این کارخانه با عنوان امید سبزواران ۲۳ خرداد ۱۳۹۸ با اعتبار ۱۶۰ میلیارد تومان در زمینی به مساحت ۸۰‌هزار مترمربع و زیربنای ۵۰‌هزار مترمربع درحالی بهره‌برداری شد که اینک محیط‌زیست می‌‌‌گوید مجوز زیست محیطی نداشته، هرچند مسوولان صمت می‌‌‌گویند با مجوز احداث شده است.

به گزارش «ایرنا» دفع نامناسب پسماندهای این کارخانه که در نزدیکی رودخانه شور جیرفت قرار دارد و استفاده غیرمجاز پسماندهای آن در زیرساخت‌‌‌های شهری اثرات منفی و خطرات جدی برجا گذاشته به طوری که به دنبال تشدید مشکلات و نگرانی‌های مردمی فرماندار این شهرستان بازدید میدانی کرد و ضمن تایید مشکلات در این زمینه هشدار داد.

مخازن روباز اسید این کارخانه نیز که می‌تواند بسیار خطرساز باشد از دیگر شرایط این واحد تولیدی اعلام شده و معلوم نیست، چرا تاکنون اهتمام لازم برای برخورد لازم یا مدیریت موضوع اولا توسط مدیران کارخانه صورت نگرفته است و مسوولان متولی هر بخش هم در سه سال گذشته در این زمینه اقدامی نکرده‌‌‌اند.

اثرات مخرب زیست محیطی کارخانه

تخریب برخی زیرساخت‌ها و خشک شدن فضای سبز در برخی مناطق جیرفت تنها قسمتی از اثرات ظاهری آلایندگی‌‌‌های زیست محیطی این کارخانه است و این درحالی است که شبکه بهداشت و محیط‌زیست می‌گویند دفع یا استفاده غیراصولی و بدون برنامه این پسماندها می‌تواند خاک و آب را نیز بیشتر آلوده کند. افزایش گزارش‌‌‌های مردمی و هشدارهای کارشناسان محیط‌زیست و بهداشت محیط موجب شد طی روزهای اخیر فرماندار شهرستان جیرفت به اتفاق رئیس دادگستری و مدیران شبکه بهداشت و محیط‌زیست از محل کارخانه کاتد مس بازدید کنند. احمد بلندنظر درباره وضعیت این کارخانه گفت: مدیریت و دفع پسماندهای صنعتی و معدنی ضروری است و زیان‌‌‌های جبران‌ناپذیر دفع غیر‌اصولی آنها نیز برای محیط‌زیست و سلامت مردم نباید نادیده گرفته شود.

تایید استفاده از پسماند آلوده در ساخت‌وسازها

وی با بیان اینکه شواهد و گزارش‌ها نشان می‌دهد پسماندهای کاتدی مس در جیرفت در برخی از امور عمرانی نیز مورد استفاده مجدد قرار گرفته‌اند اضافه کرد: نگرانی ما از این است که استفاده از بقایا و بازمانده ضایعات فرآوری مس در راهسازی، امور مشابه و دفع غیراصولی این ضایعات و پراکنده شدن آنها اثرات مخرب زیست محیطی برجا بگذارد و منابع آبی را نیز آلوده کند. فرماندار شهرستان جیرفت ادامه داد: بر اساس نظر کارشناسان محیط‌زیست مجموعه تولیدی کاتد مس جیرفت پیوست زیست‌محیطی ندارد و همجواری این کارخانه با رودخانه شور و دپوی پسماندها در این محل خطرات زیست محیطی خواهد داشت.

وی تاکید کرد: بنابراین منتظریم نتیجه بررسی کارشناسان متخصص اعلام شود و تا اقدام مقتضی توسط سیستم‌های نظارتی مربوطه انجام شود، به عنوان نماینده عالی دولت در صیانت از محیط‌زیست با تمام توان مدافع حقوق مردم خواهم بود.

خطرات مخازن اسید روباز

رئیس مرکز بهداشت جیرفت هم با اشاره به اینکه این کارخانه در این نقطه از شهرستان آلودگی‌های محیطی زیادی دارد اظهار کرد: کارشناسان بهداشت حرفه‌ای تاکید بر این دارند که این کارخانه با فاصله نزدیکی با صنایع غذایی، منطقه مسکونی و مهم‌تر نزدیک به رودخانه شور که پایین‌دست آن باغات و زمین‌های کشاورزی وجود دارد، فعالیت می‌کند.

علیرضا مقبلی وجود چند مخزن ذخیره آب و اسید مشابه دریاچه و بدون حفاظ در محیط باز اطراف کارخانه کاتد مس را که شب هنگام می‌تواند برای انسان و جانداران عبوری خطرناک باشد نیز بسیار نگران‌کننده دانست و افزود: در صورت سقوط به این دریاچه‌ها امکان نجات وجود ندارد و شاید برای کارگرانی هم که اینجا کار می‌کنند این اتفاق بیفتد.

تخلفات زیست محیطی متعدد

رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان جیرفت هم به «ایرنا» گفت: مجوزی برای استقرار این کارخانه در شهرک صنعتی صادر نشده است و سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان خودسرانه پروانه‌ای حتی بدون در نظر گرفتن نحوه استقرار صنایع در شهرک‌ها و زون‌بندی، صادر کرده است.

محمد کمالی اضافه کرد: در گذشته بدون در نظرداشتن خطرات مواد اسیدی باطله در زیرساخت معابر شهری و بینشهری که با اندک بارندگی اثرات خود را بر منابع آب و خاک می‌گذارد استفاده شده است. وی یادآور شد: یکی از اثرات این موضوع خشک شدن فضای سبز روبه روی سیلو و بوستان امام حسین (ع) در ورودی شهر جیرفت است که باید بررسی شود این مواد در چه نقاط دیگری به کار برده شده است. رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان جیرفت تاکید کرد: در حال بررسی دقیق تبعات فعالیت و تخلفات این کارخانه هستیم و موضوع اشتغال کارکنان آن هم در نظر گرفته می‌شود تا در صورت اصلاح و انجام برخی امور ببینیم آیا امکان فعالیت آن وجود خواهد داشت یا خیر.

امید به دانش‌‌‌بنیان‌‌‌ها

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان اما در این زمینه گفت: این واحد تولیدی روند قانونی برای استقرار را طی کرده است و از این نظر مشکلی وجود ندارد؛ بحث پیش آمده بر سر استفاده پسماندهای این واحد در کارهای عمرانی بوده که باید با تایید و نظارت اداره محیط‌زیست انجام گیرد. مسلم مروجی افزود: همه باید تلاش کنند مشکلات این واحد حل شود و برای آن الزامات زیست محیطی تعیین و رعایت کنند و مسلما سازمان صمت هم برای رعایت این الزامات همراهی و همکاری می‌کند. وی اضافه کرد: محیط‌زیست اعلام کرده بود این واحد رده زیست محیطی بالاتری دارد و برای استقرار در شهرک صنعتی جیرفت نیاز به مجوز دارد که این مجوز هم همان سال دریافت شد. مروجی یکی از مشکلات کارخانه کاتد مس جیرفت را مشکل دپوی پسماندها بیان کرد و ادامه داد: با افزایش دپو حتی سه ماه تولید این واحد به صفر رسیده بود بنابراین باید یا این پسماندها به محصولی دیگر تبدیل یا در محلی با مجوز محیط‌زیست دپو شود.