کوچک‌ترها؛ در صدر صنایع پربازده فرابورس

همان‌طور که اشاره شد افت نسبی قیمت‌ها در بازارهای کالایی سبب شد تا عمده نگاه فعالان بازار به سمت نمادها و گروه‌های کوچک بورسی و فرابورسی جلب شود. این شرایط سبب شد تا در بورس تهران شاهد سبقت قابل توجه شاخص هم‌وزن و شاخص کل باشیم. در فرابورسی ایران نیز در سه ماه ابتدای سال ۹۸، بیشترین بازدهی به میزان حدود ۱۹۹ درصد از آن سیمانی‌ها شد. تک‌نماد صنعت تولید محصولات کامپیوتری الکترونیکی و نوری نیز در این بازه زمانی رده دومین صنایع پربازده را از آن خود کرد و با رشد ۱۷۵ درصدی همراه شد. انبوه‌سازی‌ها دیگر گروه فرابورسی بودند که با رشد ۱۷۰ درصدی رتبه سوم را از آن خود کردند. گروه‌های کالامحور اما در زمره صنایع کم‌بازده بهار ۹۸ فرابورس قرار گرفتند. نکته قابل توجه اما این است که در سه ماه ابتدایی سال ۹۸، هیچ صنعتی با زیان مواجه نشد و کمترین بازدهی به میزان ۲/ ۷ درصد به گروه فلزات اساسی اختصاص پیدا کرد.

 پذیرش و عرضه دور جدید اسناد خزانه

اوسط خردادماه فرابورس ایران در اطلاعیه جدیدی خبر از پذیرش ۵/ ۱۱۴ میلیون ورقه اسناد خزانه اسلامی در نمادهای «اخزا۷۱۸»، «اخزا۷۲۰»، «اخزا۷۲۱»، «اخزا۷۲۲» و «اخزا۷۲۳» جمعا به ارزش ۱۱ هزار و ۴۵۵ میلیارد تومان داد. اوراقی که یک به یک در آخرین ماه بهار فرابورسی شدند تا مجموع اوراق خزانه موجود در بازار بدهی به ۳۰ سررسید برسد. در این شرایط نگاهی به روند میانگین نرخ سود موثر «اخزا»ها در سه ماه ابتدایی سال ۹۸ خالی از لطف نیست. میانگین نرخ سود موثر این اوراق ابتدای سال ۹۸ در سطح ۲/ ۲۲ درصدی قرار داشت و در روندی نزولی تا نیمه فروردین ماه به ۱/ ۲۱ درصد کاهش یافت که کف نرخ سود این اوراق در سال ۹۸ نیز به شمار می‌رود. پس از آن در روند صعودی نرخ سود «اخزا»ها به حدود ۲۴ درصد در اوایل اردیبهشت ماه افزایش یافت. دوره‌ای که بورس تهران توانست با صعود‌های متوالی خود پس از قرارگرفتن در ابرکانال ۲۰۰ هزار واحدی، کانال ۲۲۴ هزار واحدی را از آن خود کند. شرایطی که کوچ نسبی نقدینگی از بازار بدهی به سمت بازار سهام و افت قیمت اسناد خزانه را به دنبال داشت تا شاهد اوج‌گیری نرخ سود این اوراق باشیم. پس از آن بازدهی «اخزا»ها نوسانات کوچکی را در مسیر نزولی دنبال کرد و در نهایت معاملات این اوراق در آخرین روز خردادماه با ثبت سود ۲/ ۲۲ درصدی پایان یافت.

  نگاهی به جزئیات بازار

در ۵۶ روز معاملاتی اولین فصل از سال جاری فرابورس ایران به‌طور میانگین روزانه تعداد یک میلیارد و ۳۸۱ میلیون ورقه به ارزش ۶۳۵ میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت. بررسی نوسان‌های شاخص فرابورس در این فصل حکایت از رشد بیش از ۷۲۰ واحدی این نماگر دارد. میانگین روزانه حجم و ارزش معاملات نیز نسبت به سه ماه پایانی سال ۹۷ به ترتیب با افزایش ۶۳ و ۱۹ درصدی همراه شد.  آیفکس در این فصل افت و خیزهای کم‌نوسانی را تجربه کرد. بیشترین میزان رشد شاخص در این فصل صعود ۷۲ واحدی شاخص در هفتمین روز خرداد بود. ۲۲ اردیبهشت اما این بازار شاهد افت چشمگیری به میزان ۹۵ واحد بود. در حال حاضر قله تاریخی شاخص کل فرابورس در سطح ۳۰۳۴ واحدی قرار دارد که در ۲۸ خردادماه به ثبت رسیده است. در کنار رشد شاخص فرابورس در اولین فصل از سال جاری، ارزش بازار نیز با رشد بیش از ۲۴ درصدی (معادل ۶۰ هزار و ۷۹۸ میلیارد تومان) همراه شد و به ۳۱۸ هزار میلیارد تومان رسید.  در مجموع بهار ۹۸ نیز تعداد ۱۰۰ میلیارد و ۸۴۵ میلیون ورقه بهادار در ۱۰ میلیون و ۷۵۵ هزار نوبت معاملاتی در تمامی بازارهای فرابورس مورد معامله قرار گرفت که ارزش این حجم از دادوستدها به ۳۷ هزار و ۱۰۵ میلیارد تومان رسید. به این ترتیب با ثبت این میزان معامله در فصل بهار، شاهد رشد ۲۳۲ درصدی ارزش معاملات نسبت به بهار ۹۷ بودیم. حجم معاملات نیز در این بازه زمانی با افزایش ۵۲۳ درصدی همراه شد.  بازارهای اول، دوم و پایه (بازارهای خرد) نیز به‌ترتیب معامله ۷، ۴۲ و ۵۰ میلیارد سهم به ارزش ۲۷۴۹، ۱۲۸۰۴ و ۱۰۹۲۱ میلیارد تومان را تجربه کردند. همچنین طی معاملات اولین فصل از سال جاری در بازار ابزارهای نوین مالی تعداد یک میلیارد و ۸۳۶ میلیون ورقه بهادار به ارزش ۱۰ هزار و ۶۱۷ میلیارد تومان دادوستد شد که مرتبط با معاملات اوراق بدهی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و اوراق تسهیلات مسکن بود. دادوستد بیش از ۸۶ میلیون ورقه اوراق بدهی به ارزش ۷ هزار و ۴۲۴ میلیارد تومان، یک میلیارد و ۷۴۶ میلیون ورقه در ETFها (صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله) به ارزش ۳ هزار میلیارد تومان و ۴ میلیون ورقه تسهیلات مسکن به ارزش ۱۹۷میلیارد تومان نتیجه معاملات انجام شده در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس در سه ماه منتهی به ۳۰ خرداد ۹۷ بود.

کف تاریخی «تسه»ها شکسته شد

اوراق تسهیلات مسکن اسفند۹۶ (تسه۹۶۱۲) پس از شکستن کف تاریخی در خردادماه، با ثبت کاهش ۱۸ درصدی، معاملات فصل بهار را به پایان رساند. این موج نزولی تقریبا در تمامی سررسیدهای اوراق تسهیلات مسکن مشاهده شد. شرایطی که سبب تنزل میانگین قیمتی آنها به کانال ۴۴ هزار تومانی شد. به نظر می‌رسد در حالی که سررسیدهای وام مسکن از حیث عملکرد شرایط بسیار ضعیف‌تری نسبت به بازارهای مالی رقیب داشته‌اند، قدرت نقدشوندگی کم این اوراق نیز از جذابیت آنها برای معامله‌گران کاسته است.

10-01