سقوط آزاد بازارهای کالایی

این نکته بدان معناست که دیروز بازارهای محصولات کشاورزی، نفت خام، فلزات و فرآورده‌های نفتی همگی کاهش نرخ داشتند که خود سیگنال بسیار مهمی از شرایط فعلی و دورنمای اقتصادی بسیاری از رخدادهاست. تا لحظه تنظیم این گزارش بهای هر تن سرب با نزدیک به ۳ درصد کاهش به حدود ۲۵۰۰ دلار و هر تن روی و مس با افتی نزدیک به ۵/ ۲ درصد به نزدیکی ۲ هزار و ۵۶۰ و ۶ هزار و ۱۷۰ دلار در هر تن رسید و گندم و ذرت نیز هر کدام بیش از یک درصد افت نرخ داشتند. این وضعیت در گزارش روز سه‌شنبه در همین صفحه مورد بررسی قرار گرفته بود و در فاصله‌ای کمتر از دو روز، این پیش‌بینی محقق شد. این در حالی است که افت قیمت‌ها دو روز است که میهمان بازار بوده تا جایی که بسیاری از فلزات همچون سرب، نیکل و مس نزدیک به ۳ درصد از ارزش خود را در هفته میلادی جاری از دست داده‌اند؛ رخدادی که نگرانی‌های جدیدی را ایجاد می‌کند زیرا این حجم از افت نرخ خود نشان‌دهنده تغییراتی جدید در آینده بازارهای جهانی است.

مهم‌ترین دلیل این افت نرخ اجرایی شدن سخت‌گیری‌های تعرفه‌ای توسط آمریکا و اقدام متقابل چین بوده است ولی باید عنوان کرد که در کنار سیگنال‌های افزایشی در بازار جهانی نفت خام، بهای نفت هم افت قیمت‌هایی بزرگ را تجربه کرده؛ یعنی رخدادهای مهم‌تری در حاشیه بازارهای جهانی خودنمایی می‌کند. البته بازارهای سهام در جهان هم کاهشی هستند ولی افت بیشتر قیمت‌ها در بازارهای کالایی در مقایسه با بازارهای سهام به این معنی است که ذات تهدیدات تعرفه‌ای و جنگ تجاری فعلی اگرچه تاثیرگذار بوده ولی دلیل اصلی این شرایط به حساب نمی‌آید. در گزارش پیشین «دنیای‌اقتصاد» به کاهش تقاضای واقعی در جهان به‌عنوان سرعت‌گیر اقتصادی مهم در بازارهای کالایی اشاره کردیم که افت قیمت‌ها در کنار عدم تحرک جدی موجودی انبارها نشان می‌دهد که به رغم رشد محدود عرضه‌ها، بخش تقاضا رشد کمتری داشته و برتری عرضه بر تقاضا جدی‌تر از چیزی است که به نظر می‌رسد.

 این وضعیت نگرانی از ایجاد یک دوره رکود جدید در بازارهای کالایی را برجسته‌تر می‌سازد ولی اگر این روند نزولی به بازارهای سهام سرایت کند یعنی افت قیمت‌های فعلی مثلا افت بین ۵/ ۱ تا ۲ درصدی قیمت‌ها در بازارهای کالایی به بازارهای سهام در جهان هم منتقل شود دیگر باید منتظر یک فاز رکود فراگیر در بازارهای جهانی باشیم. در گذشته نیز به این نکته اشاره کردیم که تلاش‌های تعرفه‌ای ترامپ حکایت از نگرانی‌هایی جدی برای ورود اقتصاد این کشور به یک فاز رکود دارد که امروز اولین شواهد متقن آن خودنمایی می‌کند و ادامه این وضعیت به عمیق‌تر شدن نگرانی‌ها و گسترش تهدیدات به اقصی نقاط جهان منتهی خواهد شد. رخدادی که شاید خاطره سال ۲۰۰۸ را زنده نکند ولی جنس تهدیدات با رکودهای قبلی در اقتصاد جهانی و البته آمریکا همخوانی دارد. کندشدن سرعت رشد اقتصادی چین پس از جدی‌تر شدن جنگ تعرفه آن هم با ارقامی نزدیک یا بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار و البته کاهش ارزش بسیاری از ارزهای معتبر در جهان بستر ورود به یک فاز رکودی جدید را فراهم کرده ولی در مورد شدت و ضعف و زمان خودنمایی دقیق آن نمی‌توان اظهارنظر قاطعی داشت ولی شواهد موجود نگران‌کننده است.

اخبار مرتبط