۹۷ درصد شرکت‌های بورسی سبز شدند؛ شاخص ۵۹۹۴ واحد پرید
صعود دسته‌جمعی بازار سهام
پول‌های داغ و وظیفه سیاست‌گذار
ارزش معاملات خرد سهام که طی روزهای معاملاتی اخیر، نشان از ورود نقدینگی تازه به بازار سهام دارد، سرانجام روز گذشته به رکوردی تاریخی دست یافت و یک هزار و ۶۴۱ میلیارد تومان نقدینگی در میان سهام بورسی دست به دست شد. به این ترتیب میانگین ارزش معاملات خرد سهام طی ۱۰ روز معاملاتی اخیر، از یک هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان نیز فراتر رفت. این در حالی است که پیش‌تر این میزان از ارزش معاملات دور از ذهن بود.هر چند این موضوع نویدبخش، افزایش توجه سرمایه‌گذاران به این حوزه سرمایه‌گذاری است، اما تداوم این شرایط نیازمند توجه سیاست‌گذاران سازمان بورس اوراق بهادار است. در حال حاضر، نقدینگی موجود در بازار تشنه ورود به سهام بورسی و کسب سود است. این در حالی است که بازار همچنان از عمق کافی برخوردار نیست. نگاهی به وضعیت نماد معاملاتی شرکت‌های حاضر در بورس تهران نشان می‌دهد تا پایان خردادماه سال جاری، تنها ۱۵ درصد از سهام این شرکت‌ها قابلیت معامله در بازار سهام را دارند. در فرابورس ایران نیز این رقم به ۳۵/ ۱۳ درصد می‌رسد. به این ترتیب، در شرایط فعلی که شاهد ورود نقدینگی سرگردان به بازار سهام هستیم، فرصتی مناسب برای افزایش شناوری آزاد سهام با افزایش عرضه از سوی سهامداران عمده بازار ایجاد شده است. موضوعی که در قیمت‌های فعلی، نقدینگی قابل توجهی از آن سهامدار عمده بازار می‌کند.
افزایش عرضه‌های اولیه به ویژه عرضه سهام شرکت‌های دولتی و نیمه دولتی در راستای خصوصی‌شدن واقعی این شرکت‌ها، خود از دیگر ضرورت‌های کنونی بورس تهران است. موضوعی که متاسفانه مورد غفلت از سوی مقام سیاست‌گذار قرار گرفته است.
دامنه نوسان و تحلیل گریزی
همان‌طور که اشاره شد روز گذشته شاهد ثبت رکوردی جدید در متغیر ارزش معاملات خرد سهام بودیم. از نکات قابل توجه معاملات دیروز اما تشکیل صف‌های خرید پرحجم در بیش از ۵۰ درصد نمادهای بورسی بود. به‌طوری که از ۲۹۴ نماد معامله شده در روز گذشته، ۱۵۵ شرکت بورسی با افزایش تقاضا در سقف مجاز قیمتی همراه شدند. ارزش این صف‌های خرید بیش از ۳۳۰ میلیارد تومان برآورد می‌شد که در نوع خود قابل توجه بود. در این میان صرف نظر از نقدینگی تازه وارد شده به بازار، قوانین دست و پاگیر سازمان بورس است که سبب شده تا معاملات با چاشنی هیجان همراه شود. به‌طوری که معامله‌گران بدون توجه به پشتوانه‌های منطقی (چه بنیادی و چه تکنیکال) و تنها با نگاه به میزان تقاضای ایجاد شده در سقف‌های قیمتیَ، به جمع صف‌های خرید می‌پیوندند. یکی از عمده دلایل ایجاد‌کننده این شرایط، محدودیت دامنه نوسان است. این موضوع به ویژه در زمانی که بازار با خبرهای مثبت یا منفی مواجه می‌شود، هیجانی کاذب را بر کلیت بازار حاکم می‌کند. این شرایط به ایجاد موج‌های سفته بازی نیز کمک زیادی توجهی می‌کند. شاید به جرات بتوان اذعان کرد، در شرایطی که این قوانین دست‌و‌پاگیر دامنگیر معاملات سهام است، تنها سفته‌بازان هستند که می‌توانند بازدهی قابل توجهی را کسب کنند. به ویژه در سهم‌های کوچک‌تر که به دلیل ارزش بازار پایین، با حجم کمی از نقدینگی نیز نوسانات شدیدی را تجربه می‌کنند.
به هر ترتیب موج اقبال به معاملات سهام در روز گذشته سبب شد تا ۹۷ درصد از نمادهای بورسی با رشد قیمت همراه شوند. این رشدهای بدون اصلاح و سراسیمه که با تزریق بی‌وقفه نقدینگی شدت گرفته است، اما کمی نگران‌کننده به نظر می‌رسد؛ چرا که این پول‌های تازه از سوی معامله‌گران بعضا جدید و با تصور صعود بی وقفه قیمت سهام، وارد گردونه معاملات شده‌اند. این در حالی است که فعالان بازار بر این امر واقفند که پس از این رشدهای پرشتاب، موج اصلاحی دور از انتظار نیست. تداوم هیجانات فعلی بدون پشتوانه بنیادی، زیان قابل توجهی را به این دسته از معامله‌گران تحمیل می‌کند. رفع قوانین تشدیدکننده هیجان در کنار افزایش عرضه از سوی سهامداران عمده بازار اما می‌تواند با کاهش تلاطم موجود، از اصلاح قابل توجه در آینده‌ای نزدیک ممانعت کند تا رونق فعلی بازار تداوم یابد.
سیگنال‌های مساعد سیاسی برای بورس
همان‌طور که اشاره شد ارسال سیگنال‌های مساعد سیاسی یکی دیگر از عواملی بود که سبب شد تا بورس تهران به جهش متوالی خود ادامه دهد. تا پیش از این احتمال اخذ رفتاری منفعلانه از سوی اروپایی‌ها درخصوص برجام، تنها سناریوی بدبینانه پیش روی بازار سهام به شمار می‌رفت. حال اما روزنامه وال‌استریت‌ژورنال در گزارشی اعلام کرد مقامات اروپایی در حال بررسی روش‌های مقابله با تحریم‌های آمریکا و محافظت از شرکت‌ها در برابر جریمه‌های آمریکا هستند و قصد دارند با حفظ کانال‌های انتقال پول و تجارت، ایران را برای ماندن در برجام متقاعد کنند. فرانسه، انگلیس و آلمان قصد دارند، از روند کاهش پیوندهای اقتصادی با ایران جلوگیری کنند. از جمله طرح‌های ادعایی که هنوز در اروپا در حال بررسی است، ایجاد کانال‌های مالی مستقل از نظام مالی آمریکا به منظور حفظ مبادلات مالی با ایران است. رایزنی‌هایی هم درباره مجاز کردن بانک‌های ایرانی برای فعال کردن مجدد حساب‌هایشان در بانک‌های مرکزی کشورهای اروپایی انجام شده است.
این روزنامه همچنین اذعان کرد: تفکر غالب فعلی کشورهای اروپایی این است چنانچه ایران بتواند تا سال ۲۰۲۰ در برابر فشارهای آمریکا مقاومت کند، رای‌دهندگان آمریکایی ممکن است رئیس‌جمهور جدیدی انتخاب کنند که روال کار را تغییر خواهد داد.
در عین حال یکی دیگر از خبرهای موثر بر روند روز گذشته بازار سهام، تصویب لوایح مرتبط با FATF در مجلس شورای اسلامی بود. جایی که لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی و لایحه الحاق به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو)، اعاده شده از شورای نگهبان، با رای اکثریت قاطع نمایندگان به تصویب رسید.
رشد تقاضا با سوخت گزارش‌های ماهانه
همان‌طور که در گزارش‌های پیشین مورد تاکید قرار گرفت، خوش‌بینی معامله‌گران به بهبود متغیرها در گزارش‌های شهریورماه بورسی‌ها یکی از عواملی است که سبب افزایش اقبال به بازار سهام شده است. تاکنون نیز گزارش‌های منتشر شده روی سامانه کدال، غالبا با افزایش نرخ فروش محصولات همراه شده است. روز گذشته به دنبال انتشار گزارش فعالیت ماهانه پتروشیمی خارک، تقاضای گسترده‌ای در نمادهای هم‌گروه این شرکت ایجاد شد. «شخارک» در ۶ ماه نخست سال مالی موفق به فروش یک هزار و ۱۷۸ میلیارد تومانی شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان‌دهنده رشد ۷۲ درصدی بوده است. مبلغ فروش شهریور ماه این پتروشیمی نیز نزدیک به ۳۹۰ میلیارد تومان بوده که نسبت به میانگین ماهانه پنج ماه گذشته، نزدیک به ۵/ ۲ برابر شده و نسبت به شهریور سال قبل بیش از ۳ برابر افزایش یافته است. عمده‌ترین محصول شرکت متانول است که در ۶ ماه نخست سال مالی حدود ۵۵ درصد از سبد فروش شرکت را در برداشته است. «شخارک» در این برهه زمانی مجموعا ۳۱۳ هزار تن متانول فروخته است که نسبت به ۳۳۶ هزار تن فروش مدت مشابه سال قبل با کاهش ۷ درصدی همراه بوده است، اما رشد نرخ فروش محصولات این کاهش مقداری را جبران کرده و موجب رشد مبلغ فروش آن شده است. (نرخ فروش متانول در شهریور ماه ۲۸۶۰ تومان به ازای هر کیلوگرم بوده است که نسبت به میانگین نرخ فروش ۶ ماه نخست سال جاری ۳۸ درصد افزایش یافته است). این گزارش توانست به میزان مطلوبی، انتظارات بازار را برآورده کند و تمامی نمادهای زیرمجموعه گروه محصولات شیمیایی را با رشد قیمت همراه کند. اثر مثبت گزارش‌های ماهانه بر اقبال سهامداران به بورس در شرایطی صورت می‌گیرد که به‌طور قطع روند قیمت سهام بدون پشتوانه بنیادی در نهایت با محتوای عملکرد ماهانه تطبیق می‌یابد و این می‌تواند یک هشدار برای سهامداران باشد.
نگاهی به بازارهای جهانی
با توقف روند نزولی ارزش دلار آمریکا، از میزان تقاضا برای فلزات از سوی خریداران غیردلاری در بازارهای جهانی کاسته شد. در عین حال دیروز آمریکا و چین به‌صورت رسمی اجرای دور دوم از برنامه اخذ تعرفه وارداتی بر کالاهای یکدیگر را آغاز کردند. موضوعی که سبب شد قائم‌مقام وزیر بازرگانی چین نیز از دشوار بودن ادامه مذاکرات تجاری با آمریکایی‌ها سخن گوید. وانگ شوون در این خصوص گفت تا زمانی که آمریکا خنجری را زیر گلوی چین قرار داده، ادامه مذاکرات میان دو طرف بسیار سخت خواهد بود. این اظهارات نیز بر نگرانی موجود میان فعالان اقتصادی بازار فلزات دامن زد.
به این ترتیب (در ساعات معاملاتی بورس تهران)، هر تن آلومینیوم در معاملات آتی لندن با افت ۲/ ۰ درصدی در سطح ۲۰۴۱ دلار در هر تن قرار گرفت. بهای روی نیز با کاهشی به میزان ۴/ ۰ درصد به ۲۵۰۴ دلار در هر تن رسید. قیمت در تن مس نیز با کاهش ۸/ ۰ درصدی، به ۶۲۴۴ دلار رسید.
در بازار نفت نیز پس از رسیدن قیمت طلای سیاه به سقف ۴ ساله در شامگاه دوشنبه، این محصول کمی از مواضع خود عقب‌نشینی کرد اما در محدوده مثبت باقی ماند. در زمان تنظیم گزارش (ساعت ۱۵ روز سه‌شنبه) قیمت هر بشکه نفت خام برنت برای تحویل در ماه دسامبر با رشدی ۸/ ۰ درصدی در سطح ۸۱ دلار و ۸۸ سنت قرار داشت. نفت خام وست تگزاس در قراردادهای ماه نوامبر با افزایش ۵/ ۰ درصدی به ۴۱/ ۷۲ دلار رسیده است.
از دیگر صنایع بورسی چه خبر؟
بررسی روند صنایع بورسی طی معاملات روز گذشته نشان می‌دهد از ۳۸ صنعت مورد بررسی، ۳۶ صنعت با افزایش شاخص همراه شدند و در مقابل تنها شاهد افت شاخص یک صنعت بورسی بودیم. در این میان گروه لاستیک و پلاستیک بیشترین رشد روزانه در میان صنایع بورسی را به میزان حدود ۷ درصد تجربه کرد. رشد قیمت لاستیک در ماه‌های اخیر، مهم‌ترین دلیل رشد قیمتی تمامی نمادهای زیرمجموعه گروه لاستیک و پلاستیک بود. شاخص گروه محصولات کانی غیرفلزی نیز در این روز با رشد ۴/ ۶ درصدی همراه شد و در رتبه دوم جدول پربازده‌ترین صنایع بورسی قرار گرفت. گروه محصولات کاغذی در توقف نماد معاملاتی صنایع کاغذسازی کاوه، تنها صنعتی بود که معاملات روز گذشته را با افت به پایان رساند.
همان‌طور که عنوان شد، این روزها نگاه فعالان بازار به سامانه کدال و انتشار گزارش‌های شهریورماه شرکت‌ها دوخته شده است. در همین راستا نگاهی به گزارش عملکرد برخی شرکت‌های بورسی طی شهریورماه خالی از لطف نیست.
نفت بهران روز گذشته گزارش شهریورماه خود را روانه کدال کرد. «شبهرن» در شهریور ماه به فروش ۲۰ هزار و ۵۶۲ متر‌مکعبی رسید که ۴۵ درصد نسبت به ماه گذشته کاهش داشته است. مبلغ فروش این شرکت نیز در شهریورماه به ۱۴۶ میلیارد تومان رسید که نسبت به ماه گذشته ۳۰ درصد کاهش را نشان می‌دهد. با این حال نرخ فروش روانکار این شرکت، رشد ۲۱ درصدی را نسبت به ماه گذشته به خود دیده است. در مجموع عملکرد ۶ ماهه ابتدایی سال جاری «شبهرن» نیز، این شرکت به مقدار فروش ۲۰۲ هزار و ۴ متر مکعب و مبلغ فروش ۹۲۲ میلیارد تومان رسیده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته به ترتیب رشد ۶ و ۳۸ درصدی داشته است.
در گزارش ماهانه پتروشیمی جم نیز، میانگین نرخ فروش شهریورماه این شرکت نسبت به ماه قبل ۳ درصد رشد را نشان داد. مقدار فروش «جم» اما در این ماه ۱۲۸ هزار و ۶۰۷ تن بوده است که ۸ درصد افت را نسبت به ماه قبل نشان می‌دهد. این مقدار نسبت به میانگین فروش ماهانه پارسال هم افت ۱۶ درصدی را نشان می‌دهد. در نتیجه مبلغ فروش پتروشیمی جم در شهریورماه با کاهش ۵ درصدی، نسبت به مرداد به ۵۸۶ میلیارد و ۵۷۸ میلیون تومان رسیده است. مبلغ فروش شرکت در ۶ ماه نخست امسال به ۳ هزار و ۴۸۰ میلیارد تومان رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۱درصد رشد را نشان می‌دهد که ناشی از افزایش ۵۵درصدی نرخ میانگین محصولات در عین کاهش ۹ درصدی مقدار فروش است.
«کچاد» در گزارش شهریور ماه خود نسبت به ماه قبل، محصول فولاد خود را ۲۰ درصد گران‌تر فروخته است. این در حالی است که نرخ گندله آن ۳ درصد افزایش یافته است. گزارش شهریور نشان می‌دهد شرکت فولاد خود را در خارج از بورس کالا با قیمت‌های بالاتری فروخته است.
همگام با بازیگران
روز سه‌شنبه، برای شانزدهمین روز متوالی، خالص تغییر مالکیت به نام معامله‌گران خرد بازار رقم خورد و بیش از یک میلیارد و ۵۹۰ میلیون سهم به ارزش ۴۲۷ میلیارد تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران حقیقی افزوده شد. بیشترین خالص خرید توسط سهامداران خرد در نمادهای زیرمجموعه گروه فرآورده‌های نفتی به ثبت رسید. به این ترتیب خالص خرید حقیقی‌ها در میان صنعت پالایشی به ۶۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان رسید. گروه چندرشته‌ای صنعتی نیز در این روز شاهد تغییر مالکیت ۴۹ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومانی به نفع حقیقی‌ها بودند. پتروشیمی‌ها دیگر گروهی بودند که با خالص خرید ۴۸ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومانی توسط معامله‌گران خرد بازار همراه شدند.
در صدر خرید معامله‌گران حقیقی، تمایل به جمع‌آوری سهام شرکت ملی مس ایران قرار داشت. خالص خرید حقیقی‌ها در نماد مزبور به ۵۲ میلیون و ۷۰۰ هزار سهم به ارزش حدود ۲۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان بالغ شد. نماد معاملاتی بانک سینا نیز در این روز شاهد جابه‌جایی ۱۵۲ میلیون سهم به ارزش ۲۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی بود. نماد معاملاتی شرکت سرمایه‌گذاری غدیر از دیگر نمادهای دیروز بورس تهران بود که مورد اقبال معامله‌گران خرد بازار قرار گرفت. به این ترتیب دیروز بیش از ۱۰۴ میلیون و ۷۰۰ هزار سهم «وغدیر» به ارزش ۲۱ میلیارد تومان به پرتفوی حقیقی‌ها اضافه شد.
در آن‌سوی بازار نماد معاملاتی آهنگری تراکتورسازی ایران شاهد جابه‌جایی ۶میلیون و ۶۰۰ هزار سهم خود به ارزش ۴ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بود. نماد معاملاتی پتروشیمی فجر از دیگر نمادهای بازار سهام بود که مورد توجه سهامداران حقوقی قرار گرفت. بر این اساس ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار سهم «بفجر» به ارزش ۴ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران حقوقی افزوده شد. در مجموع خرید حقوقی‌ها نیز گروه تامین آب، برق و گاز با خالص خرید یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان قرار داشت.
ارسال نظر