارت می‌شده است. از شرق به غرب نیز کالاهایی مانند ابریشم، رنگ، سنگ‌های قیمتی، ظروف چینی، ظرف و کالاهای برنزی و طلایی، برنج و کاغذ مورد داد و ستد قرار می‌گرفته است.

با وجود اینکه محصولات زیادی از طریق این شبکه جا به جا می‌شده ولی اسم آن از یکی از مشهورترین آنها آمده است: «ابریشم». این محصول که بهترین نوع آن در چین تولید می‌شده، مورد علاقه غرب جهان و خصوصا روم بوده است. در دورانی که تجارت در این شبکه رونق داشته، منطقه بین‌النهرین که امروزه در محدوده ایران قرار دارد شریک تجاری مورد علاقه چینی‌ها بوده و به‌عنوان بخشی از امپراتوری پارس، یکی از مهم‌ترین منابع داد و ستدهای فرهنگی محسوب می‌شده است. کاغذ و باروت که جزو اختراعات چینی‌ها بوده‌اند، تاثیرات فرهنگی بسیار مهم‌تری نسبت به ابریشم داشته‌اند.  جاده مجلل ایرانی نیز یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین جاده‌های این شبکه محسوب می‌شده است. این جاده در دوران حکومت هخامنشیان ساخته شده است. در آن دوران، اسب‌های ایرانی جزو بهترین اسب‌های جهان به شمار می‌رفتند و در این جاده ایستگاه‌هایی بوده که پیک‌ها بتوانند با سرعت بیشتری اسب‌ها را تغییر و به مسیر ادامه دهند.