لیتیوم و تیتانیوم برندگان بازار کامودیتی‌‌‌ها
لیتیوم در اوج
لیتیوم از معدود کالاهای پایه است که بی‌‌‌توجه به سیگنال‌‌‌های متعدد اثرگذار بر بازارها همچنان در اوج نوسان قیمت دارد و خبری از بازگشت محسوس نرخ در آن نیست. در حال حاضر هر تن کربنات‌لیتیوم در بازار داخلی چین با نرخ ۴۷۵هزار و ۵۰۰یوآن به‌ازای هر تن به فروش می‌رود. رکورد قیمتی لیتیوم کربنات در چین مربوط به ماه مارس و پس از حمله روسیه به اوکراین می‌شود که بهای آن تا مرز ۵۰۰هزار یوآن نیز پیش رفت. اما در ادامه، بهای لیتیوم‌کربنات نیز با فروکش اثرگذاری این جنگ بر بازار عقب نشست. البته لیتیوم کربنات از جمله محدود کالاهای پایه‌‌‌ای است که افت نرخ محدودی را در ماه جولای امسال تجربه کرد و همچنان در اوج ماند. ظرف یک‌سال منتهی به روز ۲۰جولای این محصول در بازار داخلی چین صعود ۴۳۷درصدی داشت. برتری تقاضا نسبت به عرضه مهم‌ترین عامل این جهش قیمتی است. لیتیوم فلز جدید مصرفی در تولید باتری خودروهای الکتریکی است. حرکت دنیا به سمت انرژی‌‌‌های پاک باعث جهش تقاضا برای آن شده است. اگرچه لیتیوم به‌وفور در سطح زمین وجود دارد؛ اما استحصال آن نسبتا دشوار بوده و به کندی انجام می‌شودو کمبود لیتیوم کربنات ظرف بیش از یک‌سال اخیر به چالشی جدی در مسیر تولید خودروهای برقی تبدیل شده است. ایلان ماسک، دارنده بزرگ‌ترین خودروساز برقی جهان (تسلا)، چندی پیش از احتمال ورود به صنعت استحصال لیتیوم سخن گفته بود.
پافشاری تیتانیوم در مسیر رشد نرخ
تیتانیوم، فلزی که به دلیل ویژگی‌‌‌های خاص خود معمولا به‌‌‌عنوان عنصر آلیاژی استحکام‌‌‌بخش مورد استفاده قرار می‌گیرد، ظرف بازه زمانی یک‌سال منتهی به ۲۰ جولای صعود ۱۰۹درصدی داشت و در نهایت در معاملات آتی بورس آمریکا با نرخ ۱۳دلار و ۸/ ۰سنت به فروش رفت. این فلز از ابتدای سال ۲۰۲۲ تا امروز رشد ۹۵درصدی داشته و عمده جهش نرخ آن پس از حمله روسیه به اوکراین و تحریم اقتصادی روسیه رخ داده است. روسیه سهم حدود ۴۰درصدی در تامین بازار جهانی تیتانیوم دارد؛ بنابراین این جنگ با کسری قابل ملاحظه عرضه، زمینه صعود نرخ را در بازار این فلز رقم زده است.
غلبه سیگنال کاهش نرخ در بازار پلاتین
پلاتین به‌‌‌عنوان فلزی نادر که به دلیل ویژگی‌‌‌های خاص، از جمله خاصیت ضدخوردگی کاربردهای خاص صنعتی دارد و در عین حال در پزشکی و جواهرسازی نیز استفاده می‌شود، در سال‌های گذشته مورد توجه سرمایه‌گذاران بازارهای مالی-کالایی دنیا قرار گرفت. در حال حاضر، هر اونس پلاتین در معاملات آتی بورس آمریکا با نرخ ۸۷۹دلار به فروش می‌رود و به این ترتیب، بازده آن در یک‌ماه اخیر منفی ۲/ ۶درصد و بازده سالانه آن منفی ۶/ ۱۸درصد بوده است. البته ظرف روزهای اخیر این فلز مجددا به مسیر رشد نرخ بازگشته، به نحوی که بازده هفتگی آن ظرف روزهای منتهی به روز ۲۰ جولای به ۸/ ۲درصد رسیده است. در حال حاضر، پلاتین در نرخی کمتر از میانگین بهای فروش آن در بازه زمانی ۱۰ساله معامله می‌شود. اما حمله روسیه به اوکراین و تحریم اعمال‌شده علیه روسیه و الیگارش‌‌‌های این کشور، زمینه صعود نرخ آن در روزهای ابتدایی ماه مارس را فراهم کرد، به نحوی که این فلز گرانبها در روز هشتم ماه مارس به هزار و ۱۱۵دلار به ازای هر اونس صعود داشت که این رقم بیشترین نرخ فروش آن پس از جولای ۲۰۲۱ بود.
ظرف روزهای ابتدایی ماه ژوئن نیز بریتانیا، ولادیمیر پوتانین، مدیر اجرایی و سهامدار اصلی غول معدنی روسیه، نورویسک نیکل را تحریم کرد. این شرکت سومین تولیدکننده بزرگ پلاتین دنیاست که سهم آن در تولید جهانی این فلز به ۱۰درصد می‌‌‌رسد. این خبر سیگنالی افزایشی برای این بازار به همراه داشت؛ اما غلبه احتمال کاهش تقاضا نسبت به عرضه در این بازار برتری یافت و ظرف یک‌ماه اخیر پلاتین بخشی از ارزش خود را در بازار جهانی از دست داد. صعود تورم در آمریکا و انتظار اتخاذ سیاست انقباضی بیشتر از سوی فدرال‌رزرو برای مهار تورم باعث شده است تا انتظار کاهش تقاضا بر نگرانی عرضه در بازار پلاتین غلبه کند. در عین حال، چین به‌‌‌عنوان بزرگ‌ترین بازار مصرف این فلز نیز با بحران اقتصادی روبه‌روست و این موضوع نیز این بازار را تحت فشار کاهش تقاضا قرار می‌دهد.
