کیش در گذر تاریخ

روش این تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و بر‌اساس یادداشت‌‌برداری و مقایسه‌ داده‌ها و استنتاج علمی است. در باب پژوهش حاضر، تحقیقاتی کلی و نوعا مکرر انجام شده؛ اما در هیچ‌یک از آنها، نقش جزیره کیش را به‌طور اختصاصی در منطقه‌ خلیج‌فارس، مورد بررسی قرار نداده‌اند. بنابرین سعی بر آن است که با تکیه بر اسناد و منابع دست اول به بررسی نقش این جزیره مهم و تاثیرگذار در حوزه خلیج‌فارس پرداخته شود. این پژوهش در پنج فصل انجام شده است، پس از مقدمه، منابع و مآخذ مورد شناسایی قرار گرفته‌اند و پس از آن فصل اول با عنوان نگاهی به خلیج‌فارس منظور شده است تا اطلاعاتی کلی از روند اهمیت خلیج‌فارس و جزایر ایرانی آن، قبل از ورود اسلام در اختیار خواننده قرار گیرد.

در فصل دوم جغرافیای طبیعی و تاریخی جزیره کیش مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل سوم به شکل‌گیری ملوک بنی‌قیصر در کیش و روابط آنها با حکومت‌های محلی، سلجوقیان کرمان، اتابکان فارس (سلغریان)، حکام عیونی بحرین، حکام عدن و ملوک هرمز پرداخته شده است. فصل چهارم به عصر اعتلای کیش اختصاص یافته که در آن به تشکیل دولت‌خانه‌ کیش و روابط اقتصادی سلغریان و خاندان طیبی پرداخته شده است.

در فصل پنجم اقتصاد کیش مورد بررسی قرار گرفته که در آن علاوه بر کشاورزی به نقش جزیره کیش به‌عنوان مرکز ترانزیت کالاهای بازرگانی در دوره رونق آن پرداخته شده است. باید اذعان کرد که اطلاعات گردآوری‌شده، نشان می‌دهد که نقش و برجستگی جزیره کیش در فرآیند تحولات سیاسی و اقتصادی حوزه خلیج‌فارس در دوره تاریخی مورد پژوهش، بیش از سایر جزایر ایرانی خلیج‌فارس بوده است و بر این اساس مشاهده می‌شود که در این کتاب مرکز ثقل تحلیل‌ها بر بیان و معرفی جایگاه سیاسی و اقتصادی جزیره کیش مبتنی بوده است.