صعود ممتد بورس تهران

بازار سهام آخرین هفته کامل ماه پایانی سال را در حالی آغاز کرد که بخش غالب توجهات سهامداران خرد به سوی سهام شرکت‌های اصطلاحا کوچک و متوسط بود. در واقع، شاهد عقب‌نشینی متقاضیان از مشارکت بیشتر در سهم‌های بزرگ کالایی و دل بستن گروهی از سهامداران به نوسان‌های مقطعی در سهم‌های مستعد بود، سهم‌هایی که محور عمده فعالیت آنها در سطح اقتصاد داخل بود و با حجم نسبتا کمتری از نقدینگی توان رشد و ثبت بازدهی حداکثری را داشتند. انعکاس این شرایط را در رفتار شاخص‌های کل و هم‌وزن می‌توان دید. سبقت نماگر هم‌وزن از شاخص کل که عمدتا حاصل رشد پردامنه‌تر سهم‌های کوچک و توقف و رکود صنایع بزرگ کالایی بود. این روند تا اولین روز معاملاتی هفته اخیر هم داشت. اما اولین روز کاری هفته که سپری شد، تمرکز اهالی بازار روی سهم‌های اصطلاحا بنیادی بیشتر شد و معاملات با مشارکت موثر سهامداران خرد جان تازه‌ای گرفت. «دنیای‌اقتصاد» روز یکشنبه در گزارشی با عنوان «دیده‌بانی بورس از بازارهای ۹۸» نتایج پیش‌بینی ۴۱ گروه تحلیلی فعال در بازار سرمایه را منتشر کرد که از ظرفیت‌های بورس برای رشد نوید می‌داد. انتظار برای رشد بازدهی کل در کنار تعدیل مثبت سود خالص بازار سهام و تنزل نسبت قیمت به درآمد کل بازار به زیر رتبه ۴ حکایت از شرایطی مساعد برای رشد داشت.  از طرفی، اظهار نظر رئیس بانک مرکزی درخصوص عواقب و آثار منفی سیاست ارز ترجیحی-ارزپاشی با دلار ۴۲۰۰ تومانی- منتشر شد. اظهار‌نظر مشابهی نیز چند روز دیگر از جانب وزیر اقتصاد کشور مطرح شد که به ناکارآمد بودن اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی به کالاهای اساسی اشاره داشت. بازار این اظهارات را به منزله سیگنالی برای همگرایی نرخ‌های ارز گرفت و امیدها به رشد ارزش سهام مرتبط در بورس بیشتر شد. انتظار برای تک‌نرخی شدن ارز و حذف ارز ارزان، تنها یکی از علل اساسی خیز بورس به سوی بهبود سطوح قیمت سهام بنیادی در هفته سرتاسر مثبت ماه پایانی سال بود. سایه آرامش بر فراز بازارهای جهانی و افزایش قیمت کالاهای پایه، و در پی آن رونق معاملات بورس کالا، از دیگر عواملی بودند که سایه ابهام نسبت به سهام وابسته را کمرنگ‌تر کردند. ترکیب این عوامل را می‌توان در رونق معاملات کالایی و رکوردشکنی قیمت محصولات غول‌های فلزی دید که سیگنال‌های مثبتی را برای سهام وابسته در بورس تهران به ارمغان آورد.

در شرایط کنونی که روزهای پایانی سال سپری می‌شوند، صرف نظر از وقوع امری غیرمنتظره، عامل اقتصادی تهدیدکننده‌ای که اثر سیستماتیکی بر روند معاملات روزهای آتی داشته باشد به چشم نمی‌خورد. در حال حاضر آثار بنیادی سهام با قدرت بیشتری خودنمایی می‌کنند و شفافیت بیشتری به عملکرد سهام بخشیده‌اند. امری که جنس متفاوتی از موج افزایشی را در بورس برانگیخت و سرعت رشد قیمت‌ها را شتاب بخشید.

در بازار چه گذشت؟

بازار سهام روز گذشته در حالی آغاز به کار کرد که میزبان پانصد و بیست و پنجمین نماد بورسی بود. سهام تامین سرمایه نوین، تحت عنوان «تنوین» برای اولین بار پس از پذیرش و درج شرکت در فهرست شرکت‌های پذیرفته شده بورسی در زیرمجموعه «فعالیت‌های کمکی به نهادهای مالی واسط» معامله شد. در این عرضه اولیه، ۷۰۰ میلیون سهم «تنوین» معادل ۱۰ درصد از سهام شرکت مرتبط، به ارزش معاملاتی بیش از ۱۶۱ میلیارد تومان دست به دست شد. در نهایت، نماد مزبور با خرید بیش از ۶۶۷ میلیون سهامدار خرد، در سطح ۲۲۰ تومان قیمت خورد.

در این میان شناسایی سود تسعیر ارز بانک‌ها و نیز احتمال آزادسازی نرخ اوره شتاب بیشتری به معاملات روز گذشته سهام بخشید. از این رو، بانک ملت که بیشترین دارایی ارزی را در میان سایر بانک‌های بورسی دارد، طولانی‌ترین صف خرید را به ارزش افزون بر ۵ میلیارد تومان تشکیل داد. از سویی، خبرهای مجمع غدیر در رابطه با فروش بالاتر اوره، سهام شرکت‌های اوره ساز پتروشیمی شیراز، خراسان و کرمانشاه را با افزایش تقاضا روبه‌رو‌ ساخت. امری که محصولات پتروشیمی را به مقصد بخش عمده ارزش معاملات و تقاضای سهامداران حقیقی بدل کرد.

همگام با بازیگران

معاملات چهارشنبه هفته جاری نیز برای چهارمین روز متوالی با بیشترین خرید سهام به نفع فعالان حقیقی بازار خاتمه یافت. در این روز، بیش از ۱۹ میلیارد تومان سهم از جانب سهامداران حقوقی به سوی سهامداران حقیقی جابه‌جا‌ شد. کانون توجه این دسته از معامله‌گران به نماد «شپدیس» معطوف شد. خالص خرید مثبت این دسته از فعالان در نماد پتروشیمی پردیس بیش از ۱۴ میلیارد تومان رقم خورد. نمادهای «وبملت» و «تاپیکو» نیز در ادامه از دیگر ترجیحات بازیگران خرد بودند که در مجموع با خالص خرید حدود ۱۷ میلیارد تومانی حقیقی‌ها مواجه شدند. در مجموع، سهامداران حقیقی نسبت به سهام محصولات پتروشیمی متمایل‌تر بودند و در وهله بعدی از سهام بانک‌ها و نیز خودروسازان استقبال کردند.

در سوی مقابل، «فملی» نیز در صدر لیست خرید سهامداران عمده قرار گرفت و تغییر مالکیت حدود ۸ میلیارد تومانی در آن صورت گرفت. «شاراک» و «شپنا» نیز دو نماد پالایشی بودند که مورد توجه این دسته از خریداران بودند. به این ترتیب، به‌طور متوسط بیشترین خرید بازیگران عمده در سهام فلزات اساسی، سپس محصولات پتروشیمی رقم خورد.