سه‌گانه عبور از بی‌ثباتی

کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران سی و یکمین صبحانه کاری خود را با موضوع «بررسی ساز‌و‌کارهای سیاست‌های پولی و تاثیر آنها بر بازارهای مالی» برگزار کرد. این نشست با حضور عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی و عضو شورای عالی پول و اعتبار، سعید اسلامی بیدگلی دبیرکل کانون نهادها و جمعی از فعالان بازار سرمایه تشکیل شد. در این جلسه، دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری با اشاره به شرایط فعلی اقتصاد کشور، مهم‌ترین ابزار نجات اقتصاد کشور را از مسیر بازار سرمایه دانست و تاکید کرد با حمایت و تقویت بازار سرمایه می‌توان شاهد رشد اقتصادی در کشور بود. وزیر راه و شهرسازی نیز عدم قطعیت و ملتهب بودن شرایط کنونی اقتصاد کشور را از یکسو  به شرایط موجود در حوزه سیاست بین‌الملل مرتبط دانست و از سوی دیگر بخش عمده‌ای از مشکلات کنونی را ناشی از نابسامانی در ساختار داخلی اقتصاد کشور عنوان کرد. به عقیده آخوندی سه مبحث کنترل نقدینگی، بدهی‌های دولت و بی انضباطی در سیستم پولی - بانکی از جمله مهم‌ترین‌ مشکلات ساختاری در کشور است. وی سه رویکرد اساسی را برای برون‌رفت از این شرایط مهم دانست؛‌ عدم تخطی از قانون،پایداری به اصول بازار و پایداری به اصول حقوق مالکیت از جمله مواردی خواهد بود که رعایت آنها رقابت، شفافیت و تخصیص بهینه منابع را به دنبال خواهد داشت. به عقیده عضو شورای عالی پول و اعتبار باید این موارد در سریع‌‌ترین زمان ممکن صورت گیرد و در واقع الان زمان اصلاح ساختاری مزبور است که درگاه اصلی تمامی این موارد می‌تواند استفاده از پتانسیل‌های بازار سرمایه باشد.

نجات اقتصاد به دست بورس

در ابتدای این مراسم، سعید اسلامی بیدگلی، دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری به وضعیت کنونی اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر شاهد وضعیت نامساعدی در اقتصاد و همچنین نرخ بالای تورم هستیم. وی تنها راه عبور از این شرایط را استفاده از پتانسیل‌های موجود در بورس دانست و گفت: در شرایط فعلی مهم‌ترین‌ ابزار نجات اقتصاد کشور بازار سرمایه است. در این راستا امیدواریم با حمایت و تقویت بازار سرمایه شاهد رشد اقتصادی در کشور باشیم.

مدیریت ریسک در اقتصاد

در ادامه عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی با اشاره به شرایط کنونی اقتصادی گفت: در حال حاضر شاهد وجود ریسک‌های زیادی در اقتصاد کشور و بازارهای مالی هستیم. عدم قطعیت و ملتهب بودن شرایط به شدت شرایط اقتصاد ایران را مورد تهدید قرار داده است. در این راستا باید اقداماتی در راستای کاهش ریسک‌ها انجام داد و مدیریت ریسک مناسبی انجام دهیم. افزایش امید به آینده نیز یکی دیگر از اقدامات مهم برای عبور از شرایط مبهم کنونی خواهد بود.

وی در ادامه افزود: در حال حاضر شاهد ایجاد وضعیت نامساعد از بعد سیاست بین‌الملل و تحریم‌ها هستیم. در این میان بیشترین آسیب اقتصادی متوجه اروپا است و ما باید بتوانیم در این مقطع زمانی بیشترین ارتباط را با اروپا داشته باشیم. هرچند شرکت‌های بزرگ اروپایی به دلیل منافع ممکن است ایران را ترک کنند، اما رویکرد جدید حاکم بر ایالات متحده در ساخت نظم جدید جهانی، حکومت‌های غربی را نگران کرده و این فرصت مهمی برای بهره‌برداری اقتصادی ایران است.  وزیر راه و شهرسازی درخصوص ساز و کار داخلی اقتصادی گفت: ما در شرایط جنگ اقتصادی قرار داریم، ولی این جنگ از نوع جنگ نرم است. بر این اساس باید اقتصاد کشور و بازارهای مالی را تقویت کنیم.  آخوندی در ادامه با اشاره به اینکه آمریکا در واقع خواهان جنگ تعرفه‌ای است، گفت: هرچند این رویکرد جدید ایالات متحده نظم و امنیت بین‌المللی را برهم زده، اما در فضای داخلی کشور نیز با عدم هماهنگی مناسب و نبود قطعیت‌ها مواجه هستیم. به‌طوری‌که بخش عمده‌ای از مشکلات کنونی ناشی از نابسامانی در ساختار اقتصادی کشور است.  وی در ادامه گفت: مسائل ساختاری اقتصاد ایران بسیار پیچیده و جدی هستند که متاسفانه طی ۳ دهه اخیر دستگاه سیاست‌گذاری کشور ورود جدی برای حل مسائل ساختاری نکرده است. وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه اصلی‌ترین مساله اقتصادی کشور در شرایط فعلی عدم ثبات است، عنوان کرد: این وضعیت ریسک‌ها را افزایش و امید اجتماعی را کاهش می‌دهد.

نگاهی به مهم‌ترین‌ معضلات

آخوندی در ادامه افزود: از آنجا که در تنگنا هستیم نباید قوانین جاری را کنار بگذاریم. متاسفانه این مساله در کشور ما حل نشده است. قطعا منافع عده‌ای در این است که ما از قوانین و قواعد عبور کنیم. همواره عده‌ای از این عبور سود می‌برند و با ظاهر فریبی از خروج قاعده و قانون دفاع می‌کنند. این فضا شفافیت، ثبات، عدالت و قانون را از میان می‌برد. وی در ادامه تاکید کرد: در فضای فعلی نخبگان فکری و ابزاری کشور باید اصلاحات ساختاری اقتصاد کشور را آغاز کنند.  به عقیده آخوندی سه مبحث کنترل نقدینگی، بدهی‌های دولت و بی انضباطی در سیستم پولی - بانکی از جمله مهم‌ترین‌ مشکلات ساختاری در کشور است که باید اقدامات لازم برای اصلاح این موارد در سریع‌ترین زمان ممکن به مرحله اجرایی تبدیل شود.

راهکار چیست؟

ویزر راه و شهرسازی در ادامه سه رویکرد اساسی را برای برون‌رفت از این شرایط، مهم دانست و گفت: عدم تخطی از قانون، پایداری به اصول بازار و پایداری به اصول حقوق مالکیت از جمله مواردی خواهد بود که رعایت آنها رقابت، شفافیت و تخصیص بهینه منابع را به دنبال خواهد داشت.

آخوندی در ادامه تاکید کرد: به عبارت دقیق‌تر اصلی‌ترین کار پایبندی به قانون، وفاداری به اصول بازار و حفظ حقوق مالکیت است. در واقع با این فاکتورها تنها در فضای رقابت آزاد، فضای شفاف و رشد اقتصادی شکل می‌گیرد.  وی در ادامه با اشاره به اینکه اگر از این اصول خارج شویم اقتصاد از درون تهی می‌شود، گفت: برای دستیابی به تمام این اهداف و رسیدن به اقتصادی پایدار، مهم‌ترین‌ گزینه برخورداری از پتانسیل‌های موجود در بازار سرمایه است.

زمان مناسب برای اصلاح اقتصادی

آخوندی در ادامه با تاکید بر اینکه هم اکنون بهترین زمان برای اصلاحات ساختاری است، گفت: در حال حاضر و وجود شرایط سخت، بهترین زمان برای اجرای اصلاحات و بازبینی در ساختارهای اقتصادی کشور است. وی در ادامه با اشاره به اینکه برخی تصور می‌کنند ابتدا باید سرمایه اجتماعی ایجاد کرد و سپس اصلاح ساختاری انجام داد، گفت: این در صورتی است که اصلاح ساختار در اولویت قرار دارد.  آخوندی ادامه داد: در این شرایط است که می‌توان حرف درستی از بازار سرمایه و بازار پول زد. به‌جای اینکه بانک مرکزی اضافه برداشت را قانونی کند،باید مانع از این موضوع شود. در واقع به جای اینکه بانک مرکزی بگوید اضافه برداشت را قانونی یا تمدید می‌کنم باید بگوید هیچ اضافه برداشتی حتی یک ریال را به رسمیت نمی‌شناسم و باید همه آن مبالغ به دولت بازگردانده شود.  وی در ادامه با اظهار این مطلب که باید تکلیف بدهی دولت مشخص شود، گفت: الان وقت سیاست‌گذاری درست ارزی است. قطعا همه می‌دانیم وقتی قیمتی دستکاری می‌شود، نمی‌توان تخصیص بهینه منابع را مشاهده کرد. وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه همچنین باید تکلیف بدهی‌های دولت روشن شود، گفت: هم اکنون زمان استفاده از پتانسیل‌های بازار سرمایه است. به‌طوری‌که بازار سرمایه فرصتی مناسب برای کنترل تورم و نقدینگی است. امیدواریم با عزم جدی دولت شاهد بهبود عملکرد بازار سرمایه باشیم.

دو پیشنهاد به دولت

آخوندی در ادامه به دو پیشنهاد ارائه شده توسط این سازمان به دولت اشاره کرد و گفت: تبدیل یارانه به کارت اعتباری مالیاتی و توقف مسکن مهر دو پیشنهاد مهم برای ارتقای شرایط خواهد بود. وی ادامه داد: در این راستا به اتمام پروژه و طرح مسکن مهر رسیدیم. در زمینه تبدیل یارانه به کارت اعتباری مالیاتی نیز هنوز اقدامی از سوی دولت صورت نگرفت. در صورتی که با اجرای کارت اعتباری مالیاتی می‌توان به نتایج مثبتی دست یافت که در صدر آن شناسایی فرار مالیاتی خواهد بود.

اصلاح قوانین در حوزه ساخت‌و‌ساز

آخوندی در ادامه درخصوص وضعیت صنعت مسکن و ساخت‌و‌ساز خاطرنشان کرد: ما در حال اصلاح قوانین حوزه ساخت و اجاره مسکن هستیم. تغییر رویه ساخت و ساز، اصلاح قوانین مالیاتی و اصلاح رویه اجاره مسکن مهم‌ترین اصلاحات لازم است.  وی در ادامه افزود: با پایبندی به اصول قادر خواهیم بود تا به سمت اجاره‌داری حرفه‌ای حرکت کنیم. در این راستا چند پیشنهاد و اصلاح در قانون ارائه شده است؛ حرکت به نفع اجاره‌داری حرفه‌ای با ایجاد مشوق‌ها از جمله معافیت مالیاتی، تلاش برای افزایش طول دوره اجاره که کاهش هزینه مبادله را به دنبال دارد و همچنین استفاده از اراضی بایر از جمله این موارد خواهد بود.

 

 

هدیه لطفی