در بازارهای اول و دوم چه گذشت؟

بازار سهام از هفته گذشته شاهد ورود نقدینگی جدیدی بود که به معاملات کم‌رمق سهام جان تازه‌‎ای بخشید. معاملاتی که در هفته‌های اخیر تحت تاثیر ریسک‌های سیاسی به شدت در لاک احتیاط رفته بود، از هفته گذشته بر مدار رونق قرار گرفت. افزایش معنادار ارزش معاملات سهام در فرابورس و بورس از سه‌شنبه هفته گذشته به‌خوبی گویای چرخش فضای معاملات نسبت به روزهای پیش از آن است. برای داشتن تصویری از فضای حاکم بر بازار در روزهای قبل می‌توان به ارزش پایین دادوستد سهام اشاره کرد. میانگین ارزش روزانه معاملات خرد سهام در بازارهای اول و دوم در آبان ماه حدود ۲۵ میلیارد تومان بودکه از سه‌شنبه هفته گذشته، یعنی واپسین روز آبان، حجم و ارزش معاملات سهام با جهش قابل‌توجهی همراه شد؛ به‌طوری که در بازار اول و دوم حدود ۳۸ میلیارد تومان سهم بین سهامداران دست‌به‌دست شد. چهارشنبه هفته گذشته در نخستین روز معاملاتی فرابورس ارزش معاملات سهام به ۳۷ میلیارد تومان بالغ شد. دیروز نیز در ادامه همین روند شاهد جابه‌‌جایی ۱۷۹ میلیون سهم به ارزشی نزدیک ۴۰ میلیارد تومان بودیم. بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشترین حجم معاملات خرد سهام در پاییز امسال-به استثنای روزهای عرضه اولیه- در روز گذشته رقم خورد. به نظر می‌رسد تحرکات نسبتا گسترده سهامداران مربوط به تحولات کلان اثر‌گذار بر وضعیت شرکت‌ها (عواملی مثل روند صعودی نرخ دلار و سطوح مناسب قیمت‌ها در بازار‌های جهانی) است. ضمن آنکه کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی نیز تحت تاثیر ضوابط سختگیرانه بانک مرکزی بر این امر اثر داشته است. بازار پول به‌رغم تلاش برای جانماندن از بازار سرمایه با شدت عمل نهاد ناظر در اجرای دستور‌العمل کاهش نرخ سود سپرده رو‌به‌رو است و همین امر در خروج پول‌ها از سپرده‌های بانکی تاثیرگذار بوده است. علاوه بر این کمرنگ شدن ریسک‌های سیاسی طی یک هفته اخیر، در برون‌رفت بازار از فضای رکودی هفته‌های اخیر بی‌تاثیر نبوده است.

  بازارهای جهانی و نمادهای وابسته

بازارهای جهانی در آخرین روز کاری هفته گذشته با افت قابل توجه ارزش دلار در برابر ارزهای عمده جهان روبه‌رو شد. شاخص دلار روز جمعه به پایین‌ترین سطح خود در یک ماه اخیر رسید. همین امر در تقویت قیمت‌ کالاها در بازار جهانی تاثیر مثبت گذاشت. قیمت نفت در ادامه روند مثبت خود، روز جمعه در بالاترین سطح خود در ۲۹ ماه گذشته معامله شد. چنان که قیمت هر بشکه نفت برنت در آخرین روز کاری به مرز ۶۴ دلار نزدیک شد. در همین روز، هر بشکه نفت خام آمریکا نیز در سطوح بالای ۵۸ دلار معامله شد که حاکی از رشد قابل توجه ۲۳ درصد ی نسبت به سال گذشته است. اما تاثیرات افت ارزش دلار محدود به قیمت نفت نشد. کاهش ارزش دلار در رشد قیمت فلزات اساسی نیز انعکاس یافت. در سمت دیگر بازارهای جهانی، قیمت‌های محصولات پتروشیمی در بازارهای شرق آسیا روند مطلوبی را پشت سر گذاشت. برای نمونه، قیمت هر تن متانول در این بازارها از سطح ۳۷۰ دلار نیز گذشت. روی هم رفته، قیمت‌ها در بازار جهانی ضمن پابرجایی ریسک‌های بنیادی همچنان در مداری مثبت در حال حرکت است. همین امر در مهیاکردن فضا برای سودآوری نمادهای فرابورسی به خصوص نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز موثر واقع شد و در جهش شاخص کل فرابورس نمود یافت. اما در کنار سطح مناسب قیمت‌ها در بازار جهانی، کماکان نرخ دلار نیز ازمعاملات فرابورس حمایت می‌کند.

همگام با صنایع

در جریان دادوستدهای دیروز سهامداران شاهد تحرکات مثبت سهامداران در گروه فلزات اساسی، حمل‌و‌نقل و فرآورده‌های نفتی بودند. روز گذشته ارزش معاملات گروه فلزات اساسی با تمرکز بر نماد سهامی ذوب آهن اصفهان بالغ بر ۵/ ۱۶ میلیارد تومان بود. ارزش سهام مبادله شده در گروه فلزی نسبت به کل ارزش معاملات در بازارهای اول و دوم بیش از ۴۰ درصد بوده است. علاوه بر این، طی معاملات روز گذشته، ۱۱ درصد نقدینگی بازار اول و دوم به گروه حمل‌و‌نقل تعلق گرفت. گروه پالایشی نیز با اختصاص دادن ۱۰ درصد نقدینگی بازار، سومین رتبه را در میان صنایع فرابورسی به نام خود ثبت کرد. در جریان معاملات دیروز شاخص گروه پالایشی با رشد ۷/ ۲ درصدی، بیشترین رشد را در میان صنایع فرابورس ثبت کرد. پس از گروه پالایشی، گروه‌های فلزات اساسی و محصولات شیمیایی به ترتیب با رشد ۱/ ۲ درصدی و ۷/ ۱ درصدی رتبه‌های بعدی جدول بازدهی صنایع را به خود اختصاص دادند. درمقابل، گروه سایر محصولات کانی غیرفلزی فرابورس با کاهش ۵/ ۳ درصدی، بیشترین افت شاخص را تجربه کردند. ضمن اینکه دو گروه پیمانکاری صنعتی و خودرو و ساخت قطعات نیز با افت قابل توجه شاخص همراه شدند. روی‌هم‌رفته، در پایان معاملات روز گذشته، شاخص ۱۲ صنعت با رشد رو‌به‌رو شد، سه صنعت به دلیل توقف نمادهایشان تغییر شاخص نداشتند و ۹ صنعت افت شاخص را تجربه کردند. در مجموع طی روز گذشته حدود ۳۶۷ میلیون برگه بهادار به ارزش حدود ۲۶۰ میلیارد تومان بین معامله‌گران فرابورس دست‌به‌دست شد. جابه‌جایی حدود ۱۸۰ میلیون از این اوراق به مبادلات سهام در بازار اول و دوم اختصاص یافت که نشان از رشد محسوس این متغیر نسبت به هفته‌های اخیر دارد.