۲ برگ برنده در جاده بورس
بورس تهران نیز تحتتاثیر سایر بازارهای مالی کشور چند روزی میشود که در مسیری روبهرشد گام برمیدارد؛ هرچند ارزندهبودن و سطوح پایین قیمتها در عموم بازار هم مزید بر علت شده تا بازار سهام بتواند شرایط مطلوبی را تجربه کند. طی هفتهای که در بورس اوراقبهادار تهران سپری شد شاخصهای سهامی تقریبا با رشد همراه بودند و حجم معاملات هم در جای خود روند مساعدی را تجربه کرد. در شرایط فعلی امید میرود که طی هفتهجاری در صورتیکه شرایط مساعد در سایر بازارهای موازی نیز پایدار باشد یا حداقل این بازارها در مسیری نزولی قرار نگیرند، به احتمال قوی رونق در بازار سرمایه ادامهدار باشد. بنا بر اصلی اقتصادی در بازارهای متفاوت زمانیکه شرایط رونقی میشود، سرمایهگذارانی جدید نیز اقدام به ورود خواهند کرد و بهنظر میرسد بازارهای مالی کشور هم از این اصل مستثنی نیست. انتظار میرود این قشر از معاملهگران نیز به بازار سرمایه وارد شوند و منجر به تداوم شرایط رونقی در بورس شوند. آنطور که بهنظر میرسد یکی از مهمترین مواردی که میتواند بر معاملات بازار سهام اثرگذار باشد به موضوعات روانی بازمیگردد. وضعیت فعلی سایر بازارها؛ در واقع موضوعی است که باعثشده بازار سرمایه به بهانه آنها روندی صعودی را تجربه کند، در صورتیکه سایر بازارهای مالی نظیر ارز، خودرو، ملک و غیره پا در مسیر نزول بگذارند، بهتبع آن بازار سرمایه نیز ممکن است دچار مشکل شود، در مقابل اگر این قبیل از بازارهای موازی نزولی نشوند یا حداقل با تثبیت وضعیت فعلی به مسیر خود ادامه دهند، بهنظر میرسد که بازار سرمایه کشور قابلیت حفظ رونق ایجاده شده را داشته باشد. فارغ از این موارد باید به این مهم پرداخت که بازار سرمایه با ۲مدل میتواند رشد پیدا کند. نخست بالارفتن سطح تولیدات، بهرهوری و بهبود وضعیت بنیادی که میتواند یکی از دلایل و منشأهای رشد بازار سرمایه درنظر گرفته شود. افزایش سطح عمومی قیمتها در پی چنین رویدادی یقینا مطلوب ارزیابی میشود. در مدل دیگری که عمدتا بازار سرمایه بنا بر چنین دلیلی رشد میکند، به افزایش سطح عمومی قیمتها در تمامی بازارهای دیگر مرتبط میشود. این مدل از رشد ارتباط چندانی با وضعیت بنیادی شرکتها و بهبود شرایط نخواهد داشت. بهعنوان مثال همانند یک زمینی که با رشد قیمت همراه میشود، در شرایطی که قیمت زمین ۲برابر میشود؛ در واقع میزان و متراژ زمین تغییری نخواهد داشت یا انشعابات و اتفاقات بنیادی برای زمین روی نداده است. بهعبارتی بدون هیچگونه تغییری در شرایط قبلی، بهیکباره قیمت زمین یا آپارتمان ۲برابر شدهاست. در اغلب مواقع رشد در بازار سرمایه از چنین جنسی است. در این نوع از رشد توجهی به وضعیت بودجه و غیره وجود ندارد، زیرا این موارد سرمایهگذار را برای ارزیابی وضعیت بنیادی، سطح تولید، افزایش بهرهوری و غیره (اینکه با ارتقا همراه میشود یا خیر) راهنمایی میکند. حال بازار سهام قابلیت دریافت روند مثبت را دارد اما به دلیل اینکه عوامل مختلفی در سطح بازار تاثیرگذارند، شاید چندین ماهی میشود که بسیاری از فعالان بازار سرمایه بههر بهانهای در انتظار شروع روندی مثبت در این بخش هستند. با توجه به اینکه سرمایهگذاران ثبات در مقابل سایر بازارها و حتی در اغلب مواقع نزولیبودن در مقابل سایر بازارها را تجربه کردهاند، حال مستحق رشد (با درنظر گرفتن دلیلی همچون بالا رفتن سطح عمومی قیمتها) هستند. اینکه بهانه رشد چیست یا چگونه خواهد بود؛ به عوامل بسیاری بازمیگردد که حتی در اغلب مواقع قابلشناسایی هم نیست، اما در کل، بازار سهام قابلیت و شرایط یک رشد پایدار و منطقی را تا همسطحشدن نسبت به سایر بازارهای مالی دارد. آنطور که از جریان معاملات در بورس تهران پیداست اگر بازار سهام قصدی مبنیبر رسیدن به سطح سایر بازارهای مالی داشته باشد، یقینا پتانسیل عبور از اعداد و ارقامی در محدوده ۶/ ۱میلیونواحدی نیز وجود خواهد داشت. هرچند نمیتوان زمانی برای این مهم تعریف کرد اما میتوان بر این امر تاکید داشت که شاخصهای سهام مستعد رشد هستند. با توجه به اینکه بازارهای مالی اعم از سکه، دلار، بورس و غیره در بازه زمانی معقولی با یکدیگر همسطح خواهند شد و متقارن بودن بازارها نمیتواند بهصورت بلندمدت تداوم داشته باشد، بنابراین هر بازاری که عقبمانده باشد همانند بورس، نسبت به سایر بازارهای مالی مستعدتر برای افزایش است. در چنین شرایطی سرمایهگذاران نیز باید به سمت بازاری حرکت کنند که از رشد عمومی جاماندهاند. امروز این بازار یقینا بورس است. به اعتقاد بنده بازار سرمایه تا پایان سال۱۴۰۱ همسطح سایر بازارها خواهد شد، در صورتیکه بازارهای مالی در روندی ریزشی قرار گیرند، بهتبع آن بازار سرمایه میتواند بهصورت محدودتر رشد کند. اگر سطح بازارهای مالی افزایشی یا ثابت در سطوح فعلی باقیبماند، بازار سرمایه نیز میتواند رشدی معقول را تا پایان سال داشته باشد. بهنظر میرسد به دلیل اینکه بازار سهام نسبت به سایرین به لحاظ کسب بازدهی عقبتر بوده، بنابراین میتواند رشد مطلوبتری را تجربه کند.
در شرایط فعلی مشاهده میشود که در بازاری همچون سکه حباب ایجاد شدهاست. با فرض مثال در صورتیکه شخصی اجازه ضرب سکه را داشته باشد با تبدیلشدن طلا به سکه یقینا نفعی از حبابی که در اینخصوص (بین طلا و سکه) وجود دارد، خواهد برد. تجربه نشان دادهاست که در بازار سهام معاملهگران شاهد روزهایی بودند که بازار سرمایه بعضا رشد قیمتی بیشتر از حد معمول را داشته است. در شرایط فعلی پیشبینی میشود که بازار سرمایه از قابلیت رشد برخوردار است، هرچند میتواند در بازهای از زمان این رشد پرشتابتر نیز دنبال شود.