الگوی هفتگی نوسان سهام از ابتدای خرداد بررسی شد
وجه منفی سرعت اصلاح بورس
مشابه با هفته‌های اخیر، شاخص کل بورس اولین جلسه معاملاتی هفته را تحت فشار تنش‌ها و ریسک‌های سیاسی آغاز کرد و با تخلیه زودگذر فشار هیجانی فروش بار دیگر مسیر صعود را در پیش گرفت و نهایتا با ثبت رکوردی جدید به کار خود پایان داد. عدم حصول نتیجه قابل‌توجه از سفر نخست‌وزیر ژاپن به ایران و حریق دو نفتکش در آب‌های دریای عمان منشا آخرین تنش‌هایی بودند که دادوستدهای آغازین این هفته بازار سهام را تحت تاثیر قرار داد. با این وجود قدرت پرتوان نقدینگی و عدم وزن‌دهی معامله‌گران به ریسک‌های سیاسی بالا گرفتن سطح تنش منطقه‌ای به کمک شاخص کل آمدند. تکرار اصلاح‌های کم‌عمق و زودگذر بازار سهام جنبه‌های مثبت و منفی خاص خود را دارد که توجه به آنها در تشخیص ادامه روند ضروری به نظر می‌رسد.
ماه‌های اخیر برای بورس تهران توام با اخبار و تنش‌های متعددی بوده است. از انفجار نفتکشها در بندر الفجیره و اصابت راکت به نزدیکی سفارت آمریکا در بغداد گرفته تا تحریم هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس و شرکت‌های متبوعه آن و در نهایت سفر بی‌نتیجه آبه شینزو به تهران و وقوع حادثه برای دو نفتکش دیگر در دریای عمان سبب شده است تا بورس تهران در آغاز معاملات هر هفته فضای تردیدآمیزی را طی کند.نکته جالب توجه آنکه عمده این اتفاقات در آخرین روزهای هفته واقع شده‌اند و واکنش معامله‌گران را در روزهای آغازین هفته به دنبال داشته‌اند. در عین حال، هیچ‌کدام از این اتفاقات نتوانسته‌اند اصلاح شدید و ادامه‌دار شاخص کل سهام را در خرداد ماه رقم بزنند. این واکنش زودگذر را می‌توان به این موضوع نسبت داد که بازیگران سهام برای سناریوهای بسیار بدبینانه سیاسی نظیر تقابل نظامی احتمال وقوع چندانی قائل نیستند. رفتار بازیگران در دیگر بازارها از جمله بازار ارز تهران و همچنین بازار جهانی نفت نیز موید چنین فرضیه‌ای است. افت قیمت نفت، به رغم حوادث مرتبط با نفتکشها و حبس نرخ دلار در کانال ۱۳ هزار تومانی تا حدود زیادی بیانگر این موضوع است که از منظر فعالان بازارها تنش‌های اخیر تا احتمال درگیری نظامی در منطقه همچنان فاصله زیادی دارد.
رویه مساعد وقفه‌های زودگذر سهام
از هفته انتهایی اردیبهشت ماه تا پایان دادوستدهای روز گذشته هیچ کدام از اصلاح‌های شاخص کل ادامه‌دار نبوده است. به عبارتی نماگر کلی بازار طی ۲۰ جلسه معاملاتی اخیر رشد بیش از ۱۴ درصد را به ثبت رسانده و در این مدت حداکثر وقفه‌هایی یک روزه در مسیر رشد سهام روی داده است. این در حالی است که در این بازه زمانی با اتفاقات متعدد و پرتنشی چه از لحاظ سیاسی و چه از لحاظ اقتصادی همراه بوده است. اصلاح‌های مقطعی و کوتاه‌مدت سهام همان‌گونه که پیش‌تر اشاره شد از یکسو عیان‌کننده زاویه دید فعالان این بازار است که گزینه تقابل نظامی را چندان محتمل نمی‌دانند و از دیگر سو به اتفاق نظر بازیگران اقتصادی در رابطه با پتانسیل‌های قابل‌ملاحظه بورس برای پیشتازی نسبت به سایر بازارها در کسب بازدهی اشاره دارد. متوسط روزانه ارزش معاملات خرد بورسی طی جلسه‌های معاملاتی سپری‌شده در خرداد ماه بالغ بر ۱۲۰۰ میلیارد تومان بوده و نسبت به میانگین دو ماه نخست سال رشد ۱۷ درصدی را نشان می‌دهد. تاکید کارشناسان بر چشم‌انداز رشد سودآوری شرکت‌های بورسی، عدم واکنش متناسب این بازار به متغیرهای تورمی و نهایتا پتانسیل‌های این بازار برای تداوم صعود دلایل اقبال سرمایه‌گذاران به این بازار را مشخص می‌سازد. همین عوامل سبب می‌شوند تا با کنار گذاشتن بدبینانه‌ترین سناریوی ممکن، همچنان چشم‌انداز بورس در سال جاری صعودی و نسبت به سایر بازارها با جذابیت بیشتری همراه باشد.
فرصت‌های جذاب در فضایی هیجانی
دادوستدهای روز گذشته در عین نمایش قدرت غالب تقاضا هیجانی را به تصویر کشید که عمدتا در نوسان‌های پردامنه قیمت‌ها انعکاس پیدا کرد. طی نخستین جلسه معاملاتی این هفته نمادهای متعددی دو سر بازه مجاز روزانه را تجربه کردند. اگر چه برخی اخبار در رابطه با آخرین سیاست‌های رفع موانع تولید و تجدید ارزیابی دارایی‌ها محرک شماری از این نمادها بود، با این حال تخلیه فشار هیجانی و خروج معامله‌گران ریسک‌گریز، به تقاضای قدرتمند سهام این فرصت را داد تا رشد قیمت‌ها از کف روزانه میسر شود. هر چند در رابطه با بسیاری از نمادها، محرک مستقیمی برای ترغیب تقاضا وجود نداشت اما روند قیمت برخی از این نمادها به سرعت تغییر کرد و از افت‌های حداکثری تا سقف مجاز روزانه پیش رفت. طی روزهای اخیر کارشناسان و تحلیلگران متعددی با تاکید بر روندهای زودگذر اصلاحی بازار، معامله‌گران را به پرهیز از رفتارهای هیجانی توصیه کردند. نبود گزینه‌ای جذاب‌تر نسبت به بازار سهام برای سرمایه‌گذاری از جمله عواملی است که سبب می‌شود به رغم بالا گرفتن مقطعی ریسک‌های سیستماتیک، بورس همچنان شاهد ورود جریان نقدینگی باشد.
وجه منفی اصلاح‌های کوتاه‌مدت
بازدهی بازار سهام از ابتدای سال تا انتهای روز گذشته به بیش از ۳۰ درصد رسیده است؛ همچنین بعد از آخرین اصلاح شدید شاخص کل که ۲۲ اردیبهشت ماه به اتمام رسید، بورس تهران بازدهی بیش از ۱۴ درصدی را به ثبت رسانده است. بازدهی شاخص هم‌وزن در این دو بازه به ترتیب ۷۴ و ۳۵ درصد بوده است. تفاوت قابل توجه بازدهی سهام شاخص‌ساز و گروه‌های کوچکتر بازار از عدم میل به اصلاح در گروه‌های کوچکتر نشات می‌گیرد.
بررسی جزئی‌تر روند قیمت‌ها نشان می‌دهد که در برخی گروه‌های کوچکتر بازار شاهد سمت‌وسوگیری بی‌وقفه نمادها به سمت صعود هستیم. به شکلی که تشخیص جریان‌های اصلاحی در روند قیمتی این نمادها بعضا سخت و ناممکن است. در واقع اصلاح‌های قیمتی این دسته از نمادها از بازه‌های روزانه کوتاه‌تر بوده است. تعداد کمتر بازیگران این دسته از نمادها، در کنار حجم محدودتر نقدینگی لازم برای ایجاد روند در این گروه‌ها، این روند لاینقطع را تا این برهه از معاملات رقم زده است. به علاوه برخی از معامله‌گران که بر‌اساس تحلیل خود از سودآوری نمادهای بزرگ در دادوستدها شرکت کرده‌اند ممکن است با قیاس بازدهی‌های کسب شده و بازدهی این دسته از نمادها به این نتیجه برسند که تغییر مقصد سهامداری بازدهی دلچسب‌تری را نصیب ایشان خواهد کرد و این موضوع نیز جریان نقدینگی به سمت این دسته از نمادها را تقویت کند. روند معاملات روزهای اخیر بورسی به خوبی حاکی از آن است که بیشترین میزان نقدینگی در گروه‌های نه‌چندان بزرگ بازار جریان داشته است. در رابطه با فرا رفتن گروهی این نمادها از مرزهای ارزندگی به سختی می‌توان حکم قاطع داد. با این حال نظرات کارشناسی از تردید بر حدود ارزندگی و تداوم رشد برخی از این نمادهای کوچک حکایت دارد. در این شرایط بار دیگر این هشدار ضروری به نظر می‌رسد که رسیدن به محدوده‌های حبابی قیمت سهام، تنها تخلیه نقطه‌ای این حباب را در پی نخواهد داشت و کلیت بازار سهام را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این صورت شاهد تغییر جهت تقاضا نه به سمت گروه‌های دیگر که به سمت بازارهای دیگر خواهیم بود. جریان نقدینگی تازه‌وارد به سهام کاملا قابل‌تشخیص است و این دسته از معامله‌گران در صورتی که با زیان محسوس مواجه شوند احتمالا خروج از سهامداری را به‌عنوان گزینه بعدی مد نظر قرار خواهند داد.
ارسال نظر